Οταν στα τέλη Νοεμβρίου ο μοναδικός αναισθησιολόγος στη Λήμνο χρειάστηκε να λείψει για λόγους έκτακτης ανάγκης, το νοσοκομείο στο νησί έμεινε ακάλυπτο για τουλάχιστον τρεις ημέρες. Η Ενωση Νοσοκομειακών Γιατρών Πέλλας το ίδιο διάστημα έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου επειδή δύο ακτινολόγοι του νοσοκομείου Γιαννιτσών (ο τρίτος έχει σοβαρό πρόβλημα υγείας) καλούνταν να πραγματοποιήσουν από 15 εφημερίες ο καθένας. Οπως ανέφεραν, «η προοπτική της εργασιακής εξόντωσης υποχρέωσε τη μία ακτινολόγο σε παραίτηση». «Σε πολλές περιοχές της χώρας λόγω των ελλείψεων οι γιατροί καλούνται να κάνουν 15 εφημερίες τον μήνα και σε ακραίες περιπτώσεις εφημερεύουν καθημερινά. Στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη στην καλύτερη περίπτωση ένας γιατρός θα κάνει 4-5 εφημερίες τον μήνα που σημαίνει 50-55 ώρες συνολικής εργασίας την εβδομάδα και στη χειρότερη μπορεί να φτάσει τις 7-8 εφημερίες τον μήνα, δηλαδή 80-90 ώρες εβδομαδιαίας εργασίας», σημειώνει στην «Κ» ο γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ), νευροχειρουργός Πάνος Παπανικολάου.
Σήμερα εργάζονται στα δημόσια νοσοκομεία της Ελλάδας 24.000 γιατροί (ειδικευμένοι, ειδικευόμενοι, εξειδικευόμενοι και επικουρικοί), ενώ οι νοσηλευτές και το παραϊατρικό και λοιπό προσωπικό ανέρχονται σε 62.000. Η ομοσπονδία των νοσοκομειακών γιατρών εκτιμά ότι οι κενές οργανικές θέσεις γιατρών ανέρχονται σε 5.500, ενώ στο λοιπό προσωπικό φτάνουν τις 25.000. Σύμφωνα όμως με τους γιατρούς, οι πραγματικές ανάγκες σε μόνιμους γιατρούς είναι 8.500 και τουλάχιστον 30.000 σε λοιπό προσωπικό.
«Τα κενά έχουν δημιουργήσει μία εκρηκτική κατάσταση στα νοσοκομεία και έχουν οδηγήσει σε μεγάλη ταλαιπωρία τους ασθενείς: στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών λόγω των ελλείψεων προσωπικού και στις νοσηλείες σε παθολογικά τμήματα. Οπου ακούτε για παρατάσεις νοσηλείας ασθενών σε παθολογικά τμήματα, συνήθως υπάρχουν ελλείψεις προσωπικού στην κλινική, στα εργαστήρια ή και ελλείψεις τραυματιοφορέων», σημειώνει ο κ. Παπανικολάου και προσθέτει, «φυσικά τα κενά μεγαλώνουν τις λίστες αναμονής για χειρουργεία. Ακόμα και στο δικό μας νοσοκομείο, το Κρατικό Νίκαιας, το οποίο προς το παρόν έχει επάρκεια σε αναισθησιολόγους, λόγω των λίγων νοσηλευτών λειτουργούν μόνο επτά από τις 11 χειρουργικές αίθουσες».
Σύμφωνα με την κυβέρνηση, τα τελευταία τρία χρόνια έχουν γίνει 18.500 προσλήψεις υγειονομικών, στην πλειονότητά τους επικουρικών, συνολικά σε όλο το σύστημα Υγείας (συμπεριλαμβανομένης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, του ΕΟΔΥ και άλλων οργανισμών). Ο αντίλογος των εργαζομένων είναι ότι αντίστοιχα πολλοί έχουν αποχωρήσει λόγω συνταξιοδοτήσεων αλλά και παραιτήσεων. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει ο κ. Παπανικολάου, ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης είχε δεσμευθεί για 700 προσλήψεις μονίμων γιατρών εντός του 2022. «Ακόμα και εάν είχαν κινηθεί οι διαδικασίες γρήγορα και είχαν γίνει αυτές οι προσλήψεις, δεν επαρκούν, αφού περισσότεροι από 350 γιατροί συνταξιοδοτήθηκαν φέτος, ενώ 350 και πλέον είναι αυτοί που έχουν παραιτηθεί. Για το νοσηλευτικό προσωπικό, από τον Μάιο του 2021 έχει ανακοινωθεί ότι θα γίνουν 4.000 προσλήψεις μονίμων. Η διαδικασία δεν έχει ολοκληρωθεί αλλά ακόμα και εάν γίνει αυτό, αναμένεται στις θέσεις αυτές να προσληφθεί επικουρικό προσωπικό που ήδη εργάζεται στα νοσοκομεία», σημειώνει ο γεν. γραμματέας της ΟΕΝΓΕ.
Παράταση συμβάσεων
Τις ελλείψεις στο ΕΣΥ καταδεικνύουν και οι προσπάθειες της κυβέρνησης να συγκρατήσει το προσωπικό στα νοσοκομεία. Στο σχέδιο νόμου για την Ανακουφιστική Φροντίδα που έχει κατατεθεί στη Βουλή, προβλέπεται η παράταση της ισχύος όλων των συμβάσεων του επικουρικού υγειονομικού προσωπικού για ένα χρόνο καθώς και η ανανέωση των συμβάσεων όσων προσλήφθηκαν για να καλύψουν τα κενά των ανεμβολίαστων υγειονομικών που είχαν τεθεί σε αναστολή, ανεξαρτήτως της επιστροφής των τελευταίων από τις αρχές του 2023. Υπολογίζεται ότι το επικουρικό προσωπικό στα νοσοκομεία αυτή τη στιγμή είναι περίπου 7.500 άτομα. Στον νόμο για τη δευτεροβάθμια περίθαλψη που ψηφίστηκε στις αρχές του μήνα, προβλέπεται νέο ειδικό μισθολόγιο με αύξηση στις αποδοχές των γιατρών του ΕΣΥ, ενώ τους δίνεται και η δυνατότητα να ασκούν υπό προϋποθέσεις ιδιωτικό έργο. Τέλος, έχει ήδη δοθεί η δυνατότητα παράτασης της παραμονής γιατρών υπό συνταξιοδότηση συγκεκριμένων ειδικοτήτων, όπως αναισθησιολογία, ακτινοθεραπευτική ογκολογία, βιοπαθολογία, ακτινολογία, κυτταρολογία, στις θέσεις τους έως τις 30 Ιουνίου 2023.