Στους υπαλλήλους των πολεοδομιών «πετάει το μπαλάκι» το υπουργείο Περιβάλλοντος, αναφορικά με τα ανώτατα ύψη των κτιρίων. Με νέα απόφαση επιμένει ότι η χρήση του μπόνους ύψους και ορόφων που δίνει ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ) μπορεί να εφαρμοστεί και στην Αθήνα, παρακάμπτοντας ευθέως σειρά πρόσφατων αποφάσεων του ΣτΕ. Ετσι, οι υπηρεσιακοί υπάλληλοι καλούνται να πάρουν οι ίδιοι την ευθύνη αν θα ακολουθήσουν το υπουργείο ή το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο, υφιστάμενοι τις πιθανές συνέπειες μιας νέας δικαστικής ακύρωσης οικοδομικής άδειας.
Η απόφαση, που αναρτήθηκε χθες στη Διαύγεια, φέρει την υπογραφή του υφυπουργού Περιβάλλοντος Νίκου Ταγαρά. Πρόκειται για τη δεύτερη «διασαφήνιση» του υπουργείου για το ίδιο θέμα, καθώς πολλές πολεοδομίες (μεταξύ των οποίων του Δήμου Αθηναίων) σταμάτησαν να εκδίδουν άδειες με τα ύψη κατά ΝΟΚ, φοβούμενες τις συνέπειες νέων δικαστικών εμπλοκών.
Το πιο ενδιαφέρον σημείο της απόφασης αφορά τα διατάγματα του 1934 και του 1955 (για την Αθήνα). Σύμφωνα με την απόφαση του ΥΠΕΝ, «δεν ήταν διατάγματα προστασίας, καθώς οι διατάξεις τους δεν επιβλήθηκαν για την προστασία των Αθηνών από αρχαιολογικής και ιστορικής άποψης (sic), ή από πλευράς προστασίας τοπίου, ούτε στο προοίμιο αυτών γίνεται επίκληση κάποιας μελέτης των χαρακτηριστικών των περιοχών που αφορούσαν, ή διατάξεων της αρχαιολογικής νομοθεσίας». Το υπουργείο ωστόσο δέχεται ότι το διάταγμα του 1955 δεν υποκαταστάθηκε, αλλά οι διατάξεις του «κατέστησαν ανενεργές».
Η χρήση του μπόνους ύψους και ορόφων που δίνει ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός μπορεί να εφαρμοστεί και στην Αθήνα.
Ακυρώσεις
Η τοποθέτηση αυτή έρχεται μετά τις δύο αποφάσεις του Εφετείου Αθηνών (βλ. «Κ» 16.11.22), οι οποίες ακύρωσαν οικοδομικές άδειες στους Αμπελόκηπους. Οι αποφάσεις του Εφετείου βασίζονται με τη σειρά τους σε τρεις αποφάσεις του ΣτΕ (2102/19 και 705, 706/20), με τις οποίες το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο όρισε ότι όπου υπάρχουν ειδικά διατάγματα με συγκεκριμένα ύψη και αριθμό ορόφων πρέπει να εφαρμόζονται αυτά και όχι οι διατάξεις του ΓΟΚ του 1985 και του ΝΟΚ του 2012 που εξαρτούν τα ύψη των κτιρίων από τους (ήδη μεγάλους στην Αθήνα) συντελεστές δόμησης. Περαιτέρω, το ΣτΕ υπέδειξε ξεκάθαρα ότι ο Δήμος Αθηναίων καλύπτεται από διάταγμα του 1955, το οποίο θεωρεί ότι βρίσκεται εν ισχύι.
Ακόμα πιο ενδιαφέρουσα είναι η εκτίμηση της υπουργικής απόφασης, ότι η προαναφερθείσα απόφαση του ανωτάτου ακυρωτικού δικαστηρίου οφείλεται σε ελλιπή ενημέρωση. «Η έλλειψη ενημέρωσης, επεξήγησης και παροχής στη Δικαιοσύνη, εκ μέρους της διοίκησης του συνόλου των αναγκαίων στοιχείων, των παραμέτρων και της κατά περίπτωση ειδικότερης τεχνικής φύσεως επιχειρηματολογίας για την κάθε κρινόμενη διοικητική πράξη, σε συνδυασμό με την εξέλιξη του θεσμικού πλαισίου δόμησης, έχει οδηγήσει σε έκδοση αποφάσεων, που κλονίζουν το επί σειρά ετών εφαρμοζόμενο από τις πολεοδομικές υπηρεσίες θεσμικό πλαίσιο περί ύψους των κτιρίων», αναφέρει η απόφαση.
Το υπουργείο τέλος υπενθυμίζει ότι του ΝΟΚ υπερισχύουν μόνο τα προεδρικά διατάγματα που έχουν εκδοθεί για την προστασία μιας περιοχής ή ενός μνημείου εκτός από όσα είναι «καταργημένα, σιωπηρώς ή ρητώς». Η απόφαση του υπουργείου «ρίχνει το μπαλάκι» στις πολεοδομίες (ειδικά στην περίπτωση της Αθήνας), όπου ο υπάλληλος καλείται να αποφασίσει αν θα εφαρμόσει τη δικαστική απόφαση ή την ερμηνεία του υπουργείου Περιβάλλοντος.