Κοντά στη λύση για την αναχαίτιση της εξάπλωσης του «κινεζικού σκαθαριού», του εντόμου που εδώ και τρία χρόνια κατατρώει τις μουριές στην Αθήνα, χωρίς να έχει βρεθεί αντίδοτο, βρίσκονται οι επιστήμονες του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Στο μεταξύ, η εικόνα σε πολλούς κεντρικούς δρόμους αλλά και γειτονιές της πρωτεύουσας είναι απογοητευτική, καθώς ο αριθμός των ξεραμένων δέντρων αυξάνεται.
Το 2019, όταν το σκαθάρι έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του, ο Δήμος Αθηναίων έκοψε 500 μουριές και το 2020 περίπου άλλες 750, ακολουθώντας τις οδηγίες των γεωπόνων, που πρότειναν την άμεση απομάκρυνση των μολυσμένων δέντρων. Ωστόσο, αυτή η τακτική δεν απέδωσε ιδιαίτερα. Φέτος υπολογίζεται ότι περίπου 1.500 δέντρα έχουν ξεραθεί, ενώ το 30% από τις συνολικά 25.000 μουριές που υπάρχουν στην πόλη φαίνεται ότι έχει ήδη μολυνθεί.
Ο Δήμος Αθηναίων αντικαθιστά κάποια από τα δέντρα που κόβονται με μικρές μουριές, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι τα νεαρά δέντρα δεν προσβάλλονται εύκολα από το έντομο, όμως η αρμόδια υπηρεσία του δήμου εξετάζει έντονα το ενδεχόμενο να φυτευτούν άλλου είδους δέντρα, προκειμένου να αλλάξει η αναλογία του συγκεκριμένου φυτού στο μείγμα πρασίνου της πόλης.
«Υπάρχει η σκέψη οι μουριές που απομακρύνονται να αντικαθίστανται με άλλα δέντρα», λέει στην «Κ» ο Χρήστος Τεντόμας, αντιδήμαρχος Κλιματικής Αλλαγής του Δήμου Αθηναίων. «Οι επιστήμονες από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, με το οποίο συνεργαζόμαστε, συμβουλεύουν να αντικαταστήσουμε μερικά δέντρα με άλλα, ώστε να μειωθεί ο αριθμός των μουριών και να υπάρχει μεγαλύτερη ποικιλία δέντρων. Ετσι, δεν θα είναι ευάλωτα στην ανάπτυξη και εξάπλωση μιας επιδημίας», εξηγεί.
Φέτος, περίπου 1.500 δέντρα έχουν ξεραθεί, ενώ το 30% από τις συνολικά 25.000 μουριές της πόλης φαίνεται ότι έχει ήδη μολυνθεί.
Αυτή τη στιγμή υπολογίζεται ότι στην Αθήνα υπάρχουν περίπου 100.000 δέντρα, εκ των οποίων τα 25.000 είναι μουριές. «Είναι δηλαδή το 25%, πολύ μεγάλο ποσοστό», εξηγεί ο κ. Τεντόμας. Το ξυλοφάγο έντομο (Xylotrechus chinensis) ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 2017 σε μουριές στο Ηράκλειο της Κρήτης. Θεωρείται ότι έφθασε στην Ευρώπη και ειδικότερα στην Ισπανία το 2013, αλλά όπως φαίνεται και από το όνομά του, η περιοχή καταγωγής του είναι η Κίνα. Το έντομο γεννάει τα αυγά του μέσα στον κορμό των δέντρων, με αποτέλεσμα να «κλείνουν» οι οδοί μεταφοράς των χυμών μέσα στο δέντρο και να ξεραίνεται.
Τα τελευταία δύο χρόνια ο Δήμος Αθηναίων αφαιρεί τις μουριές που ξεραίνονται και στη συνέχεια θάβει τα δέντρα στον ΧΥΤΑ για να μην εξαπλωθεί το έντομο. «Σε κάποιες περιπτώσεις, όταν δεν έχει νεκρωθεί όλο το δέντρο, κόβουμε απλώς τα ξερά κλαδιά», αναφέρει ο Δημήτρης Κυριακάκης, υπεύθυνος στην υπηρεσία πρασίνου του δήμου. Ωστόσο, η τακτική δεν έχει αποδώσει.
Η Βασιλίσσης Σοφίας, η Καλλιδρομίου, η Ριζάρη, η περιοχή πέριξ του Παναθηναϊκού Σταδίου, τα Σεπόλια και ο Βοτανικός είναι μόνο κάποιες από τις πολλές περιοχές της Αθήνας όπου πολλές μουριές έχουν πληγωθεί από τις τρύπες που προκαλεί το έντομο στον κορμό ή έχουν ξεραθεί εντελώς. Ο Δήμος Αθηναίων έχει τεθεί σε κόκκινο συναγερμό αυτή την εποχή, που οι πληθυσμοί του εντόμου αυξάνονται. Ηδη έχει πραγματοποιηθεί μια σύσκεψη με τους υπευθύνους του εργαστηρίου εντομολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου, με τους οποίους ο δήμος συνεργάζεται, ενώ έως το τέλος της εβδομάδας σχεδιάζεται μια ακόμη συνάντηση.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο σε συνεργασία με το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο έχουν έτοιμο σκεύασμα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια για την καταπολέμηση του εντόμου και εντός των αστικών περιοχών. Συγκεκριμένα, δεν θα χρειαστούν ψεκασμοί, αλλά σχεδιάζεται να πραγματοποιηθούν εκχύσεις στους κορμούς των δέντρων.
Το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο αναμένεται την επόμενη εβδομάδα να προτείνει στον δήμο την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου σχεδίου αντιμετώπισης του προβλήματος, στο οποίο πιθανότατα θα περιλαμβάνεται η αντικατάσταση των δέντρων που έχουν αρρωστήσει με άλλα είδη, ώστε να περιοριστεί η «μονοκαλλιέργεια» της μουριάς, που έχει τοποθετηθεί για το πλούσιο φύλλωμά της σε πολλά σημεία της πόλης.