Στις συμβουλές της κόρης του απέδωσε ο πρωθυπουργός την ιδέα να επεξεργαστεί με το επιτελείο του δημόσιες πολιτικές που έχουν να κάνουν με «τον κύκλο των γυναικών και την εμμηνόπαυση, όπως κάνουν άλλες χώρες», μιλώντας σε συνέντευξη στην Ελεονώρα Μελέτη και στην εκπομπή «Mega Kαλημέρα» την προηγούμενη εβδομάδα. Αναφέρθηκε στο επιπλέον κόστος με το οποίο επιβαρύνονται οι γυναίκες κάθε μήνα για την αγορά ειδών γυναικείας υγιεινής, συμπληρώνοντας ότι «σύντομα θα έχουμε να ανακοινώσουμε ενδιαφέροντα πράγματα σχετικά». Φυσικά δεν είναι καθόλου τυχαίο που επέλεξε να θέσει ένα «γυναίκειο ζήτημα» σε μια εκπομπή που απευθύνεται σε γυναικείο κοινό. Μόλις μία ημέρα νωρίτερα από εκείνη που μεταδόθηκε η συγκεκριμένη συνέντευξη, το μέτρο της άδειας για γυναικολογικό έλεγχο, το οποίο ίσχυε από χρόνια στον δημόσιο τομέα, επεκτάθηκε και στον ιδιωτικό με νομοθετική ρύθμιση.
Ας αναγνωρίσουμε ότι η δημόσια αναφορά στην έμμηνο ρύση διά στόματος πρωθυπουργού ήταν μια απροσδόκητη για τα ελληνικά δεδομένα, αλλά καλοδεχούμενη πρωτοτυπία. Αλλά δημόσιες πολιτικές για τη γυναίκα σημαίνουν πολύ περισσότερα από ένα «period-pass», σχολιάζουν τρεις άμεσα ενδιαφερόμενες, εκ της φύσης και της θέσης τους. Η Στέλλα Κάσδαγλη, συγγραφέας και συνιδρύτρια του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Women On Top (για την επαγγελματική ενδυνάμωση των γυναικών και την ισότητα), η συγγραφέας Βίβιαν Στεργίου και η γενική διευθύντρια της οργάνωσης Home Project Σοφία Κουβελάκη βλέπουν την πρωθυπουργική αναφορά στις ανάγκες των γυναικών σαν μια ευκαιρία να ανοίξει μια δημόσια συζήτηση για τις ανάγκες της κοινωνίας, στην οποία συμπεριλαμβάνονται οι γυναίκες. Να σταματήσουμε να μιλάμε με ψιθύρους για τα όσα συμβαίνουν στον γυναικείο οργανισμό σαν να είναι κάτι που πρέπει να κρύβεται (για την ευκολία της συζήτησης θα χρησιμοποιήσουμε τα μικρά ονόματα των τριών γυναικών στις οποίες απευθυνθήκαμε).
«Ας ξεκινήσουμε με το ότι μπορεί να μειωθεί ο ΦΠΑ στα είδη γυναικείας υγιεινής· να μη θεωρούνται είδος πολυτελείας», λέει η Στέλλα αναφερόμενη στην πιθανότητα να δοθεί ένα «βοήθημα» στις γυναίκες για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στα μηνιαία έξοδα για την αγορά σερβιετών. «Μια πιο φθηνή σερβιέτα δεν είναι λόγος πανηγυρισμού», προσθέτει η Βίβιαν. «Ας πληρώνονται οι άνθρωποι καλά, και βέβαια οι γυναίκες το ίδιο με τους άνδρες συναδέλφους τους, και θα έχουμε τα χρήματα να τις πληρώσουμε», σημειώνει. Και άντε και θεσμοθετήθηκε η άδεια για την έμμηνο ρύση. «Σε ποια ιδιωτική εταιρεία μια γυναίκα μάνατζερ –αν έχει καταφέρει να φθάσει σε αυτή τη θέση– θα πει “σήμερα δεν μπορώ να έρθω γιατί έχω περίοδο”;» αναρωτιέται η Βίβιαν. «Δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση», απαντάει άμεσα η Σοφία. «Μιλάμε για έναν κόσμο ιδανικό. Πολλές γυναίκες δεν μπορούν να σηκωθούν από το κρεβάτι από τον πόνο και δεν διανοούνται καν να θέσουν το θέμα», εξηγεί. «Και αν το έκαναν, τι συνέπειες θα μπορούσε να έχει αυτή η “εξομολόγηση”», πάει ακόμα πιο πέρα την απαγόρευση η Βίβιαν.
«Ας ξεκινήσουμε με το ότι μπορεί να μειωθεί ο ΦΠΑ στα είδη γυναικείας υγιεινής· να μη θεωρούνται είδος πολυτελείας».
Η εγκυμοσύνη
Και καλά όσο έχεις έμμηνο ρύση. Αν όμως σταματήσεις να έχεις είτε επειδή θα μείνεις έγκυος είτε επειδή μπήκες στην εμμηνόπαυση; «Στον εργασιακό τομέα όλοι ξέρουμε ότι πολλές φορές η νομοθεσία δεν εφαρμόζεται. Δεν προσλαμβάνονται γυναίκες που υπάρχει πιθανότητα να μείνουν έγκυες ή μόλις μείνουν απολύονται», εξηγεί η Βίβιαν. Η Σοφία συμπληρώνει ότι «δεν υπάρχει πολιτική που να προστατεύει τη γυναίκα ως δημιουργό ζωής» και η Στέλλα εξηγεί ότι τα στοιχεία δείχνουν πως η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση στην Ευρώπη στο θέμα της ισότητας των φύλων. «Είναι θετικό άνδρας πολιτικός να μιλάει για γυναικεία θέματα δημοσίως. Χρειάζεται όμως να δούμε πολλά και επώδυνα ζητήματα για να μπορούμε στη συνέχεια να σχεδιάσουμε πολιτικές που θα φέρουν αποτελέσματα», αναφέρει. «Θα είχε περισσότερο νόημα όλα αυτά να ξεκινήσουν να συζητούνται στα σχολεία. Τα παιδιά θα γελάσουν δύο – τρεις φορές, αλλά μετά θα γίνει “κανονικό” και θα το αντιμετωπίζουν και ως τέτοιο και όταν μεγαλώσουν», προτείνει η Βίβιαν.
Το θέμα της άδειας για την πραγματοποίηση γυναικολογικών εξετάσεων έχει πραγματικό έρεισμα. «Οντως υπάρχει αυξημένη ανάγκη για την πραγματοποίηση περισσότερων εξετάσεων για τις γυναίκες. Το αναπαραγωγικό τους σύστημα λειτουργεί πιο νωρίς ηλικιακά και χρειάζεται να απευθυνθούν σε περισσότερους γιατρούς», λέει η Στέλλα. «Ομως η ανάγκη της πρόληψης είναι κάτι που πρέπει να επεκταθεί σε όλο τον πληθυσμό και δεν αφορά μόνο τις γυναίκες». Η Βίβιαν πιστεύει ότι τα όποια μέτρα πρέπει να παρουσιάζονται στην κοινωνία και όχι σε συγκεκριμένα target group, όπως π.χ. «σε μια εκπομπή που παρακολουθούν γυναίκες αναφέρω κάτι για τις γυναίκες».
«Οταν λες προτείνω άδεια για τις γυναίκες, αμέσως ένας άνδρας θα σκεφθεί ότι αυτός δεν θα πάρει άδεια. Το θέμα είναι να οδηγήσεις την κοινωνία να σκεφθεί ότι αν κάποιος δεν αισθάνεται καλά, δεν μπορεί να λειτουργήσει καλά η ομάδα», εξηγεί. «Αν ενδιαφέρεται ο πρωθυπουργός για τις γυναίκες, ας ξεκινήσουμε να συζητάμε για όλα τα γυναικεία θέματα», καταλήγει.