O Αναστάσιος Μαρκουίζος γνωστότερος ως Ιαβέρης – η μόνη συγγένεια με τον μυθιστορηματικό ήρωα των «Αθλίων» του Βίκτωρος Ουγκό ήταν οι φαβορίτες του και φυσικά η ιδέα των αδελφών Βαγιωνή που τις μετέτρεψαν σε χαρακτηριστικό ταυτότητος – είναι οδηγός αγώνων από το 1972. Όμως η κοινωνική του προσφορά λόγω της παθιασμένης εμμονής του με την οδική ασφάλεια τον αναδεικνύει σε έναν ήρωα της νεότερης ελληνικής πραγματικότητας πέραν της ιδιότητας του.
-Κέρκυρα. Καθαρά Δευτέρα. Με παρακινεί το πάθος σου και έρχομαι μαζί με έναν αρκετά νεαρότερο φίλο μου στο σεμινάριό σου. Όταν τελειώνουν οι τρεισήμισι ώρες της διαλέξεως αισθάνομαι τόσο ανόητος και ανίκανος που θέλω να πετάξω το δίπλωμα οδήγησης και να μην ασχοληθώ ξανά με το αυτοκίνητο. Φυσικά αυτό δεν είναι λογικό, ούτε πρακτικώς δυνατό, και αποφασίζω να ακολουθήσω τις συμβουλές σου…
Η θέση οδήγησης σε γωνία ενενήντα μοιρών, δηλαδή η πλάτη κάθετη στο κάθισμα και αυτό τόσο κοντά στο τιμόνι ώστε ο πήχης και το μπράτσο να σχηματίζουν γωνία μικρότερη των ενενήντα μοιρών. Με λίγα λόγια όπως οδηγούν οι ηλικιωμένες κυρίες. Αυτή είναι η θέση του οδηγού αυτοκινήτων, γιατί δίνει άνεση στην κίνηση χωρίς εμπόδια και είναι ξεκούραστη για τη μέση. Θα πρέπει κάποιος να έχει κατά νου την αυστηρότητα της θέσεως γεύματος. Όταν τρως πηγαίνεις την καρέκλα σου κοντά στο τραπέζι για να μην χυθεί το φαγητό πάνω σου.
-Εκείνο στο οποίο πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα είναι η σαφήνιση της αδυναμίας της φυσιολογίας μας ως προς την αντίδραση σε μία απροσδόκητη κατάσταση. Θυμάμαι ότι αναφερόσουν χαρακτηριστικά στο χρόνο πέδησης που χρειάζεται ο Πρόστ ή ο Χάμιλτον, αμφότεροι πρωταθλητές κόσμου της Φόρμουλα 1.
Είναι έξι δέκατα του δευτερολέπτου. Ένας πιλότος μαχητικού αεροσκάφους χρειάζεται δύο δευτερόλεπτα για να αντιληφθεί, να επεξεργαστεί και να αντιδράσει σε μία εξωτερική αλλαγή. Ένας συνηθισμένος μέσος οδηγός αυτοκινήτου, όταν πεταχτεί ένα παιδάκι μπροστά του, με ταχύτητα αυτοκινήτου 30 χιλιόμετρα την ώρα θα χρειαστεί έντεκα μέτρα για να ακινητοποιήσει το αυτοκίνητο, που εάν συμπεριλάβεις και την έννοια του ωφέλιμου φρεναρίσματος τελικώς θα έχει διανύσει δεκαπέντε μέτρα. Καταλαβαίνεις τώρα, γιατί στην πρακτική σου άσκηση στο αυτοκινητοδρόμιο σκότωσες την “κούκλα” στην προσομοίωση ατυχήματος στη οποία δοκιμάστηκες. Ακόμα και στην ιδανική περίπτωση που η τεχνολογία δώσει τον αποκλειστικό έλεγχο στον “εγκέφαλο” του αυτοκινήτου και καταργήσει τον οδηγό, θα χρειάζονται δεκαπέντε χιλιοστά του δευτερολέπτου για να αντιδράσει το ηλεκτρονικό σύστημα. Εύχομαι να γίνει σύντομα, αλλά ακόμα και τότε απαιτείται κάποιος χρόνος αντιδράσεως. Η ζημιά θα έχει γίνει αλλά θα είναι μικρή. Πολύ μικρή. Επομένως πρέπει να οδηγούμε εντός των ορίων ταχύτητος, ειδικά μέσα στις πόλεις. Το 87% των θανατηφόρων ατυχημάτων συμβαίνει 15 χιλιόμετρα από το σπίτι μας με ταχύτητα 40 χιλιόμετρων ανά ώρα. Εδώ πρέπει να πούμε ότι στην χώρα μας μετράμε 5 νεκρούς την ημέρα. 1600 νεκρούς το έτος και τους τριπλάσιους τραυματίες και αναπήρους. Είναι απορίας άξιο το γεγονός ότι δεν έχει ποτέ συζητηθεί στην Βουλή κάτι σχετικό με τις απώλειες αυτές που μαστίζουν την κοινωνία μας. Το περιστατικό με τον θάνατο του Ιάσωνα έξω από την Βουλή έχει ήδη ξεχαστεί;
-Εδώ έχω την υποχρέωση να επισημάνω ότι τα σύγχρονα αυτοκίνητα έχουν δυνατότητες που μόνο σε οδηγούς αγώνων θα τις εμπιστευόσουν…
Ε, τότε ας αγοράσουμε παλαιωμένους “σκαραβαίους” για να αποφύγουμε την ευθύνη απέναντι στην ασφάλεια μας. Ώρα είναι τώρα να ζητήσουμε και τα ρέστα από τις εταιρείες αυτοκινήτων ότι μας κρατούν δέσμιους. Όλα αυτά στερούνται σοβαρότητας. Τα καινούργια αυτοκίνητα έχουν εξαιρετικά συστήματα ασφαλείας, σε λίγο θα μπορούν να διορθώνουν τα λάθη πανικού του οδηγού πεδίζοντας σύμφωνα με τα υπολογισμένα δεδομένα, ενισχύοντας την αδύναμη και αργοπορημένη πέδηση. Ίσως θα μπορούσαν να έχουν κόφτη ταχύτητας, προσαρμοζόμενα στα όρια ταχύτητας των εθνικών δρόμων αλλά το πρόβλημα, όπως είπαμε, είναι μέσα στις πόλεις. Οι μηχανές δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τους ανθρώπους παρόλο που στην περίπτωσή μας θα ήταν ευχής έργον. Μην ξεχνάς ότι επανειλημμένως μικρονοϊκοί άνθρωποι προσπαθούν να καταργήσουν τα συστήματα ελέγχου και προειδοποιήσεων του αυτοκινήτου. Στα πλαίσια μιας ανεξαρτησίας; Ή στα πλαίσια μιας ατομικής γαϊδουριάς απέναντι στο σύνολο της κοινωνίας; Δεν μπορούν όλοι να αποκτήσουν αγωνιστικές άδειες για να οδηγήσουν, μπορούν όμως να φερθούν λογικά και με αισθήματα συμπάθειας απέναντι στον εαυτό τους και στους συνανθρώπους τους;
-Πάντως μας λείπει η οδηγική παιδεία.
Πρωτίστως μας λείπει η οδική κουλτούρα…
-Πού νομίζεις ότι οφείλεται αυτή η έλλειψη;
Φαίνεται ότι κληρονομικά φέρουμε μία αδιαφορία για τις επιπτώσεις των πράξεων μας. Δεν ξέρω, δεν έχω κάποια γενική θεωρία για την αιτία. Μπορώ όμως να δω τα φρικτά αποτελέσματα της έλλειψης της παιδείας.
-Κάποιος όμως μπορεί να έχει διάθεση για ταχύτητα!
Να την κόψει. Οι δρόμοι που τους μοιραζόμαστε με τους άλλους δεν είναι πίστες. Πρέπει να εκτονωθεί αλλιώς. Στην Ελλάδα πάντως υπάρχουν ελάχιστες κλειστές πίστες και δεν υπάρχουν εκπαιδευτικά προγράμματα. Φυσικά εάν κάποιος ασχοληθεί από μικρός με τον μηχανοκίνητο αθλητισμό, οι επιτυχίες του αυξάνουν την αυτοεκτίμηση του και ωριμάζει -τουλάχιστον σε αυτό τον τομέα. Δεν κάνει κόντρες στους δρόμους. Δεν το έχει ανάγκη και τον υποτιμά μια τέτοια κατάσταση. Άλλο άθλημα και άλλο αθλιότητα. Ίσως η έλλειψη αυτοεκτίμησης να είναι καθοριστική στην συλλογική οδηγική μας επιθετικότητα. Διότι εδώ μιλάμε για ελληνικό κοινωνικό φαινόμενο.
-Πάντως δεν μπορείς να ισχυριστείς ότι ένας άνθρωπος, ένας Έλληνας δεν θέλει την ζωή του ή θέλει να μείνει ανάπηρος…
Δεν πιστεύει ότι θα πεθάνει. Εδώ δεν κάνει προληπτικούς ελέγχους υγείας. Οι μισοί από εμάς δεν έχουν κάνει το εμβόλιο για τον κορωνοϊό. Πιστεύουν σε ένα «απρόσβλητο» απέναντι στο θάνατο. Στην οδήγηση πιστεύουν στη μεγάλη τους ικανότητα. Ζούμε σε τρέλα και φαντασιώσεις. Δεν πιστεύει ότι υπάρχει κίνδυνος και δεν αναγνωρίζει την παρουσία του άλλου. Είναι ένα είδος ηλιθιότητας και ανηθικότητας.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr