Πείθοντας δύσπιστους ασθενείς στο τέταρτο κύμα

Πείθοντας δύσπιστους ασθενείς στο τέταρτο κύμα

Οι προσπάθειες των γιατρών στις κλινικές COVID-19 να πείσουν ασθενείς που υποτιμούν τα σημάδια της νόσου

5' 18" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η ασθενής είχε φτάσει στο νοσοκομείο της Δυτικής Αττικής αργοπορημένα, με τα συμπτώματα της COVID-19 να έχουν ήδη προχωρήσει. Την πρώτη ημέρα νοσηλείας της αρνήθηκε την αγωγή. Επειτα δεν ήθελε να διασωληνωθεί, παρότι οι εξετάσεις έδειχναν ότι δεν υπήρχε άλλος δρόμος, γιατί θεωρούσε ότι με αυτή την ιατρική πράξη θα γινόταν μέρος κάποιας υποτιθέμενης συνωμοσίας. Πέρασαν περίπου τρεις ώρες μέχρι να πεισθεί. Αυτό το συμβάν, όπως περιγράφηκε στην «Κ» από θεράποντα γιατρό, συνέβη τον Απρίλιο του 2021.  

Και άλλοι υγειονομικοί σε τρία νοσοκομεία της Αττικής, οι οποίοι μίλησαν στην «Κ», ανέφεραν περιπτώσεις ασθενών που κυρίως στο τέταρτο κύμα μπορεί να αμφισβητούν το αποτέλεσμα του τεστ και ζητούν να πραγματοποιήσουν αλλού μοριακό έλεγχο, αρνούνται να λάβουν θεραπευτική αγωγή ή δεν θέλουν αρχικά να φορέσουν τη μάσκα για παροχή οξυγόνου. Αποστολή των γιατρών είναι να τους πείσουν.

Αυτοί οι ασθενείς δεν αποτελούν την πλειονότητα στους θαλάμους των κλινικών. Η δυσπιστία και το πώς αυτή εκφράζεται έχει ούτως ή άλλως διαβαθμίσεις και, όπως επισημαίνουν υγειονομικοί στην «Κ», δεν καθοδηγείται μόνο από την παραπληροφόρηση για τα ζητήματα της πανδημίας που διακινείται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις τροφοδοτείται και από τον φόβο. «Ξορκίζουμε ό,τι φοβόμαστε», λέει χαρακτηριστικά μία υγειονομικός στην «Κ» για αυτές τις αντιδράσεις. Ούτε πρόκειται για ένα μετρήσιμο αριθμητικά φαινόμενο, καθώς δεν υπάρχει μια επίσημη καταγραφή που να το αποτυπώνει σε ποσοστό. Ωστόσο είναι και αυτή μία από τις απροσδόκητες πτυχές της εργασίας των υγειονομικών σε ορισμένες κλινικές, ακόμη και ενάμιση χρόνο μετά την εμφάνιση της πανδημίας στη χώρα μας. 

«Μπορεί το προηγούμενο βράδυ κάποιος ασθενής να ήθελε να φύγει, να μην πίστευε το αποτέλεσμα της εξέτασης και να ζητούσε να ελεγχθεί ξανά. Το “γιατί σε μένα”, ή οι ενοχές είναι μέρος της διαδικασίας. Πρέπει να τα διαχειριστείς, να συζητήσεις και να τους πείσεις. Είναι σχέση εμπιστοσύνης», έλεγε στην «Κ» τον Απρίλιο του 2020 κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας ο Κώστας Συρίγος, διευθυντής της Γ΄ Παθολογικής Κλινικής στο «Σωτηρία» και καθηγητής Παθολογίας. Τότε η COVID-19 ήταν μια πρωτοεμφανιζόμενη νόσος. Οι ασθενείς και το συγγενικό τους περιβάλλον, το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό ήταν αντιμέτωποι με κάτι πρωτόγνωρο και προσπαθούσαν να προσαρμοστούν σε μια νέα συνθήκη. Οι θεωρίες συνωμοσίας ή η υποτίμηση της νόσου σε μερίδα των πολιτών δεν είχαν κάνει ακόμη την εμφάνισή τους. 

Ο Στέλιος Λουκίδης, γιατρός στο «Αττικόν» και καθηγητής Πνευμονολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, λέει στην «Κ» ότι υπήρχαν από τον Οκτώβριο του 2020 σποραδικά κάποιες περιπτώσεις δύσπιστων ασθενών, οι οποίοι έγιναν κάπως πιο ορατοί από τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, από τη στιγμή που ξεκίνησε το εμβολιαστικό πρόγραμμα. 

Η Γαρυφαλλιά Πουλάκου, παθολόγος – λοιμωξιολόγος και επίκουρη καθηγήτρια Ιατρικής στο ΕΚΠΑ, παρατηρεί ότι στο τέταρτο κύμα ορισμένοι ασθενείς διυλίζουν τη νοσηλεία τους υπό το πρίσμα της συνωμοσίας. Εξηγεί ότι οι αποφάσεις για διασωλήνωση λαμβάνονται βάσει της εικόνας που εμφανίζει μια αξονική και την κατακρήμνιση της οξυγόνωσης όπως αυτή αποτυπώνεται στα αέρια αίματος, δεδομένα που μπορεί να προηγούνται της εμφάνισης δύσπνοιας και να δίνουν στον άρρωστο προς στιγμήν την ψευδή αίσθηση ότι δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα. Ο χρόνος όμως σε αυτές τις περιπτώσεις είναι πολύτιμος.

«Στην αρχή μπορεί κάποιος ασθενής να μην κατανοεί ότι πρέπει να περάσει από το ρινικό οξυγόνο στη μάσκα, ή να αρνείται να μπει στο high flow (το μηχάνημα υψηλής ροής οξυγόνου) ή να γυρίσει μπρούμυτα, γιατί δεν έχει την αίσθηση της δύσπνοιας και νομίζει ότι είμαστε υπερβολικοί. Μπορεί να μην πιστεύει ότι αυτό που του συμβαίνει είναι κάτι σοβαρό», αναφέρει η κ. Πουλάκου. «Οταν όμως βγάλει μόνος τη μάσκα, επιχειρήσει να πάει στην τουαλέτα και νιώσει τη δυσφορία, καταλαβαίνει ότι οι μετρήσεις είναι πιο ακριβείς από την αίσθηση που είχε νωρίτερα και τότε αλλάζει στάση». Μια συνάδελφός της σε άλλο νοσοκομείο προκειμένου να εξηγήσει σε ασθενείς και συγγενείς τις απότομες αυξομειώσεις της ασθένειας, τους λέει ότι είναι «σαν μια βάρκα στο πέλαγος, το πρωί μπουνάτσα, το βράδυ καταιγίδα». 

«Είναι μια ψυχοφθόρος διαδικασία, ειδικά μαζί με την επιβάρυνση του τέταρτου κύματος. Μαζί με την κούραση προστίθεται και αυτό το ζήτημα», λέει ο θωρακοχειρουργός στο Τζάνειο Μάνος Καπετανάκης και αναφέρει ότι στις τελευταίες του εφημερίες έχει κληθεί να αντιμετωπίσει μεμονωμένα αντίστοιχα περιστατικά, ενώ προσθέτει ότι αρκετοί ασθενείς ερωτώμενοι γιατί δεν εμβολιάστηκαν, απαντούν ότι το είχαν προγραμματίσει αλλά δεν πρόλαβαν. «Θέλουμε όλο τον κόσμο δίπλα μας, όχι απέναντι», συμπληρώνει η γενική ιατρός Μαρία Κασιδιαράκη. Στα νοσοκομεία πάντως δεν έχουν σταματήσει να φτάνουν και ευχαριστήριες επιστολές συγγενών και πρώην ασθενών μετά το εξιτήριο.

Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως παρατηρεί η κ. Πουλάκου, άλλοι ασθενείς που έχουν συμπληρώσει περισσότερο καιρό στον θάλαμο, έχει βελτιωθεί η υγεία τους και ετοιμάζονται να λάβουν εξιτήριο, βοηθούν με δικές τους παροτρύνσεις να πεισθεί κάποιος νοσηλευόμενος που τυχαίνει να είναι πιο καχύποπτος. «Ο ένας παρακινεί τον άλλο και αυτή η αλληλεπίδραση μέσα στον θάλαμο ενεργεί προς όφελος του ασθενούς», λέει.

Προπάντων ψυχραιμία και σεβασμός

«Πρέπει να είσαι ψύχραιμος, να σέβεσαι, δεν πρέπει να ξεκινάς αντιπαραθέσεις και προσπαθείς να ενημερώσεις», λέει ο κ. Λουκίδης για αυτές τις περιπτώσεις. «Ενημέρωση, ψυχραιμία και σεβασμός είναι το βασικά. Πρέπει να τους κατευνάσεις, να μιλήσεις με ευγενικό τρόπο και να προσπαθήσεις να πείσεις τον άνθρωπο που αρνείται τα πάντα να τα δει με άλλο μάτι». 

Στο «Αττικόν» ο παθολόγος Δημήτρης Γκοτζιάς έχει συναντήσει κατά καιρούς ασθενείς στην κλινική COVID-19, οι οποίοι είναι δύσπιστοι απέναντι στις ιατρικές πράξεις. «Ορισμένοι είναι κάπως αντιδραστικοί. Πρέπει να τους πείσεις να συνεργαστούν. Μπορεί να μη θέλουν να φορέσουν το οξυγόνο γιατί νομίζουν ότι δεν το χρειάζονται. Δεν είναι το μεγαλύτερο ποσοστό των νοσηλευομένων, αλλά είναι ένα υπαρκτό ζήτημα», λέει και εξηγεί και αυτός ότι οι όποιες αντιδράσεις συμβαίνουν στη φάση ακόμη της σιωπηλής υποξίας, όταν παρά τον χαμηλό κορεσμό δεν έχουν γίνει ακόμη ταχυπνοϊκοί οι ασθενείς και δεν αντιλαμβάνονται ότι έχει πέσει το οξυγόνο τους.

«Αλλαξε γνώμη αφού νόσησε»

Περιπτώσεις δύσπιστων ασθενών δεν παρατηρούνται μόνο στην Ελλάδα. Στις 9 Αυγούστου η Στέισι Νιούμαν, λοιμωξιολόγος σε νοσοκομείο της Λουιζιάνα, δήλωσε στην εφημερίδα New York Times ότι στο τέταρτο κύμα υπάρχει κόσμος που δεν παραδέχεται ότι έχει νοσήσει ακόμη και κατά τη νοσηλεία. «Εχουμε ορισμένους ασθενείς που δεν την αποκαλούν COVID, λένε ότι πάσχουν από πνευμονία», επισημαίνει. «Χρειάστηκε να περιθάλψω ανθρώπους που παρακινούσαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης άλλους να μη φορέσουν μάσκες και αποκαλούσαν τους νοσοκόμους ψεύτες», δήλωσε στο BBC η Ιταλίδα Μαρτίνα Μπενεντέτι, νοσηλεύτρια σε νοσοκομείο της Τοσκάνης. «Ενας αρνητής της COVID όμως αφού έλαβε εξιτήριο έγραψε στο Facebook τα παντελώς αντίθετα από όσα υποστήριζε προτού νοσήσει. Αυτό ήταν μια νίκη για εμένα».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή