Εν πλω προς Λευκωσία 3.000 σπάνια και πολύτιμα βιβλία

Εν πλω προς Λευκωσία 3.000 σπάνια και πολύτιμα βιβλία

3' 17" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τρεις χιλιάδες σπάνια βιβλία που εκδόθηκαν από τον 15ο αιώνα έως και τα μέσα του 20ού, όπως η πρώτη έκδοση των «Απάντων» του Σολωμού και εκείνη του Θουκυδίδη του 1483, μαζί με έναν ψαλτήρι του 1483 από το Αγιον Ορος, βρίσκονται αυτή την εβδομάδα εν πλω. Το πλοίο, που συνδέει την Ελλάδα με την Κύπρο, μεταφέρει σε ειδικά ξύλινα πάνελ τη συλλεκτική βιβλιοθήκη του κ. Γιώργου Λαγανά, ψυχιάτρου, φιλολόγου και προ πάντων παθιασμένου συλλέκτη βιβλίων. Οπως είχε προαναγγείλει ο 85χρονος συλλέκτης στην «Κ» (στο φύλλο της 15ης Απριλίου 2019), είχε αποφασίσει να δωρίσει την πλούσια συλλογή του σε κάποιον φορέα που θα την αξιοποιούσε στον μέγιστο βαθμό, καθώς θέλει «τα βιβλία αυτά να είναι χρηστικά, όχι μουσειακά». 

Το διάστημα αυτό υπήρξαν πολλοί… μνηστήρες, όμως φαίνεται ότι οι επικεφαλής του Πανεπιστημίου Κύπρου, που έχει ιδρυθεί το 1992, αποδείχθηκαν οι πιο επίμονοι. «Εμείς διψάμε για τέτοιο συλλεκτικό υλικό, το οποίο είναι δυσεύρετο και ακριβό», διευκρινίζει η κ. Ελενα Διομήδη-Παρπούνα, αναπληρώτρια διευθύντρια της Βιβλιοθήκης, που λειτουργεί από το 2018. «Οι ερευνητές μας στην αρχαιολογία, στην ιστορία και στις κλασικές σπουδές δύσκολα μπορούσαν να βρουν τέτοια συγγράμματα εντός Κύπρου, με αποτέλεσμα να πρέπει να ταξιδέψουν στο εξωτερικό», προσθέτει η ίδια, όσο επιβλέπει τη διαδικασία «μετακόμισης» της βιβλιοθήκης, που για πολλά χρόνια στεγάστηκε στο πάλαι ποτέ ιατρείο του ζεύγους Λαγανά. 

Τα βιβλία τυλίγονται αρχικά με μια μεμβράνη, στην οποία τα μέλη του συνεργείου κολλούν έναν μοναδικό αριθμό, ο οποίος παραπέμπει στην ψηφιακή λίστα που συντάσσεται παράλληλα. Οι ρυθμοί εργασίας είναι πυρετώδεις: τέσσερις άνθρωποι εργάζονται από τη Δευτέρα έως το Σάββατο, από τις 8.30 το πρωί έως τις 8.30 το βράδυ. «Η αξία των βιβλίων δεν έγκειται μόνο στην παλαιότητα, αλλά και στην εικονογράφηση, στο δέσιμο, στις αφιερώσεις και γενικότερα στη σύνδεση πολλών από αυτά με ιστορικά πρόσωπα», υπογραμμίζει η ίδια. 

Εν πλω προς Λευκωσία 3.000 σπάνια και πολύτιμα βιβλία-1
Τα βιβλία φέρουν έναν μοναδικό αριθμό, ο οποίος παραπέμπει στην ψηφιακή λίστα που συντάσσεται παράλληλα. (Φωτ. ΝΙΚΟΣ ΚΟΚΚΑΛΙΑΣ)

Σε ειδικό παράρτημα

Στη νεόδμητη βιβλιοθήκη στη Λευκωσία έχει δημιουργηθεί ένα παράρτημα που αφορά αποκλειστικά σπάνια και συλλεκτικά βιβλία. «Είναι υπόγειο και επικρατούν ειδικές συνθήκες – η θερμοκρασία δεν ξεπερνάει τους 15 βαθμούς, η πρόσβαση είναι ελεγχόμενη και η πυρασφάλεια αυξημένη», περιγράφει η κ. Διομήδη-Παρπούνα. «Η εν λόγω βιβλιοθήκη δεν θα είναι δανειστική, πρόσβαση θα έχει μικρός αριθμός εργαζομένων, ενώ οι ενδιαφερόμενοι που θα θέλουν να ψηλαφήσουν τα βιβλία θα το κάνουν υπό όρους και παρουσία άλλων». 

Η συλλογή, που θα φέρει το όνομα του δωρητή, θα χρειαστεί χρόνια για να στηθεί, με τη βοήθεια πάντα του καταλόγου της «Βιβλιοθήκης Γεωργίου και Μαρκησίας Λαγανά», που έχει εκδοθεί από τον Ιανό. Πριν από την τοποθέτηση των βιβλίων θα πραγματοποιείται ειδική απεντόμωση, καθώς ο πιο ύπουλος εχθρός βιβλίων τέτοιας ηλικίας είναι τα μικρά έντομα, που μπορεί το μάτι ακόμα και ενός έμπειρου βιβλιοθηκονόμου να μη διακρίνει, είναι όμως ικανά να τα καταστρέψουν σιγά σιγά, εκ των έσω. Τα βιβλία εκτιμάται ότι θα φθάσουν στο νησί μετά τα μέσα Αυγούστου, όποτε οι ιθύνοντες θα ξεκινήσουν τις εργασίες από τον Σεπτέμβριο. 
«Επισκέφθηκα ο ίδιος το Πανεπιστήμιο Κύπρου και εντυπωσιάστηκα από τα σύγχρονα συστήματα που εφαρμόζει, όπως η είσοδος και η έξοδος των φοιτητών και των επισκεπτών στα κτίρια», σχολιάζει στην «Κ» ο κ. Λαγανάς, ο οποίος δίνει εξίσου το «παρών» κατά την… αποδόμηση της βιβλιοθήκης που δημιούργησε με κόπο και μεράκι σε όλη του τη ζωή. Οπως αναφέρει, οι συζητήσεις με το εκπαιδευτικό ίδρυμα ξεκίνησαν το 2019, όμως, λόγω της πανδημίας, η μεταφορά του ευαίσθητου υλικού μετατέθηκε πολλές φορές.

Εν πλω προς Λευκωσία 3.000 σπάνια και πολύτιμα βιβλία-2
Φωτ. ΝΙΚΟΣ ΚΟΚΚΑΛΙΑΣ

Ανακούφιση

Καθώς μέρα με τη μέρα ο προσωπικός του χώρος αδειάζει από βιβλία, ο κ. Λαγανάς, αντί για μελαγχολία εκπέμπει ανακούφιση. «Είχα από καιρό μεγάλη έγνοια για τα βιβλία μου», ομολογεί, «γνωρίζω ότι όταν ένας συλλέκτης κλείσει τα μάτια του, συχνά αυτά καταλήγουν σε κάποιον κάδο απορριμμάτων ή στην καλύτερη περίπτωση στον πάγκο κάποιου παλαιοπώλη». Ο ίδιος όμως δεν τα αντιμετώπιζε ποτέ ως κάτι εμπορεύσιμο. «Εκτιμώ ότι οι φοιτητές και οι ερευνητές που θα αγγίζουν στο μέλλον τα βιβλία, θα νιώθουν συγκίνηση ανάλογη με τη δική μου».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή