Ενα πρωί πριν από 14 χρόνια, ο Απόλλων Γερόλυμπος ξύπνησε και στο σπίτι του μύριζε καπνός. Ανέβηκε με την αδερφή του στην ταράτσα. Θυμάται καθαρά να βλέπει τις φλόγες να κατεβαίνουν την Πεντέλη και να κατευθύνονται προς τα σπίτια. «Ή θα πρέπει να φτιάξω βαλίτσες ή κάπως θα πρέπει να βοηθήσω», σκέφτηκε. Με έναν φίλο του φρόντισαν ο δρόμος να μένει ανοιχτός ούτως ώστε να μπορούν να περνούν τα πυροσβεστικά οχήματα.
Την ίδια μέρα γράφτηκε στην Ομάδα Εθελοντών Δασοπυροσβεστών Διασωστών, με έδρα τον Δήμο Κηφισιάς. Ολοκλήρωσε τη βασική εκπαίδευση και σύντομα ξεκίνησε να κάνει βάρδιες.
⇒ Διαβάστε επίσης: Φωτιές: Ακραίος κίνδυνος πυρκαγιάς σήμερα σε Αττική και Εύβοια
Παρόλο που ο κ. Γερόλυμπος ζει και εργάζεται στην Αγγλία από το 2004, με μια διακοπή ενός χρόνου ώστε να ολοκληρώσει τη θητεία του στον στρατό, από το 2007 και όποτε βρίσκεται στην Ελλάδα, πάντα κάνει βάρδιες με την ομάδα. Αυτό το καλοκαίρι, έτυχε να είναι σε βάρδια την ημέρα που ξεκίνησε η φωτιά στη Βαρυμπόμπη.
«Δεν το έχω ξαναζήσει»
«Με το που είδαν καπνό τα πυροφυλάκια, άρχισε να στέλνει το 199 τα πρώτα οχήματα, σίγουρα τα πρώτα οχήματα έφτασαν πολύ γρήγορα, δεν πιστεύω πως υπήρχε καθυστέρηση», λέει στην «Κ» ο κ. Γερόλυμπος, τον οποίο δημοσιεύματα του βρετανικού Τύπου αποκάλεσαν «άγγελο στις στάχτες». «Στείλανε και το δικό μας όχημα, μεταβήκαμε με ένα πλήρωμα τεσσάρων πυροσβεστών», τονίζει. Οι φωτιές, λέει, ήταν αρκετά μεγάλες. «Το ύψος της φλόγας ήταν πολύ μεγάλο, υπήρχε πολύ μεγάλο θερμικό φορτίο, καύσωνας, η σχετική υγρασία ήταν πολύ χαμηλή κι έτσι άρπαζαν πιο γρήγορα από ό,τι συνήθως τα δέντρα και τα δάση», αναφέρει σχετικά με τις πρόσφατες πυρκαγιές στη Βαρυμπόμπη και σε άλλα σημεία της Αττικής. Κι ενώ ο ίδιος είναι ένας πολύ έμπειρος εθελοντής, τονίζει πως αυτές οι φωτιές είχαν πρωτόγνωρα στοιχεία. «Δεν έχω ξαναζήσει κάποιο συμβάν που να υπήρχε τόσο μεγάλη έκταση, ειδικά στην Αττική, δηλαδή να καίγονται πολλαπλά σπίτια και εργοστάσια ταυτόχρονα και αυτοκίνητα, και γενικότερα η πυρκαγιά να εξαπλώνεται τόσο πολύ», λέει στην «Κ».
Ο κ. Γερόλυμπος, ο οποίος είναι επικεφαλής του τμήματος επιστήμης και ανάλυσης δεδομένων στο πυροσβεστικό σώμα του Λονδίνου, έλαβε από την υπηρεσία του ειδική άδεια δέκα ημερών ώστε να είναι παρών στις 12ωρες καθημερινές βάρδιες. Οι συνθήκες ήταν δύσκολες, αλλά δεν το έβαλαν κάτω. «Είχε καύσωνα, πίναμε απίστευτες ποσότητες νερού και ηλεκτρολύτες, τρώγαμε πολύ για να έχουμε ενέργεια, πονάνε τα πόδια σου από τις μπότες, η μύτη από τη μάσκα και το κεφάλι από το κράνος, αλλά σίγουρα δεν το σκέφτεσαι εκείνη τη στιγμή», αναφέρει. Υπήρξαν στιγμές που τρόμαξε με αυτό που αντίκρισε, όταν, παραδείγματος χάριν, καθώς έσβηναν φωτιές μέσα στο δάσος, γύρισε ο αέρας και έπρεπε να οπισθοχωρήσουν μέσα στην καμένη έκταση για να προστατευτούν, ή όταν οι φωτιές πέρασαν από πάνω τους στη Βαρυμπόμπη. «Ηταν όπως φαντάζεσαι την κόλαση», λέει στην «Κ», «με φωτιά παντού και ζέστη». Παρ’ όλα αυτά, η εμπιστοσύνη στον εξοπλισμό, στην εκπαίδευση και στο πλήρωμα, μειώνουν τον φόβο – το κλειδί σε αυτές τις καταστάσεις είναι η διατήρηση της ψυχραιμίας, τονίζει ο ίδιος, συμπληρώνοντας πως η κοινωνική υποστήριξη ήταν επίσης σημαντική. «Ο κόσμος, όταν χρειάζεται, βγαίνει και βοηθάει», δηλώνει, «μας έφερναν νερά, αναψυκτικά, η κοινωνία είναι ανθεκτική».
«Πρόληψη και πρόβλεψη»
Παρόλο που οι φετινές πυρκαγιές έχουν αποφέρει περιβαλλοντικές και όχι μόνον καταστροφές, αφήνοντας στο διάβα τους πανελλήνια θλίψη, ο κ. Γερόλυμπος θεωρεί πως δίνουν μια ευκαιρία να αναθεωρήσουμε κάποια πράγματα. «Πάντα θα υπάρχουν αυτές οι πυρκαγιές στη χώρα μας, το σημαντικότερο είναι να γίνεται σωστή πρόληψη, πρόβλεψη και μια καλύτερη συνεργασία μεταξύ της επιστήμης και της πράξης – έχουμε τρομερούς περιβαλλοντολόγους, δασολόγους και από τους καλύτερους ειδικούς στην πυρόσβεση», αναφέρει, τονίζοντας πως στην Ελλάδα γίνεται καλά η γρήγορη ανίχνευση. Τη δουλειά των πυροσβεστών όμως δυσκολεύουν οι συνθήκες που αντιμετωπίζουν όταν καλούνται να σβήσουν μια φωτιά με μεγάλο μήκος φλόγας. «Τα οικόπεδα δεν είναι αποψιλωμένα και καθαρισμένα, υπάρχουν σκουπίδια στα δάση, δεν έχει γίνει σωστή διαχείριση βλάστησης και αντιπυρικές ζώνες», τονίζει.
«Πρέπει η αντιπυρική πολιτική και η συνεργασία με τους επιστήμονες να καλυτερεύσει, πρέπει να υπάρξει μια αλλαγή κουλτούρας», παραδείγματος χάριν να μην πετάμε λάστιχα, πλαστικά και άλλα σκουπίδια στα δάση, να μη γίνονται εργασίες με τροχούς και δισκοπρίονα, να μη χρησιμοποιούνται ψησταριές, «και ευαισθητοποίηση», συμπληρώνει. «Πόσα στρέμματα πρέπει να καούν για να ευαισθητοποιηθεί ο κόσμος;».