Κύριε διευθυντά
Το Σάββατο 26/3 φιλοξενήθηκε στην «Καθημερινή» συνέντευξή μου σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα παιδιά σε αυτή την όμορφη χώρα. Αναγνωρίζω ότι το κείμενο και ιδιαίτερα ο σκληρός τίτλος του προκάλεσαν πολλαπλές συζητήσεις, ίσως ακόμα και αισθήματα θυμού, κάτι το οποίο είναι άκρως κατανοητό αν λάβει κανείς υπόψη πόσο αγαπημένα είναι τα παιδιά σε αυτή την κοινωνία. Ως εκ τούτου, επιθυμώ να μοιραστώ μερικές επιπλέον σκέψεις σχετικά με τα όσα αναφέρθηκαν.
Στον απόηχο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ελλάδα έχει σημειώσει τεράστια πρόοδο σε ζητήματα που αφορούν τα παιδιά. Πριν από 70 χρόνια, 1 στα 14 παιδιά πέθαινε πριν από το πέμπτο έτος της ζωής του. Ο αριθμός αυτός σήμερα έχει μειωθεί στο 1 στα 250 παιδιά. Πριν από μόλις 50 χρόνια, μόνο τα μισά παιδιά στη χώρα φοιτούσαν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Σήμερα, η φοίτηση στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι σχεδόν καθολική. Πριν από 40 χρόνια, το ένα τέταρτο των παιδιών στην Ελλάδα δεν ήταν καν πλήρως εμβολιασμένο. Σήμερα, σχεδόν το 100% των παιδιών δεν κινδυνεύει πλέον από φονικές ασθένειες. Οι παραπάνω, όπως και άλλες επιτυχίες είναι σημαντικό να αναγνωριστούν, καθώς αντικατοπτρίζουν δεκαετίες άοκνων προσπαθειών πολλών κυβερνήσεων και φορέων. Παρ’ όλα αυτά, δεν μπορούμε να κρυφτούμε από την πραγματικότητα, η οποία μαρτυρά ότι παρά τις συνεχείς προσπάθειες εξακολουθούμε να έχουμε ακόμα παιδιά που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, παιδιά που περιθωριοποιούνται ή μένουν εκτός προόδου. Αυτό οφείλεται κυρίως στις συσσωρευμένες επιπτώσεις επτά δεκαετιών ελλιπούς πολιτικού σχεδιασμού και επενδύσεων για τα παιδιά μας, σε συνδυασμό με μια σειρά κοινωνικοοικονομικών προκλήσεων, το υψηλότερο τίμημα των οποίων συνήθως πληρώνουν τα παιδιά. Οι επικρατούσες κοινωνικές νόρμες, καθώς και ένα συχνά κατακερματισμένο σύστημα παροχής υπηρεσιών για τα παιδιά, ακόμα και από μη κρατικούς φορείς, έχουν επίσης συμβάλει στον περιορισμό των αποτελεσμάτων. Τα δεδομένα δεν ψεύδονται. Ωστόσο, όσο απογοητευτικά και αν είναι, έχουμε ουσιαστικούς λόγους να παραμένουμε αισιόδοξοι.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα παιδιά μας είναι εκ φύσεως χρόνιες, συστημικές και πολυεπίπεδες, και η αντιμετώπισή τους αποτελεί συλλογική ευθύνη όλων των φορέων στην Ελλάδα.
Από τότε που έφτασα στην Ελλάδα με έχει ενθαρρύνει ιδιαίτερα η στοχευμένη και προοδευτική ατζέντα για τα παιδιά, της παρούσας κυβέρνησης, η οποία ενισχύεται από δράσεις πολλών εταιρικών, φιλανθρωπικών, θρησκευτικών φορέων αλλά και φορέων της κοινωνίας των πολιτών. Είμαι ενθουσιασμένος που η UNICEF ενώνει τις δυνάμεις της για τη στήριξη αυτών των προσπαθειών. Μόλις τον περασμένο μήνα το Εκτελεστικό Συμβούλιο της UNICEF στη Νέα Υόρκη ενέκρινε το πρώτο 5ετές πρόγραμμα συνεργασίας μεταξύ της UNICEF και του ελληνικού κράτους. Το πρόγραμμα ενισχύει σειρά υφιστάμενων και προγραμματισμένων πρωτοβουλιών –συμπεριλαμβανομένων του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού και του ευρωπαϊκού προγράμματος Εγγύηση για το Παιδί– από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, το υπουργείο Υγείας, το υπουργείο Δικαιοσύνης και το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου με σκοπό μεταξύ άλλων τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης, την αποϊδρυματοποίηση, τη μείωση της παιδικής φτώχειας, τη στήριξη των νέων για την ομαλή μετάβασή τους από το σχολείο στην εργασία, καθώς και τη διασφάλιση ενός συστήματος δικαιοσύνης πιο φιλικού προς τα παιδιά. Οι στόχοι που έχουν συμφωνηθεί είναι αρκετά τολμηροί και απαιτούν συλλογική και στοχευμένη δράση.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα παιδιά μας είναι εκ φύσεως χρόνιες, συστημικές και πολυεπίπεδες, και η αντιμετώπισή τους αποτελεί συλλογική ευθύνη όλων των φορέων στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων κρατικών θεσμών, φυσικά, αλλά και με τη συμβολή επιχειρηματικών και ακαδημαϊκών κοινοτήτων, της Κοινωνίας των Πολιτών, των ΜΜΕ και της Εκκλησίας. Αν καταφέρουμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας καλλιεργώντας μια πραγματικά εθνική προσπάθεια για τη συστηματική και οργανωμένη αντιμετώπισή τους, μαζί με –και για– τα δύο εκατομμύρια παιδιά μας, πιστεύω ακράδαντα ότι η Ελλάδα μπορεί να γίνει η καλύτερη χώρα στην Ευρώπη για να είσαι παιδί. Το οφείλουμε στα παιδιά μας και το οφείλουμε στη χώρα μας.
*Εκπρόσωπος της UNICEF στην Ελλάδα