O Λέντι Μπιλάλι αγαπά πολύ το μπάσκετ και δη το μπάσκετ του Γιάννη Αντετοκούνμπο. Το χειμώνα δεν έχανε παιχνίδι των Μπακς, ακόμα και τα άγρια χαράματα, παρά το φόρτο εργασίας για το διδακτορικό στην Ιστορική και Βαλκανική Γλωσσολογία (ΑΠΘ), προχθές παρακολούθησε το φιλικό παιχνίδι της Εθνικής με την Ισπανία και περιμένει πώς και πώς να ξεκινήσει το Σεπτέμβριο το Eurobasket. Όπως όλοι οι Έλληνες.
Ήρθε στην Ελλάδα από την Αλβανία το ’96 με τους γονείς του και τη λίγων μηνών αδερφή του. Πέρασαν από τα σύνορα, ένα καραβάνι ανθρώπων που έψαχναν μια καλύτερη τύχη για τους ίδιους και τα παιδιά τους.
Ο ίδιος ήταν μόλις 4,5 ετών, αλλά ακόμα θυμάται τις φωνές «ουστάρ ουστάρ», «στρατιώτης, στρατιώτης», σύνθημα να χαμηλώσουν, να κρυφτούν στους θάμνους. «Το ταξίδι ήταν δύσκολο, επικίνδυνο. Έπρεπε να περάσουμε κάτω από τη μύτη συνοριοφυλάκων και από τις δύο πλευρές. Όμως για μένα η μετακίνηση είχε έρθει αρκετά φυσικά. Έβλεπα ότι το χωριό ερήμωνε (σ.σ. κοντά στην Κορυτσά), το καθεστώς είχε αλλάξει, έφευγαν οι άνθρωποι για τα μεγάλα αστικά κέντρα, θυμάμαι να βλέπω φορτηγά γεμάτα με το βιος τους. Ρώτησα μια φορά τον πατέρα μου γιατί φεύγουν; Πάνε για καλύτερα μου είχε πει και δεν είχα ρωτήσει παραπάνω. Οπότε όταν μου είπαν φεύγουμε, θεώρησα φυσικό ότι πάμε κι εμείς για καλύτερα».
Βρήκαν ένα σπίτι στην Άνω Τούμπα. Ο Λέντι βρήκε και άλλα παιδιά που μιλούσαν τη γλώσσα του, όπως έπαιζε στο δρόμο στο χωριό έπαιζε κι εκεί. «Μόνο που ανακάλυψα νέες γεύσεις σε παγωτά και σοκολάτες» γελάει. Το σπίτι τους ήταν ένας χώρος αγάπης και ηρεμίας, θυμάται. «Με τους γονείς μου πηγαίναμε τις βόλτες μας, τους έβλεπα πάντα με το χαμόγελο. Σε μας δεν έδειξαν ποτέ τι περνάνε. Άρχισα να καταλαβαίνω τι γίνεται όταν έπρεπε να βγάλουμε τα χαρτιά μας για τη νόμιμη παραμονή μας. Έβλεπα πώς μας συμπεριφέρονταν στις δημόσιες υπηρεσίες, ότι κάποιοι υπάλληλοι υποτιμούσαν τους γονείς μου. Μου είχε κακοφανεί θυμάμαι αλλά οι γονείς μου τους δικαιολογούσαν. Ένιωθαν κάπως υπόχρεοι.»
Την υπηκοότητα την πήρε το ’18, στα 26 του. «Μέχρι τότε έκανα ανανέωση της άδειας παραμονής που είναι από τα πιο τραυματικά πράγματα που μπορούν να σου συμβούν, αυτή η ανανέωση της ελληνικότητας σου. Είναι στο μυαλό σου όλο το χρόνο, μια σισύφεια διαδικασία.» Φυσικά στη διαδρομή συνάντησε ανθρώπους που του προσέφεραν όλη τους την αγάπη και την αποδοχή. «Εγώ δεν είμαι ένα παιδί που απλώς με έφερε εδώ ο πατέρας μου. Είμαι συνειδητά εδώ. Η Ελλάδα είναι κατ’ επιλογή πατρίδα μου. Το συναίσθημα κλιμακώθηκε, ωρίμασε και έχει μεστώσει. Αυτό είναι το μέρος μου. Και να φύγω καμία μέρα για το εξωτερικό θα είναι όπως ο Έλληνας που πάει να βρει την τύχη του.»
Πριν λίγες μέρες πήγε για ένα τριήμερο στην Αλβανία με την αδερφή του να δουν τους παππούδες τους. Γυρνώντας, στον έλεγχο των συνόρων, τους ρώτησαν που πηγαίνουν. «Η αδερφή μου, χωρίς καθόλου σκέψη, απάντησε ‘σπίτι μας’. Δεν μας ρώτησαν κάτι άλλο. Ήταν αποστομωτικό. Ναι υπάρχει πάνω από ένας τόπος που μπορεί να είναι σπίτι σου. Είναι πατρίδα μου η Ελλάδα αλλά δεν διαγράφω τις εικόνες, τα συναισθήματα για την πρώτη μου πατρίδα. Το αν νιώθεις Έλληνας ή Αλβανός είναι ψευδοδίλημμα, πολλά παιδιά δεύτερης γενιάς νιώθουν και τα δύο και το να πρέπει να διαλέξουν είναι βίαιο. Τα αδέρφια Αντετοκούμπο δεν θα μπορούσαν να παίζουν για άλλη εθνική πέρα από την ελληνική, γιατί όπου και να βρίσκονται, αυτόν τον τόπο νιώθουν σπίτι τους. Αυτό δεν σημαίνει ότι αρνούνται τις μνήμες από την πρώτη πατρίδα, τη γλώσσα των γονιών και τις παραδόσεις τους. Πρέπει, επιτέλους, να βρούμε το θάρρος να αναγνωρίσουμε την υβριδικότητα στις ταυτότητες των μεταναστών, χωρίς αυτή να αξιολογείται αρνητικά».
Αυτή τη φορά το Ευρωμπάσκετ θα το δει και για έναν επιπλέον λόγο. «Είναι ωραίο αυτό το ψηφιδωτό που βλέπεις στην ομάδα. Αυτή η πολυπολιτισμικότητα που προϋπήρχε αλλά τώρα φαίνεται πιο έντονα. Την κρύβαμε κάτω από το χαλάκι αλλά έχει ξεμυτίσει και διεκδικεί χώρο. Όπως το λουλούδι που ανθίζει στο μπετόν» καταλήγει.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr