Αχίλλειο πτέρνα στην καταπολέμηση της πανδημίας στην Ευρώπη αποτελούν εκατομμύρια μετανάστες χωρίς χαρτιά οι οποίοι βρίσκονται σε πολλές χώρες και δεν έχουν πρόσβαση στον εμβολιασμό. Πάνω από 4,8 εκατομμύρια άνθρωποι χωρίς χαρτιά υπολογίζεται από το κέντρο ερευνών Pew ότι βρίσκονται στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα, ο ακριβής αριθμός όσων δεν έχουν χαρτιά δεν είναι γνωστός, ωστόσο πρόκειται για αρκετές χιλιάδες ανθρώπους, οι οποίοι είτε δεν εγκρίθηκε το αίτημα ασύλου που είχαν υποβάλει αλλά παραμένουν στην Ελλάδα, είτε ακόμα και παλαιότεροι μετανάστες οι οποίοι λόγω της κρίσης δεν κατάφεραν να βρουν εργασία και άρα να έχουν πρόσβαση στο σύστημα υγείας. «Χιλιάδες άνθρωποι χωρίς χαρτιά παραμένουν “αόρατοι” για την πολιτεία, παρόλο που είναι τεκμηριωμένο ότι εργάζονται σε κρίσιμους και ευαίσθητους τομείς, όπως είναι ο τουρισμός, η εστίαση, οι οικιακές εργασίες και η αγροτική παραγωγή», αναφέρουν η Αννα Βαλλιανάτου, δικηγόρος, επιστημονική συνεργάτιδα στο Ινστιτούτο Πολιτικής Σκέψης Chatham House, και ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης, επικεφαλής Συνηγορίας SolidarityNow, σε σχετικό άρθρο που έχουν αποστείλει στην «Κ». «Πώς μπορούμε να μιλάμε για “ανοσία αγέλης” και αποτελεσματική προστασία της δημόσιας υγείας όταν ολόκληρες ομάδες ανθρώπων μένουν εκτός εμβολιαστικής κάλυψης», επισημαίνουν.
Τα δύο στελέχη τονίζουν ότι η κυβέρνηση πρέπει να προσφέρει διοικητικές διευκολύνσεις και εγγυήσεις ότι οι άνθρωποι που προσέρχονται να εμβολιαστούν δεν θα υποστούν οποιονδήποτε έλεγχο ή κύρωση. Πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης αναφέρουν ότι με «στοχευμένες ενέργειες» έχουν ενημερώσει όσους μετανάστες βρίσκονται εκτός δομών να εκδώσουν προσωρινό ΠΑΑΥΠΑ (προσωρινός αριθμός ασφάλισης και υγειονομικής περίθαλψης αλλοδαπών) και να εμβολιαστούν «χωρίς να κρατηθούν και χωρίς να διωχθούν». Διευκρινίζουν ότι «μόλις φτάσουμε να εμβολιάσουμε το 80% του γενικού πληθυσμού, τότε θα υπάρξουν άλλες στοχευμένες κινήσεις. Οποιοι μέχρι τότε δεν έχουν έρθει να εμβολιαστούν, θα τους βρούμε εμείς».
Ολο και λιγότεροι αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες διαμένουν, πάντως, εντός των επίσημων δομών και άρα έχουν παροχές και υγειονομική περίθαλψη. Οπως ανακοίνωσε χθες το υπουργείο Μετανάστευσης, ο αριθμός των διαμενόντων συνολικά στη χώρα παρουσιάζει μείωση κατά 45% τον Ιούνιο φέτος σε σχέση με τον ίδιο μήνα ένα χρόνο πριν. Τον Ιούνιο του 2020, συνολικά σε όλες τις δομές που διαχειρίζεται ή έχει την εποπτεία τους το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου διέμεναν 89.227 αιτούντες άσυλο, ενώ πλέον τον Ιούνιο του 2021 διέμεναν 49.200. Ταυτόχρονα, οι διαμένοντες στα νησιά έχουν μειωθεί κατά 77% και συνολικά παραμένουν 7.578 αιτούντες άσυλο. Παράλληλα, μειωμένες είναι και οι νέες αφίξεις αιτούντων άσυλο: Το πρώτο εξάμηνο του 2021 έφθασαν 3.606 άτομα, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2020 είχαν έρθει 9.874. «Η Ελλάδα δεν βιώνει πλέον μεταναστευτική κρίση. Απαιτείται, ωστόσο, συνέχιση της πολιτικής μας, εγρήγορση, διαρκής δράση και παρακολούθηση», σημείωσε χθες ο υπουργός Μετανάστευσης Νότης Μηταράκης. Ο υπουργός προτείνει την ενεργοποίηση του Frontex και εκτός των χωρικών υδάτων της Ευρώπης, προκειμένου να προλαμβάνεται η διακίνηση μεταναστών.