Δεν μπορούμε να λέμε ότι προασπιζόμαστε τα δικαιώματα των συμπολιτών μας με αναπηρία όταν κάθε φορά που θέλουν να ανέβουν στην Ακρόπολη πρέπει να ανοίξουν όλους τους ιατρικούς τους φακέλους για να πιστοποιήσουν την αναπηρία τους. Δεν σεβόμαστε τα δικαιώματα κάποιου με μια αόρατη αναπηρία, όπως ο αυτισμός, όταν χρειάζεται ο ίδιος ή η οικογένειά του να έρθει σε ρήξη με κάποιον δημόσιο λειτουργό για την παροχή μιας υπηρεσίας που ήδη δικαιούται.
Προτεραιότητά μας ήταν και παραμένει η διευκόλυνση της ζωής των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας και η εξάλειψη των γραφειοκρατικών δαιδάλων που συχνά ισοδυναμούν με καφκικό μαρτύριο για τους πολίτες. Να σπάμε εμπόδια κι όχι να δημιουργούμε καινούργια, αυτό επιδιώκουμε. Από την 1η Νοεμβρίου, λοιπόν, θέτουμε σε ισχύ την Ψηφιακή Κάρτα Αναπηρίας, μια υπηρεσία αναγκαία κι όχι επαναστατική. Μια υπηρεσία που θεσμοθετήθηκε το 1996 και δυστυχώς υλοποιούμε σχεδόν 30 χρόνια αργότερα.
Δεν κάνουμε κάτι το ρηξικέλευθο, ούτε μπορούμε να είμαστε περήφανοι για την υλοποίηση μιας υπηρεσίας της οποίας η απουσία ταλαιπωρούσε για δεκαετίες τα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους. Ομως το πράττουμε. Οπως κι όλες μας τις δράσεις για τα άτομα με αναπηρία, σαν τον Προσωπικό Βοηθό, την αποϊδρυματοποίηση, την πρώιμη διάγνωση και ανίχνευση αναπηριών, που ήδη υλοποιούμε καλύπτοντας αυτά που τόσες δεκαετίες δεν είχαμε καλύψει. Αλλάζουμε. Με επίγνωση της ευθύνης και της δυσκολίας, αλλά αλλάζουμε. Δομικά, πρακτικά και προς το καλύτερο τα τελευταία 3 χρόνια.
Για την Ψηφιακή Κάρτα Αναπηρίας δουλέψαμε σκληρά και συνεργαστήκαμε στενά με την ΕΣΑμεΑ, τον ΟΠΕΚΑ, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και τον ΕΦΚΑ. Η Κάρτα θα λειτουργεί όπως το φοιτητικό πάσο. Αποδεικνύει δηλαδή την ταυτότητα του κατόχου της και την ιδιότητα του ατόμου με αναπηρία έναντι κάθε δημόσιας αρχής και τρίτου. Αντικαθιστά οποιοδήποτε έγγραφο χρησιμοποιείται σήμερα και θα την επιδεικνύουν οι περίπου 500.000 δικαιούχοι στις δημόσιες υπηρεσίες για να εξυπηρετούνται κατά προτεραιότητα, όπως στους πολιτιστικούς χώρους για να έχουν είσοδο χωρίς χρέωση ή στα μέσα μαζικής μεταφοράς για δωρεάν χρήση.
Η Κάρτα Αναπηρίας βγαίνει μία φορά και καλύπτει τους δικαιούχους της για όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, διευκολύνοντας τα άτομα με αναπηρία στις καθημερινές συναλλαγές τους. Η ψηφιακή κάρτα δεν θα αναγράφει ποσοστά και παθήσεις. Θα είναι κατηγοριοποιημένη σε τρία χρώματα που θα αναφέρονται αντίστοιχα σε ποσοστά αναπηρίας 50%-66%, 67%-79% και σε 80% και άνω. Κάθε κάτοχος δικαιούται διαφορετικές παροχές που αντιστοιχούν στα ειδικά χαρακτηριστικά της αναπηρίας του. Κάνουμε μια αναγκαία τομή στην προστασία των προσωπικών δεδομένων. Ο κάθε πάροχος θα έχει τη δυνατότητα να ελέγξει μόνο εάν ο κάτοχός της δικαιούται ή όχι κάποια παροχή κι όχι το ακριβές ποσοστό ή τον τύπο της αναπηρίας του πολίτη. Με αυτόν τον τρόπο προστατεύουμε τα προσωπικά δεδομένα, προστατεύουμε την αξιοπρέπεια και διευκολύνουμε την καθημερινότητα των ατόμων με αναπηρία, ενισχύοντας παράλληλα την κοινωνική τους ένταξη.
Η Κάρτα και η συλλογή των ψηφιακών δεδομένων της αποτελεί απαραίτητο εργαλείο για την πολιτεία ώστε να αξιολογήσουμε τις όποιες μεταρρυθμίσεις και παρεμβάσεις μας. Μην ξεχνάμε πως αν δεν μπορούμε να μετρήσουμε κάτι, δεν μπορούμε να το βελτιώσουμε. Πώς αλλιώς θα ξέρουμε αν μια παρέμβαση προσβασιμότητας είναι επιτυχημένη ή όχι. Με την Κάρτα Αναπηρίας αίρουμε τα εμπόδια δεκαετιών και δημιουργούμε τις αναγκαίες προϋποθέσεις για τον σχεδιασμό νέων λύσεων.
* Η κ. Δόμνα Μιχαηλίδου είναι υφυπουργός Εργασίας, αρμόδια για θέματα Πρόνοιας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.