Οι αρχαιοκάπηλοι που δεν βρέθηκαν στο εδώλιο

Οι αρχαιοκάπηλοι που δεν βρέθηκαν στο εδώλιο

Μια εμβληματική υπόθεση με 47 κατηγορουμένους, που εξιχνιάστηκε το 2016 και δεν έχει εκδικαστεί ακόμη σε πρώτο βαθμό

3' 37" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η παρακολούθηση των υπόπτων ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2015. Ηταν τόσο ενδελεχής η καταγραφή των κλήσεων και των κινήσεών τους, που σε κάποιες περιπτώσεις οι αστυνομικοί άκουγαν τους αρχαιοκάπηλους την ώρα που πραγματοποιούσαν έρευνες για λαθρανασκαφές. Στο βάθος των ηχογραφημένων συνομιλιών ξεχώριζε ο ήχος των ανιχνευτών μετάλλων.

Οι αστυνομικοί δεν περιορίστηκαν σε αυτά τα ευρήματα. Προκειμένου να δέσουν την υπόθεση υπέβαλαν αιτήματα δικαστικής συνδρομής σε Γερμανία, Αυστρία, Ελβετία, Μεγάλη Βρετανία και Βουλγαρία, ζήτησαν το άνοιγμα τραπεζικών θυρίδων στο εξωτερικό και μελέτησαν αρχεία διεθνών οίκων δημοπρασιών. Ολοκλήρωσαν την έρευνά τους έναν χρόνο αργότερα και τον Ιανουάριο του 2018 εκδόθηκε από το Συμβούλιο Εφετών Πατρών βούλευμα 2.546 σελίδων για την παραπομπή 47 κατηγορουμένων σε δίκη.

Ηταν, για τα ελληνικά δικαστικά χρονικά, μια εμβληματική υπόθεση αρχαιοκαπηλίας. Οχι μόνο εξαιτίας του μεγάλου αριθμού των εμπλεκομένων, αλλά και γιατί για πρώτη φορά αναλυόταν με τόση λεπτομέρεια ο ύποπτος ρόλος διεθνών οίκων δημοπρασιών στο ξέπλυμα παράνομων αρχαιοτήτων. Ωστόσο, επτά χρόνια μετά την εξιχνίασή της, η υπόθεση δεν έχει δικαστεί ακόμη σε πρώτο βαθμό.

Η πρώτη συνεδρίαση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Πατρών είχε οριστεί για τον Οκτώβριο του 2020. Ακολούθησαν, όμως, διαδοχικές αναβολές. Οι λόγοι: αφενός τα περιοριστικά μέτρα που ίσχυαν την περίοδο της πανδημίας, αφετέρου η ανάγκη διορισμού συνηγόρων για ορισμένους κατηγορουμένους και προσφάτως η αποχή δικηγόρων από ποινικές δίκες πρώτου βαθμού με αντικείμενο αδικήματα σύστασης εγκληματικής οργάνωσης. Η ολομέλεια των δικηγορικών συλλόγων της χώρας διεκδικεί εδώ και μήνες την κατάργηση ή τροποποίηση διάταξης βάσει της οποίας οι ποινές δραστών εγκλημάτων (και πλημμελημάτων) κατά της περιουσίας και της ιδιοκτησίας, δεν μετατρέπονται, ούτε αναστέλλονται εάν διαπράττουν το έγκλημα ως συμμορία.

Πιο πρόσφατα, η δίκη επρόκειτο να ξεκινήσει στις αρχές του προηγούμενου μήνα, αλλά αναβλήθηκε εκ νέου για τον Ιούνιο του 2023. Δύο εκ των συνηγόρων της υπεράσπισης εξήγησαν στην «Κ» ότι στη συγκεκριμένη υπόθεση δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος παραγραφής. Είναι όμως κι αυτή ακόμη μια ιστορία καθυστερημένης απονομής δικαιοσύνης στη χώρα μας. Από ελέγχους που είχαν γίνει σε σπίτια, αποθήκες και αυτοκίνητα εμπλεκομένων στην υπόθεση οι Αρχές είχαν κατασχέσει 2.024 νομίσματα και 126 αρχαία αντικείμενα. Το 2017, έπειτα από συστηματικές προσπάθειες επαναπατρίστηκαν 33 αγγεία της ύστερης Εποχής του Χαλκού, μικροαντικείμενα γεωμετρικών χρόνων και 600 αρχαία νομίσματα που είχαν εξαχθεί στο Μόναχο της Γερμανίας από το συγκεκριμένο κύκλωμα.

