Οι ακραίες κλιματολογικές συνθήκες που δημιούργησε ο πρωτοφανής καύσωνας των τελευταίων ημερών, η πολυδιάσπαση των δυνάμεων της Πυροσβεστικής ως αποτέλεσμα των πολλών, νέων πυρκαγιών που ξεπερνούσαν τις εκατό ανά 24ωρο, αλλά και η σε περιπτώσεις λανθασμένη, κατά τα φαινόμενα, αξιολόγηση της απειλής που συνιστούσαν ορισμένες από τις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν, οδήγησαν στην τεραστίων διαστάσεων καταστροφή που συντελέστηκε τα προηγούμενα εικοσιτετράωρα στη χώρα.
Οσα έγιναν σε Αττική και Εύβοια, όπου σύμφωνα με το Εθνικό Αστεροσκοπείο είχαν καεί τουλάχιστον 100.000 και 350.000 στρέμματα δάσους, αντίστοιχα, γεννούν εύλογα ερωτήματα για τη διαχείριση των δύο πυρκαγιών από την Πυροσβεστική και την Πολιτική Προστασία.
Και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά εάν αναλογιστεί κανείς ότι η πυρκαγιά που ξέσπασε το μεσημέρι της 3ης Αυγούστου στη Βαρυμπόμπη και είχε σημαντικά περιοριστεί το πρωί της επόμενης ημέρας, αναζωπυρώθηκε νωρίς το μεσημέρι της 5ης Αυγούστου και μαινόταν.
Στην Εύβοια, κάτοικοι και φορείς της Αυτοδιοίκησης καταγγέλλουν ότι τις δύο πρώτες ημέρες της πυρκαγιάς δεν είχαν βοήθεια από εναέρια μέσα καθώς αυτά παρέμεναν δεσμευμένα στη φωτιά της Αττικής. «Άργησαν να έρθουν τα εναέρια μέσα την πρώτη μέρα», δήλωσε στην «Κ» ο αντιπεριφερειάρχης Ευβοίας, Γιώργος Κελαϊδίτης, ενώ στην Αττική, για «τεράστια καταστροφή» και «όχι σωστό προγραμματισμό» μίλησε και ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας, Κώστας Κραββαρίτης.
Η εικόνα χθες το μεσημέρι συνοψιζόταν ως εξής: το βόρειο μέτωπο της πυρκαγιάς σε Μαλακάσα και Σφενδάλη είχε οριοθετηθεί. Εκτός ελέγχου μαινόταν η φωτιά σε Άγιο Στέφανο, Πευκόφυτο Βαρυμπόμπη και Θρακομακεδόνες. Στην Εύβοια, το πρόβλημα εντοπιζόταν στη Λίμνη καθώς και κοντά στα Βασιλικά. Στην Ηλεία μεγάλες αναζωπυρώσεις σημειώθηκαν στις περιοχές Λιναριά και Νεμούτα, ανατολικά της Αρχαίας Ολυμπίας, ενώ καλύτερη ήταν η εικόνα σε Μεσσηνία και Μάνη.
Τα δραματικά γεγονότα της τελευταίας εβδομάδας άρχισαν να εκτυλίσσονται στη 1.25 μ.μ. της περασμένης Τρίτης, όταν ξέσπασε πυρκαγιά στους πρόποδες της Πάρνηθας, στην περιοχή της Άνω Βαρυμπόμπης.
Παρά το γεγονός ότι δεν έπνεαν ισχυροί άνεμοι και το σημείο γειτνιάζει με το στρατιωτικό αεροδρόμιο Τατοΐου, όπου σταθμεύουν εναέρια πυροσβεστικά μέσα, η φωτιά πήρε γρήγορα διαστάσεις. Διατάχθηκε η προληπτική εκκένωση οικισμών (Θρακομακεδόνες και Βαρυμπόμπη) μέσω της εφαρμογής του «112», που πάντως πράγματι λειτούργησε αποτελεσματικά καθ’ όλη τη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης, όπως επεσήμαναν σε δημόσιες δηλώσεις τους ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας Νίκος Χαρδαλιάς. «Έχουμε επέμβει σε τουλάχιστον 315 περιπτώσεις για συνδρομή στην απομάκρυνση και στον απεγκλωβισμό ατόμων», δήλωσε στην έκτακτη ενημέρωση της 3ης Αυγούστου ο κ. Χαρδαλιάς.
Σχεδόν ταυτόχρονα πάντως, αλλά και στο διάστημα από τις 3.40 μ.μ. μέχρι τις 5.11 μ.μ., εκδηλώθηκαν οι τρεις νέες πυρκαγιές σε Καστανιά Ανατολικής Μάνης, Βασιλίτσι Μεσσηνίας και Μυρτιά Ευβοίας, προκαλώντας την πολυδιάσπαση των πυροσβεστικών δυνάμεων.
Για «εκατοντάδες καμένα σπίτια» μίλησε στην «Κ» ο αντιπεριφερειάρχης Ευβοίας, Γ. Κελαϊδίτης και για «ολοκληρωτική καταστροφή» ο πρόεδρος της Κοινότητας Ροβιών, Θοδωρής Κέρης, που επλήγη σημαντικά από την πυρκαγιά. «Η Πυροσβεστική έφερε μόνο 15 αυτοκίνητα, τα υπόλοιπα ήταν τραβηγμένα στην Αθήνα. Ακόμα και την Τετάρτη, δεύτερη ημέρα της φωτιάς, κανένα αεροσκάφος ή ελικόπτερο δεν συμμετείχε στην κατάσβεση», είπε ο κ. Κέρης. Παρόμοια εικόνα περιέγραψε και ο αντιδήμαρχος Μαντουδίου, Αγγελος Κωνσταντινάκης, υπολογίζοντας σε πάνω από 150 τα σπίτια εντός των ορίων του δήμου που υπέστησαν ζημιές από την πυρκαγιά.
Αντίθετα, πιο αποτελεσματικά μοιάζει να λειτούργησε ο μηχανισμός στην πυρκαγιά στην Αρχαία Ολυμπία, με το Εθνικό Αστεροσκοπείο πάντως να υπολογίζει σε 67.000 τα στρέμματα δάσους και καλλιεργειών που μετατράπηκαν σε στάχτη. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας Ν. Χαρδαλιάς, στο διάστημα από τις 8 π.μ. έως τις 4.30 μ.μ., επτά νέες πυρκαγιές εκδηλώθηκαν, οι τέσσερις από τις οποίες κατά μήκος του ίδιου οδικού άξονα. Τις υπόνοιες για εμπρησμό ενίσχυσαν μαρτυρίες περιοίκων αλλά και του χειριστή ενός πυροσβεστικού ελικοπτέρου, που φέρονται να εντόπισαν άτομο να κινείται ύποπτα στα σημεία όπου ξέσπασαν πυρκαγιές.
Κλιμάκιο της Ασφάλειας Αττικής εστάλη στην περιοχή για να διερευνήσει τις πληροφορίες. Σύμφωνα με τον αντιπεριφερειάρχη Ηλείας, Βασίλη Γιαννόπουλο, η περίμετρος της πυρκαγιάς κάλυπτε μια έκταση περίπου 40.000 στρεμμάτων, με τη φωτιά να έχει κάψει έως το μεσημέρι της Παρασκευής το 60% αυτής. «Στις περιοχές Καυκωνιά, Πλάτανος και Πελόπιο μετρήσαμε τουλάχιστον 25 καμένα σπίτια και 9 αγροικίες, ενώ αρκετά ελαιοτριβεία καταστράφηκαν από τη φωτιά», δήλωσε χαρακτηριστικά. Οι μαρτυρίες πάντως των στελεχών της τοπικής αυτοδιοίκησης περιγράφουν «ικανοποιητική κινητοποίηση» του μηχανισμού για την κατάσβεση της φωτιάς στην Ολυμπία, που πάντως συνέχιζε έως την Παρασκευή να καίει ανεξέλεγκτη.
Αντίστοιχες είναι οι αναφορές στην «Κ» στελεχών της αυτοδιοίκησης στη Μεσσηνία, με τις φλόγες στο Βασιλίτσι να κατακαίουν, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, πάνω από 10 μόνιμες κατοικίες, με την πλήρη καταγραφή να αναμένεται να ξεκινήσει αύριο Δευτέρα. Πάντως, όπως και στη φωτιά της Αττικής, υπάρχουν αναφορές, σύμφωνα με τις οποίες ενώ η πυρκαγιά στη Μεσσηνία είχε αρχικά τεθεί υπό έλεγχο αναζωπυρώθηκε. Πληροφορία που εάν ευσταθεί, καταδεικνύει λανθασμένη αξιολόγηση των δεδομένων από τα στελέχη της Πυροσβεστικής που είχαν την ευθύνη της επιχείρησης.
«Αδειάσαμε τις πισίνες»
Τρεις ημέρες μετά το ξέσπασμα της φωτιάς στην Άνω Βαρυμπόμπη και ενώ η πυρκαγιά είχε κατακάψει πάνω από 100.000 στρέμματα στην Αττική, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας εξέδωσε νέα εντολή εκκένωσης της Βαρυμπόμπης και των Θρακομακεδόνων. Στην Ιπποκράτειο Πολιτεία, περιοχή που επλήγη σε πολύ μεγάλο βαθμό από την πυρκαγιά ο πρόεδρος του συνεταιρισμού Κώστας Κραββαρίτης περιέγραψε την κατάσταση ως «βιβλική καταστροφή». Σε Αφίδνες και Ιπποκράτειο Πολιτεία υπολόγισε σε πάνω από 10 τα σπίτια που καταστράφηκαν από τη φωτιά, ενώ χαρακτήρισε «τραγική» την κατάσταση στον οικισμό Δροσοπηγή που επίσης βρέθηκε στο διάβα της φωτιάς. «Αδειάσαμε τις πισίνες, αδειάσαμε τη λίμνη Μπελέτσι, αλλά παρ’ όλα αυτά το νερό εξαντλήθηκε. Η πίεση στους κρουνούς ήταν χαμηλή, ενώ και τα εναέρια μέσα περιορισμένα. Δεν υπήρξε σωστός προγραμματισμός», δήλωσε ο κ. Κραββαρίτης, αναγνωρίζοντας πάντως ότι το προηγούμενο διάστημα με πρωτοβουλία της Πολιτικής Προστασίας είχε καθαριστεί το δάσος εντός του οικισμού και είχαν γίνει προετοιμασίες για να αποφευχθεί μια καταστροφή σαν κι αυτή που συνέβη. Στο μήνυμά του, την Πέμπτη, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε για τις πυρκαγιές ότι «θα υπάρξει χρόνος για κριτική και αυτοκριτική, αλλά όχι τώρα», εκπέμποντας το μήνυμα ότι η Πολιτεία δεν θα αποσείσει τις ευθύνες τις για όσα συνέβησαν τα τελευταία εικοσιτετράωρα.