Παιδιά από χαμηλά οικονομικά στρώματα, που δεν τα κατάφεραν στις Πανελλαδικές Εξετάσεις για τα δημόσια ΑΕΙ ή δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στο κόστος σπουδών μακριά από το πατρικό τους, ουκ ολίγα μάλιστα εργάζονται παράλληλα με τις σπουδές τους. Eτσι, σκιαγραφείται το προφίλ των φοιτητών που επιλέγουν για σπουδές ιδιωτικό κολέγιο κυρίως σε Αθήνα ή Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για συνολικά περίπου 20.000 νέους που σπουδάζουν στα ιδιωτικά κολέγια. Το κόστος των προπτυχιακών προγραμμάτων κυμαίνεται από 3.000 έως 9.200 ευρώ ετησίως και των μεταπτυχιακών από 4.000 έως 15.000 ευρώ. Σύμφωνα με το υπ. Παιδείας, επίσημα θεσμοθετημένα κολέγια στην Ελλάδα είναι 32. Oμως, τα ξένα ΑΕΙ με παραρτήματα στην Ελλάδα 30: 25 βρετανικά, 2 γαλλικά, 2 αμερικανικά και 1 τσεχικό. Η δια-φορά οφείλεται στο γεγονός ότι κάποιο πανεπιστήμιο μπορεί να συνεργάζεται με παραπάνω από δύο κολέγια αλλά και το αντίστροφο.
Ευρωπαϊκή… παράκαμψη
Ειδικότερα, εδώ και δύο δεκαετίες τα ιδιωτικά κολέγια που λειτουργούν ως παραρτήματα ευρωπαϊκών ΑΕΙ στην Ελλάδα αποτελούν θέμα ισχυρής πολιτικής αντιπαράθεσης. Και αυτό διότι τα κολέγια, διά της… ευρωπαϊκής οδού, παρακάμπτουν τη συνταγματική απαγόρευση για ίδρυση μη κερδοσκοπικών ΑΕΙ στη χώρα μας. «Τα κολέγια δεν αποτελούν κυρίαρχη επιλογή για τα παιδιά οικογενειών με υψηλά εισοδήματα, όπως είναι το στερεότυπο». Αυτό καταδεικνύει έρευνα, σε φοιτητές και διδάσκοντες κολεγίων, του κ. Γιάννη Κιουβρέκη, αναπληρωτή καθηγητή στο Παν. Θεσσαλίας και του κ. Γεώργιου Ανδρικόπουλου, επιστημονικού συνεργάτη στο ίδιο ίδρυμα, που παρουσιάζει η «Κ».
Ως προς τους φοιτητές, οι επτά στους δέκα (68%) δήλωσαν ότι δεν είχαν ως πρώτη τους επιλογή το κολέγιο, σε αντίθεση με το υπόλοιπο 32%. Ο ένας στους δύο (54%) διάλεξε να σπουδάσει σε κολέγιο επειδή δεν εισήχθη μέσω των Πανελλαδικών στη σχολή ελληνικού ΑΕΙ που ήθελε.
Το κόστος ενός φοιτητικού σπιτιού είναι απαγορευτικό για πολλές οικογένειες.
Σπουδές… εντός έδρας
Αιτιολογώντας την επιλογή για το κολέγιο, το 43% ανέφερε ότι ήθελε να σπουδάσει κοντά στο πατρικό του. Στις ερωτήσεις για την κοινωνικοοικονομική κατάσταση, το 13% ανέφερε ότι η οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του δεν είναι καλή, το 24% ότι είναι μέτρια, το 32% σταθερή, το 27% σταθερά καλή και το 4% ότι είναι πολύ καλή. Μάλιστα, 43% των φοιτητών δήλωσαν ότι δουλεύουν για να καταφέρουν να σπουδάζουν.
Ως προς τους καθηγητές στα κολέγια, στην ερώτηση τι θα διάλεγαν ανάμεσα σε κολέγιο ή δημόσιο ΑΕΙ για να διδάσκουν, το 41,2% απάντησε ΑΕΙ, το 43,3% κολέγιο και το 15,5% και τα δύο ή ανάλογα με τις συνθήκες. Από όσους θα διάλεγαν κολέγιο, το 75% αιτιολογεί την επιλογή του αναφέροντας τα πιο αξιοκρατικά κριτήρια στην επιλογή του προσωπικού, τη συνεχή αξιολόγηση, την αξιοκρατική αντιμετώπιση του προσωπικού κ.ά.
Ενδιαφέρον πάντως εύρημα της έρευνας, η οποία δημοσιεύθηκε στην ετήσια επιστημονική επιθεώρηση για ανθρωπιστικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές και πολιτιστικές επιστήμες Signum, είναι ότι το 68% των καθηγητών κολεγίων έχει διδακτορικό τίτλο, απαραίτητη προϋπόθεση για διορισμό στα δημόσια ΑΕΙ.