Στη δικογραφία περιγράφεται με λεπτομέρεια η διαδρομή των αρχαίων αντικειμένων (κατά βάση νομισμάτων), από τη λαθρανασκαφή τους μέχρι την πώλησή τους σε κάποιον διεθνή οίκο.

Στη δικογραφία περιγράφεται με λεπτομέρεια η διαδρομή των αρχαίων αντικειμένων (κατά βάση νομισμάτων) από τη λαθρανασκαφή τους μέχρι την πώλησή τους σε κάποιον διεθνή οίκο. Ενδεικτικά, τον Μάιο του 2016 δημοπρατήθηκε στη Ζυρίχη έναντι 15.000 ελβετικών φράγκων ένα ασημένιο ημίδραχμο με τη θεά Δήμητρα στην μπροστινή όψη. Το νόμισμα φέρεται να είχε βρεθεί τρεις μήνες νωρίτερα στο Καρπενήσι. Σε ηχογραφημένη συνομιλία ένας εκ των κατηγορουμένων έλεγε ότι ο οίκος δημοπρασίας λαμβάνει το 20% ως προμήθεια και ότι το 8%-10% της τελικής τιμής προορίζεται για την απόκτηση πλαστού πιστοποιητικού προέλευσης.

Το ξέπλυμα

Οι αστυνομικοί διαπίστωσαν ότι ορισμένοι οίκοι δημοπρασιών του εξωτερικού διατηρούν μακροχρόνια σχέση με συγκεκριμένους Ελληνες εμπόρους αρχαιοτήτων και μάλιστα τους χορηγούν προκαταβολικά ποσά δεκάδων χιλιάδων ευρώ ώστε να έχουν ρευστότητα και να προβαίνουν σε παράνομες αγορές από λαθρανασκαφείς ή μεσάζοντες. Αυτές οι προκαταβολές έχουν και μηνιαίο επιτόκιο, γεγονός που παραπέμπει σε λειτουργία τραπεζικού ιδρύματος και εξετάζεται ως προς τη νομιμότητά του.

Στη δικογραφία περιγράφονται και παραδείγματα χειραγώγησης δημοπρασιών. Διεθνείς οίκοι φέρονται να επικοινωνούν με Ελληνες εμπόρους και να τους προτρέπουν να πραγματοποιήσουν εικονικά «χτυπήματα» σε ηλεκτρονικές δημοπρασίες νομισμάτων. Σκοπός είναι να αυξήσουν την τιμή και να αναγκάσουν τους πραγματικά ενδιαφερόμενους να καταβάλουν μεγαλύτερο ποσό για την αγορά. Ωστόσο, ακόμη και στην περίπτωση που ο λαθρέμπορος από λανθασμένη εκτίμηση προσφέρει το μεγαλύτερο ποσό και το νόμισμα παραμείνει στην κατοχή του, δεν ζημιώνεται. Του χορηγείται από τον οίκο τίτλος νόμιμης κατοχής. Με αυτό το τέχνασμα η παράνομη αρχαιότητα ξεπλένεται, καθίσταται νόμιμη και μπορεί να διατεθεί από τον λαθρέμπορο εκ νέου σε άλλη δημοπρασία, έχοντας πλέον ιστορικό συλλογής.

Ως κεντρικό πρόσωπο στην υπόθεση εμφανίζεται ένας ηλικιωμένος, τον οποίο αποκαλούσαν «παππού» ή «πρέσβη». Σε αυτόν απευθύνονταν τα «ψαχτήρια», αγρότες και κυνηγοί έπειτα από λαθρανασκαφές για να εκτιμήσει τα ευρήματά τους και να τα διαθέσει στη διεθνή αγορά. Παρότι περιγράφεται στη δικογραφία με λεπτομέρεια ο ρόλος διεθνών οίκων, δεν ασκήθηκε κάποια δίωξη σε οκτώ πρόσωπα, ιδιοκτήτες, μέλη διοικήσεων και εκπροσώπους οι οποίοι κατονομάζονται στο βούλευμα. Κρίθηκε ότι για αυτούς δεν υπήρχαν επαρκείς ενδείξεις ενοχής.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή