Επί δημαρχίας Γιάννη Μπουτάρη βρέθηκε στην Θεσσαλονίκη και συνέφαγε μαζί του, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος μιας εταιρίας κολοσσού στην παγκόσμια κρουαζιέρα.
Ο τότε δήμαρχος τον ρώτησε μεταξύ άλλων τι παραπάνω, πλην των υποδομών, πρέπει να κάνει η πόλη ώστε να συμπεριληφθεί στους προορισμούς των κρουαζιερόπλοιων που διασχίζουν τη Μεσόγειο μεταφέροντας εκατομμύρια τουρίστες.
Χρειάζεστε ένα μύθο και αν δεν τον έχετε πρέπει να τον εφεύρετε, του απάντησε εκείνος και του ανέφερε ως παράδειγμα την Κωνσταντζα της Ρουμανίας στη Μαύρη Θάλασσα.
Όπως του είπε, στην παραλιακή αυτή πόλη, οι Ρουμανοι έχουν καταχωρήσει στα τουριστικά τους πακέτα, ως θερινή έπαυλη του Δράκουλα των Καρπαθίων, του πιο διάσημο συμπατριώτη τους, μια μεσαιωνική βίλα.
Ε, λοιπόν, αυτό το «θέρετρο του Δρακουλα», είναι σήμερα ένας από τους πιο δημοφιλής προορισμούς για τα κρουαζερόπλοια που μπαινοβγαίνουν στον Εύξεινο Πόντο. Το αν παραθέριζε ή όχι εκεί ο Δράκουλας, ουδείς μπορεί να το επιβεβαιώσει ούτε να το διαψεύσει. Οι τουρίστες όμως διαβάζουν στους περιηγητικούς οδηγούς ότι εκεί έκανε τα μπάνια του ο Δράκουλας και αδημονούν να επισκεφθούν την βίλα όπου φυσικά θα ακουμπήσουν και τον οβολό τους.
«Φτιάξτε, λοιπόν, και εσείς έναν μύθο. Έχετε τον Όλυμπο, έχετε τον Μέγα Αλέξανδρο. Βρείτε λοιπόν μια τοποθεσία στις παρυφές του βουνού του δώδεκα θεών και πέστε ότι εκεί κατέφυγε ο Αλέξανδρος, για να διαλογιστεί και να σχεδιάσει την μεγάλη εκστρατεία προς τις Ινδίες. Κανείς δεν θα σας ρωτήσει αν και τι ακριβώς έγινε. Εσείς, όμως, θα έχετε να πλασάρετε ένα προϊον ιδανικό για να προσελκύσει το ενδιαφέρον του τουρισμού της κρουαζιέρας. Έτσι παίζεται το παιγνίδι…», φέρεται ειπών ο κορυφαίος αξιωματούχους της παγκόσμιας κρουαζιέρας.
Η Θεσσαλονίκη ακόμα τον ψάχνει, αλλά έναν τέτοιο «μύθο» φιλοτεχνούν για τουριστικούς σκοπούς οι αρχές, λίγα χιλιόμετρα μακριά από τον Όλυμπο, στην περιοχή της Πέλλας, γενέτειρας του μεγάλου στρατηλάτη.
Όχι γύρω από τον Μέγα Αλέξανδρο και τον Δία ή κάποιους άλλους αρχαίους θεούς και μυθικούς ήρωες, αλλά από έναν σύγχρονο επαναστάτη, έντεκα χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά στην Ινδοκίνα, τον «πατέρα» του σύγχρονου Βιετνάμ, Χο Τσι Μινχ. Ο «θείος Χό» όπως τον αποκαλούσαν σε ένδειξη αγάπης και σεβασμού οι συμπατριώτες του, ούτε γεννήθηκε στη Μακεδονία, ούτε ηγήθηκε κανενός επαναστατικού κινήματος στην περιοχή, ώστε να εμπνέει ακόμα σήμερα τις τοπικές κοινωνίες, που μάλιστα του ετοιμάζουν και ανδριάντα στην Έδεσσα.
Φέρεται απλώς, από μια μαρτυρία ντόπιου υπερήλικα, να βρέθηκε στην Σκύδρα και την Αριδαία της Πέλλας στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο, ως στρατιώτης του γαλλικού εκστρατευτικού σώματος στο Μακεδονικό Μέτωπο.
Μολονότι η παρουσία του, δεν έχει επιβεβαιωθεί από πουθενά Έλληνες και Βιετναμέζοι επιχειρούν να «εργαλειοποιήσουν» τον πιο σημαντικό κομμουνιστή ηγέτη, μετά τον Λένιν, τον Σταλιν και τον Μάο, η κάθε μια για τους δικούς της, λόγους.
Οι ντόπιοι για να φτιάξουν το «μύθο» που θα τους βοηθήσει εξαγάγουν το προϊόν του ιστορικού τουρισμού τους- η περιοχή του Καίμακτσαλαν υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα θέατρα του Α’ ΠΠ στο Μακεδονικό Μέτωπο- και θα προσελκύσει εξωτικούς εκδρομείς.
Τον «δοξάζουν» επίσης με την προσδοκία να τους «στείλει» στον κάμπο της Μακεδονίας, κάμποσους συμπατριώτες του εποχικούς εργάτες για να μαζέψουν τα ροδάκινα, τα κεράσια και τα ακτινίδια, τα οποία κινδυνεύουν να σαπίσουν στα δέντρα τώρα που οι Αλβανοί στρέφονται προς τις πεδιάδες της Ιταλίας και την Γαλλίας, όπου πληρώνουν καλύτερα μεροκάματα και οι δικοί μας αποφεύγουν το χωράφι. Και φυσικά ελπίζουν ότι θα τους «ξεκλειδώσει» τις αγορές της Ινδοκίνας για τα προϊόντα τους.
Οι Βιετναμέζοι, από την σκοπιά τους, ενδιαφέρονται να αποκτήσουν στο «πρόσωπο» της Ελλάδας ένα καλό προγεφύρωμα για την Ευρώπη καθώς η χώρα τους εξελίσσεται σε «μικρή Κίνα» και αναζητουν στα ελληνικά λιμανια πυλες εισόδου των προϊοντων τους στις αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από το επιβλητικό μαυσωλείο του στο Ανοϊ όπου απολαμβανει τον αιώνιο ύπνο και μια φορά τον χρόνο «ταξιδεύει» στη Μόσχα, όπου μπαίνει στη φορμόλη, «παρέα» με τον Λένιν για συντήρηση, για να επιστρέψει «ανανεωμένος» μερικές εβδομάδες μετά, το σκήνωμα του Νγκουγιεν Σιν Κουνγκ, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, δίνει τον τόνο στις ελληνοβιετναμέζικες σχέσεις.
Κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Νίκου Δένδια στο Ανοϊ ο «θείος Χο» ήταν παρών στην αίθουσα των συζητήσεων με την βιετναμέζικη ηγεσία, η οποία ενημερώθηκε απο την Ελληνα ΥΠΕΞ ότι σύντομα πρόκειται να εγκατασταθεί προτομή του ήρωά τους στην Έδεσσα, ο δήμαρχος της οποίας κ. Δημήτρης Γιάννου, μιλώντας στην «Κ» είπε επ αυτού:
«Υπάρχει συμφωνία με την πρεσβεία του Βιετνάμ για μια λιθογραφία του Χο Τσι Μονχ, που θα τοποθετηθεί στο πάρκο φιλίας στην πόλη μας, όπου επίσης οι Βιετναμέζοι εξέφρασαν την επιθυμία να μας φέρουν και τροπικά φυτά. Αυτό θα γίνει πιθανότατα μέσα στον Οκτώβριο.
Πρόσφατα ήρθε στην πόλη μας ο πρόξενος του Βιετνάμ και του θέσαμε θέμα εξαγωγών κερασιών από την περιοχή μας στην χώρα του που τώρα εισάγει από την Αυστραλία.
Υπήρξε θετική ανταπόκριση και μας προτάθηκε άπω την πλευρά του εμπορική συνεργασία».
Προτού αναχωρήσει για την περιοδεία του στην Ινδοκίνα, με πρώτη στάση στο Ανοϊ ο κ. Δένδιας είχε ενημερωθεί από τον αντιπεριφερειάρχη Πέλλας κ. Ιορδάνη Τζαμτζή, γύρω από το εν εξελίξει εγχείρημα ανάπτυξης ιστορικού και πολεμικού τουρισμού στην περιοχή με επίκεντρο τα πεδία των μαχών του Α’ Π.Π, και το σχέδιο αναδειξης ως ατραξιόν του «μύθου» του Χο Τσι Μινχ για την προσέλκυση εξωτικού και όχι μόνο τουρισμού.
«Τρέχουμε ένα πρόγραμμα ανάδειξης σημείων και τοποθεσιών που έχουν αναφορές στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην περιοχή μας, ως γνωστόν, διεξήχθησαν αιματηρές μάχες.
Υπάρχουν απομεινάρια από το γαλλικό αεροδρόμιο στην Αριδαία, το γνωστό τρένο της Καρατζοβας, ο παλιός σιδηροδρομικός σταθμός της Σκύδρας, μνημεία πεσόντων στρατιωτών τωμν συμμάχων. Όλα αυτά προσπαθούμε να τα μετατρέψουμε σε τουριστικό προϊον στο οποίο ο Χο Τσι Μινχ, προορίζεται για ισχυρή ατραξιόν. Σιγα- σιγά μπαίνουν στο τραπέζι και οι εξαγωγές μας προς το Βιετνάμ», είπε στην «Κ».
Το θετικό momentum στις ελληνο – βιετναμέζικες σχέσεις που τροφοδοτεί η θρυλούμενη παρουσία του Χο Τσι Μινχ στη Μακεδονία, οδήγησε στο Βιετνάμ, μετά την επίσκεψη Δενδια, αντιπροσωπεία της Εθνική Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών, με επικεφαλής τον αγροτοσυνεταιριστή από την Ημαθία κ. Χρήστο Γιανακάκη.
Ταξίδεψε στο Ανοϊ και την Σαϊγκόν (σημερινή Χο Τσι Μινχ) προς αναζήτηση εργατών γης για την συγκομιδή της παραγωγής φρούτων στον κάμπο της Πέλλας και της Ημαθίας αλλά και την εξαγωγή γεωργικών προϊόντων στην αγορά των εκατό εκατομμυρίων ανθρώπων.
«Συναντήσαμε θετικό κλίμα. Όπως είναι γνωστό αντιμετωπίζουμε πρόβλημα εργατικών χεριών στο χωράφι. Τα πράγματα είναι δύσκολα, οι Αλβανοί αλλά και οι Βούλγαροι και Ρουμανοι μας εγκαταλείπουν για την δυτική Ευρώπη όπου έχει μεγαλύτερα μεροκάματα. Οι άνθρωποι είναι επαγγελματίες. Έχουν εταιρίες και ειδική νομοθεσία για την εξαγωγή εργατικού δυναμικού. Μας δήλωσαν πρόθυμοι να βοηθήσουν και απλά μας ζήτησαν να τους στείλουμε λεπτομέρειες για το ποιες είναι οι αμοιβές, τι προσφέρουμε σε φιλοξενία, και πως θα γινει η μεταβαση. Θελουν να ξέρουν τι προσφέρουμε και τι μπορούμε να καλύψουμε εμείς. Είχαμε θετική ανταπόκριση και προχωράμε στην οργάνωση του εγχειρήματος. Θα μας λύσει προβλήματα αυτή η συνεργασία. Η κάθε εταιρία που διακινεί εργάτες στο εξωτερικό αναλαμβάνει και την εκπαίδευσή τους γύρω από το αντικείμενο, τους κάνει μαθήματα γλώσσας και ιστορίας της χώρας όπου θα εργαστούν.
Πέραν των εποχικών εργατών είχαμε επαφές στο Υπουργείο Γεωργίας του για την υπογραφή πρωτοκόλλων εξαγωγής ακτινιδίων και άλλων γεωργικών προϊοντων. Θα έρθουν μέσα Οκτωβρίου για να ελέγξουν την παραγωγή και τυποποίηση των ακτινιδίων και μετά θα προχωρήσουμε και για άλλα προϊόντα. Είναι μια αγορά 100.000.000 ταχύτατα αναπτυσσόμενη».
Σε μια άλλη κίνηση με ιδιαίτερα θετική απήχηση στον λαό του Βιετναμ, παραμονές της επίσκεψης Δένδια, μεταφέρθηκε από την Ελλάδα η τέφρα του Κώστα Γιαννακίδη, Έλληνα συντρόφου του Χο Τσι Μινχ, που είχε πολεμήσει, μέσα από τις γραμμές των Βιετ Μινχ εναντίον των Γάλλων αποίκων. Ο Γιαννακίδης ήταν πασίγνωστος στο Βιετνάμ με το όνομα Νγκουεν Βαν Λαπ και η σορός του που έγινε δεκτή με μεγάλες τιμές διασπάρθηκε στα δάση της πόλης Ντα Ναγκ όπου είχε συμμετάσχει σε σφοδρές μάχες.
Εν αναμονή της έλευσης στη Μακεδονία των Βιετναμέζων εντός του φθινοπώρου με αφορμή και την εγκατάσταση της προτομής του ηγέτη τους στην Έδεσσα και πιθανών εμπορικών συμφωνιών στο όνομά του, το μυστήριο γύρω από την παρουσία του στην περιοχή παραμένει.
Το χρονικό
Από που προέκυψαν όμως οι φήμες για την παρουσία του Βιετναμέζου ηγέτη στην Πέλλα; Μόνο από τη μαρτυρία ενός κατοίκου της Σκύδρας (δεν ζει πλέον), του Τρύφωνα Σιβένα ο οποίος φέρεται να ειπών στον τότε πρέσβη του Βιετνάμ στην Αθήνα κ. Μπιν Βου, ότι ο εξάδελφός του, δημοσιογράφος Σόλων Γρηγοριάδης, βρισκόμενος το 1966 σε αποστολή στο εμπόλεμο Βιετνάμ, πήρε συνέντευξη από ηγετικό στέλεχος των Βιετκονγκ -δημοσιεύθηκε τότε στην εφημερίδα «Ακρόπολις»- ο οποίος για λόγους συνωμοτικότητας δεν του αποκάλυψε το όνομά του και του ζήτησε να μιλήσουν στο μισοσκόταδο.
Όταν πάνω στην κουβέντα ο Γρηγοριάδης του αποκάλυψε ότι είναι από την Ελλάδα, και συγκεκριμένα από την Εδεσσα, εκείνος αντέδρασε λέγοντας:
«Πολύ ωραία, είσαι από την πόλη με τα πολλά νερά και τα καλά κεράσια». Κατά τον Σιβένα, ο εξάδελφός του εξεπλάγη και στην ερώτησή του, πώς τα ξέρει όλα αυτά, ο άγνωστος συνομιλητής του, απάντησε ότι υπηρέτησε εκεί με τα γαλλικά στρατεύματα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Και γιατί όμως να ήταν αυτός ο Χο Τσι Μινχ; ένας από τους ιστορικούς ερευνητές του θέματος που μίλησε υπο τον όσο ανωνυμίας στην «Κ» και υποστηρίζει ότι έψαξε τα αρχεία του γαλλικού υπουργείου άμυνας στην Βενσέν για το εκστρατευτικό σώμα στη Μακεδονία είπε ότι με το όνομα αυτό, Νγκουγιεν Σιν Κουνγκ, βρήκε τουλάχιστον δέκα εφτά στρατιώτες.
«Ήταν πιο συνηθισμένο και από το δικό μας Παπαδόπουλος», ανέφερε. Ο ίδιος πρόσθεσε πως σύμφωνα με τα αρχεία των αστυνομικών άρχων στις ΗΠΑ την εποχή εκείνη που φέρεται να ήταν στην Πέλλα ο Χο Τσι Μινχ βρισκόταν στο Σακραμέντο και εργαζόταν ως σερβιτόρος.
Πού τελειώνει η πραγματικότητα, αν υπάρχει, και πού αρχίζει ο μύθος, ένας θεός ξέρει.
Το βέβαιο είναι ότι από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 έχει στηθεί, με επίκεντρο τον κάμπο της Μακεδονίας, ένα ελληνοβιετναμεζικο γαϊτανάκι γύρω από τον «θείο Χο», που φαίνεται να εξελίσσεται προς όφελος και των δυο λαών.
Κατά καιρούς βιετναμέζου διπλωμάτες επισκέπτονται την περιοχή αναζητώντας ίχνη του ιστορικού τους ηγέτη και μάλιστα κάποια στιγμή βρέθηκε στην Έδεσσα για τον σκοπό αυτό και η κ. Νγκουέν Τι Ντου, διευθύντρια του εθνικού μουσείου του Χο Τσι Μινχ στο Ανόι, που συμμετείχε σε ειδική ξενάγηση υπό την επωνυμία «Έδεσσα- Πέλλα- Μακεδονία στα βήματα του Χο Τσι Μινχ…».
Η βιετναμέζικη αντιπροσωπεία, μάλιστα, πήγε τότε στη Σκύδρα, τη Σιάτιστα Κοζάνης και τη Βέροια, όπου είχαν αναπτυχθεί οι γαλλικές στρατιωτικές δυνάμεις, αναζητώντας στοιχεία και μαρτυρίες, ενώ επισκέφθηκε στη Θεσσαλονίκη τον δήμαρχο κ. Γιάννη Μπουτάρη και το Γ΄ Σώμα Στρατού, μήπως και υπάρχει κάτι στα αρχεία του. Αυτό το πηγαινέλα έλα συνεχίζεται έως και σήμερα και αναμένεται να κορυφωθεί το φθινόπωρο οπότε ίσως υπάρξουν και κάποιες εμπορικές συμφωνίες για τα ροδακι9να και τα κεράσια «ευλογημένες» από τον «θείο Χο».