Η χωματερή… με την καλύτερη θέα του πλανήτη πρόκειται μέσα σε μερικά χρόνια να αποτελεί παρελθόν. Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου προκήρυξε διαγωνισμό για την κατασκευή και λειτουργία σύγχρονης μονάδας διαχείρισης απορριμμάτων στη Σαντορίνη, προκειμένου να δοθεί τέλος στη λειτουργία της παράνομης χωματερής στην Καλντέρα. Ζήτημα που… εξάπτει τα πάθη σε τοπικό επίπεδο είναι η θέση τόσο της σύγχρονης εγκατάστασης, όσο και της προσωρινής, η οποία θα καλύψει το χρονικό κενό ανάμεσα στο κλείσιμο της χωματερής και τη λειτουργία της νέας μονάδας.
Η Σαντορίνη διαθέτει σήμερα μία από τις τελευταίες παράνομες χωματερές σε λειτουργία στο Αιγαίο. Τα σκουπίδια θάβονται εδώ και δεκαετίες στον χώρο παλιού ορυχείου, το οποίο βρίσκεται στην Καλντέρα, κοντά στα Φηρά. Και παρότι οι συνθήκες είναι σήμερα καλύτερες απ’ ό,τι λ.χ. πριν από μια δεκαετία, η πλήρης απουσία ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης απορριμμάτων αποτελεί μελανό σημείο ενός από τα διασημότερα και πιο πολυφωτογραφημένα νησιά του κόσμου.
Η προκήρυξη
Σύμφωνα με την προκήρυξη του διαγωνισμού, το έργο θα κατασκευαστεί σε σύμπραξη με ιδιώτη και έχει εκτιμώμενο προϋπολογισμό 17,5 εκατ. ευρώ. Αφορά τη σύνταξη όλων των απαραίτητων μελετών, την κατασκευή και λειτουργία ενός «ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης», το οποίο θα περιλαμβάνει μονάδα επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων, μονάδα διαλογής ανακυκλώσιμων, μονάδα κομποστοποίησης προδιαλεγμένων οργανικών απορριμμάτων και χώρο υγειονομικής ταφής. Ο διαγωνισμός δεν θέτει κανέναν περιορισμό στις προτεινόμενες τεχνολογίες (που θα αποτελέσουν σημείο της πρότασης των ενδιαφερομένων). Ο Δήμος Θήρας όμως δεν κρύβει την προτίμησή του για τη θερμική επεξεργασία του υπολείμματος, ώστε να πετύχει τη μικρότερη δυνατή ταφή (κάτω από 10%), αίτημα που η πολιτεία έκανε δεκτό τροποποιώντας τον περιφερειακό σχεδιασμό των απορριμμάτων στο νότιο Αιγαίο (ΠΕΣΔΑ). Η δυναμικότητα της μονάδας θα είναι 25.726 τόνοι ετησίως, ενώ στον ίδιο χώρο θα γίνεται και η επεξεργασία της λυματολάσπης από τον βιολογικό καθαρισμό του νησιού (περίπου 1.500 τόνοι ετησίως).
Ενα μείζον για το νησί ζήτημα είναι η χωροθέτηση των νέων εγκαταστάσεων. Οπως εξηγεί στην «Κ» ο δήμαρχος Θήρας, Αντώνης Σιγάλας, η θέση θα καθοριστεί μέσα από το ειδικό πολεοδομικό σχέδιο που ξεκινάει αυτή την περίοδο. «Η μελέτη του δήμου πρότεινε πρώτα η “ενδιάμεση λύση” και μετά η νέα μονάδα να χωροθετηθούν στη θέση της σημερινής χωματερής, αφού αποκατασταθεί. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να γίνει νομοθετική ρύθμιση, καθώς το παλιό ορυχείο περιλαμβάνεται στη ζώνη Α του Προεδρικού Διατάγματος προστασίας της Σαντορίνης. Η απόφαση όμως θα ληφθεί μέσα από τη διαβούλευση που θα γίνει στο πλαίσιο του πολεοδομικού σχεδίου».