«Εξελίσσεται μπροστά μας μακρύς δρόμος με την COVID-19. Αλλά τελικά είμαι αισιόδοξος ότι αυξάνοντας την εμβολιαστική κάλυψη, και βελτιώνοντας τα εμβόλια γρήγορα, μπορούμε να δούμε σταδιακά το θηρίο της πανδημίας να εξημερώνεται. Και ελπίζουμε σε ένα με δύο χρόνια o SARS-CoV-2 να μοιάζει περισσότερο με τους εποχικούς κορωνοϊούς και λιγότερο με αυτό που είναι σήμερα».
Αυτό τόνισε χθες ο ομότιμος καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ Αγγελος Χατζάκης στο πλαίσιο του Πανελληνίου Συνεδρίου 2021 για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας. «Οσο συνεχίζεται η διασπορά του SARS-CoV-2 στην κοινότητα τόσο αυτός θα συνεχίζει να εξελίσσεται μέσω νέων μεταλλάξεων για να προσαρμόζεται καλύτερα», επισήμανε από την πλευρά του ο ακαδημαϊκός και διευθυντής του Κέντρου Βασικής Ερευνας του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, Δημήτρης Θάνος, ο οποίος πρόσθεσε ότι «αυτό φαίνεται ότι μάλλον συνέβη με την “Ομικρον”, η οποία κατά την άποψη πολλών λοιμωξιολόγων και εξελικτικών βιολόγων ίσως θα είναι το σημείο καμπής της πανδημίας».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε σε ειδικό τραπέζι του συνεδρίου, το οποίο συντόνισαν ο κ. Χατζάκης και ο καθηγητής Παθολογίας – Λοιμωξιολογίας Σωτήρης Τσιόδρας, η διευθύντρια Επιδημιολογικής Επιτήρησης του ΕΟΔΥ Φλώρα Κοντοπίδου, ήδη στην Ελλάδα έχουν εντοπιστεί πέντε επιβεβαιωμένα κρούσματα του στελέχους «Ομικρον», εκ των οποίων τέσσερα είχαν ιστορικό ταξιδιού από Νότιο Αφρική και Γαλλία και ένα χαρακτηρίζεται εγχώριο και αποτελεί στενή επαφή ενός εκ των τεσσάρων ταξιδιωτών. Και οι πέντε ασθενείς είναι πλήρως εμβολιασμένοι, ενώ τη στιγμή της διάγνωσης της COVID-19 είχαν υψηλό ιικό φορτίο.
Ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας – Προληπτικής Ιατρικής στο Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής του ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παρασκευής, αναφερόμενος στην ανοσία μέσω του εμβολισμού σημείωσε ότι «παραμένει ανοιχτό ερώτημα πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση παρουσία της “Ομικρον”, παρότι μια προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι αναμφισβήτητα θα μπορεί να μολύνει περισσότερο τα άτομα με ανοσία, πλην αυτών που έχουν κάνει αναμνηστική δόση».
«Εάν δεν είχαμε τα εμβόλια, θα είχαμε σε αυτή τη φάση της πανδημίας 2,5 φορές περισσότερους ημερήσιους θανάτους».
Ηδη εκτιμάται ότι ο εμβολιασμός έχει αποτρέψει περίπου 15.100 θανάτους και 10.000 διασωληνώσεις ασθενών στη χώρα μας, ενώ όπως τόνισε ο επίκουρος καθηγητής Δημόσιας Υγείας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Θεόδωρος Λύτρας, «εάν δεν είχαμε τα εμβόλια, θα είχαμε σε αυτή τη φάση της πανδημίας 2,5 φορές περισσότερους ημερήσιους θανάτους».
Στις μεταβολές στην πρόθεση εμβολιασμού έναντι της SARS-CoV-2, όπως αυτές μετρήθηκαν από μελέτες ενηλίκων τον τελευταίο χρόνο, αναφέρθηκε η αναπληρώτρια καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής του ΕΚΠΑ Βάνα Σύψα. Οπως σημείωσε, τον Δεκέμβριο 2020 αποφασισμένο να εμβολιαστεί δήλωνε το 37,4% των πολιτών, ποσοστό που αυξήθηκε και πλέον τον περασμένο Οκτώβριο το 78,8% είτε είχε ήδη κάνει το εμβόλιο είτε σκόπευε να εμβολιαστεί. Σχεδόν αμετάβλητο παραμένει το ποσοστό όσων λένε ότι δεν θα εμβολιαστούν (9,9% τον Δεκέμβριο 2020 και 8,5% τον Οκτώβριο 2021). Κύριος λόγος άρνησης είναι οι επιφυλάξεις για την ασφάλεια του εμβολίου (το σχετικό ποσοστό κυμαίνεται από 56% έως και 66,3%), τις οποίες εκφράζουν πιο έντονα οι γυναίκες.
Ανάπτυξη ανοσίας
Ο καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, παρουσίασε την οροεπιδημιολογική μελέτη που είναι σε εξέλιξη και διερευνά τον πραγματικό αριθμό των ατόμων με ανοσία. Σύμφωνα με αυτή, πριν από τον περασμένο Δεκέμβριο και πριν από την έναρξη του εμβολιαστικού προγράμματος το 11% του πληθυσμού είχε αναπτύξει ανοσία έναντι του SARS-CoV-2. Στη Θεσσαλονίκη το σχετικό ποσοστό ήταν στο 14%, το οποίο με τους εμβολιασμούς και την πανδημία ανέβηκε στο 77% τον Νοέμβριο 2021.