Ολιγωρίες του ελληνικού πανεπιστημίου

Ολιγωρίες του ελληνικού πανεπιστημίου

1' 52" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το πανεπιστήμιο είναι ο κατεξοχήν χώρος ελεύθερης έκφρασης πολιτικών, φιλοσοφικών και βέβαια επιστημονικών ιδεών και απόψεων. Είναι ο χώρος νοητικής μόχλευσης και γένεσης νέων ιδεών και επιστημονικής γνώσης. Το ερώτημα που τίθεται κάποιες φορές είναι αν ο χώρος του πανεπιστημίου πρέπει να είναι δεκτικός σε όλες τις επιστημονικές απόψεις, ακόμη και αυτές που ενέχουν κινδύνους για την ελευθερία ή την υγεία, ακόμη και τη ζωή των πολιτών. 

Η υπερτριακονταετής εμπειρία μου στο ελληνικό πανεπιστήμιο με έχει διδάξει ότι δυστυχώς αυτό δεν έχει αναπτύξει τις εσωτερικές νηφάλιες διαδικασίες μιας ελεύθερης και ουσιαστικής αντιπαράθεσης ιδεών και απόψεων. Το ελληνικό πανεπιστήμιο, πλην φωτεινών εξαιρέσεων, είτε αποδέχεται τη βίαιη επιβολή μειοψηφικών ιδεολογικών απόψεων στο όνομα της ήρεμης ακαδημαϊκής λειτουργίας είτε είναι φοβικό στην ανοιχτή συζήτηση ακραίων και ατεκμηρίωτων επιστημονικών απόψεων με το πρόσχημα ότι η εκφορά της επιστημονικής άποψης οφείλει να είναι πλήρως ελεύθερη. 

Τι γίνεται όμως στις ευτυχώς σπάνιες περιπτώσεις που κάποιες ατεκμηρίωτες επιστημονικές απόψεις δεν μένουν στο ακαδημαϊκό οικοσύστημα αλλά διαχέονται στο κοινωνικό σύνολο και οδηγούν σε συμπεριφορές που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία, ακόμη και τη ζωή των πολιτών; Το πανεπιστήμιο είναι άμοιρο ευθυνών και στο όνομα της ελεύθερης επιστημονικής έκφρασης δεν επιτρέπεται να έχει άποψη, ακόμη και σε απόψεις που οδηγούν σε απώλεια ζωής; Δυστυχώς στο ελληνικό πανεπιστήμιο δεν έχουν δημιουργηθεί οι διαδικασίες νηφάλιας αντιπαράθεσης ιδεολογικών και επιστημονικών απόψεων που θα κατέληγαν στην τεκμηριωμένη ενημέρωση της κοινωνίας για κάποιες επικίνδυνες απόψεις μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας. Η παραπομπή μέλους της ακόμη και για επικίνδυνες, ακραίες απόψεις είναι σπανιότατη και μάλλον απορριπτέα. Αυτή όμως η συμπεριφορά απαξιώνει το πανεπιστήμιο στα μάτια των πολιτών, ως ένα κλειστό, συντεχνιακό σύστημα. Και όμως, το πανεπιστήμιο οφείλει να προστατεύει την κοινωνία από επικίνδυνες απόψεις που γεννιούνται μέσα του. Αν όχι αυτό, ποιος θα το κάνει; Ισως οι σχετικοί με το αντικείμενο της άποψης επιστημονικοί και επαγγελματικοί φορείς; 

Ομως και εδώ πολλές φορές επικρατεί η αποφυγή της τεκμηριωμένης επιστημονικής αξιολόγησης επικίνδυνων επιστημονικών απόψεων, που δικαιολογημένα η κοινωνία την εκλαμβάνει ως συντεχνιακή συγκάλυψη. Και μένει βέβαια ως τελικό καταφύγιο προστασίας των πολιτών η Δικαιοσύνη, η οποία όμως έχει χρονοβόρες διαδικασίες. Κάποτε το ελληνικό πανεπιστήμιο θα πρέπει να προβληματιστεί για αυτές τις ολιγωρίες του, αν θέλει να απολαμβάνει τον σεβασμό και την εμπιστοσύνη της κοινωνίας. 
 
* Ο κ. Αχιλλέας Γραβάνης είναι καθηγητής στην Ιατρική Σχολή Κρήτης.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή