Διάτρητο είναι το πρόγραμμα Golden Visa («χρυσή βίζα»), σύμφωνα με έκθεση που δημοσιοποίησε μόλις χθες η «Αρχή για το ξέπλυμα χρήματος». «Σε αρκετές περιπτώσεις τα κεφάλαια που επενδύονται για την απόκτηση ακινήτων είναι ύποπτης προέλευσης», αναφέρεται στο πόρισμα, με την Αρχή να αποδίδει κεντρικό ρόλο στην απάτη σε εταιρείες real estate, δικηγορικά γραφεία και offshore εταιρείες.
Τα συμπεράσματα δημοσιοποιούνται σε μια περίοδο κατά την οποία καταγράφεται αύξηση στις αγοραπωλησίες ακινήτων ενόψει του διπλασιασμού του κόστους απόκτησης βίζας από τις 250.000 στις 500.000 ευρώ και της ταυτόχρονης κατάργησης αντίστοιχου προγράμματος της Πορτογαλίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τον Οκτώβριο του 2022 έως τον Φεβρουάριο του 2023 έχουν υποβληθεί, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Μετανάστευσης, 3.782 αιτήματα έκδοσης άδειας παραμονής από επενδυτές.
«Οι εταιρείες real estate εν γνώσει τους ευνόησαν την κατάχρηση των προγραμμάτων Golden Visa για τον προσπορισμό ιδίου περιουσιακού οφέλους, ενώ διευκόλυναν τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες», επισημαίνεται στην έκθεση που συντάχθηκε υπό την εποπτεία του επικεφαλής, Χαράλαμπου Βουρλιώτη.
Από την έρευνά τους, τα στελέχη της Αρχής εντόπισαν έξι τρόπους απάτης – κατάχρησης του προγράμματος από φυσικά πρόσωπα ή εταιρείες real estate. Η πρώτη από αυτές αφορά την αγορά του ακινήτου από αλλοδαπούς επενδυτές με τη χρήση επιταγής. Αν και η νομοθεσία ορίζει ότι στο συμβόλαιο αγοραπωλησίας πρέπει να αναφέρεται το τίμημα, ο τρόπος πληρωμής και η προέλευση των κεφαλαίων, η Αρχή εντόπισε δεκάδες περιπτώσεις αγοράς ακινήτων από εταιρείες real estate με πληρωμή μέρους ή του συνόλου του ποσού με επιταγή. «Η χρήση αυτού του τρόπου πληρωμής καθιστά δύσκολη την εξακρίβωση της προέλευσης των κεφαλαίων. Δημιουργούνται υπόνοιες ότι η πώληση του ακινήτου γίνεται με παραπλανητικά στοιχεία». Η δεύτερη περίπτωση απάτης αφορά πληρωμή των ακινήτων μέσω POS.
Η Αρχή ήλεγξε περίπτωση αγοραπωλησίας ακινήτων από μεσιτική εταιρεία μέσω τερματικού POS που βρισκόταν εγκατεστημένο σε άλλη χώρα. Οπως και στην προηγούμενη περίπτωση, «η χρήση του POS καθιστά αδύνατη την εξακρίβωση της προέλευσης των χρησιμοποιηθέντων κεφαλαίων», επισημαίνεται στην έκθεση. Ως τρίτη και τέταρτη μέθοδος κατάχρησης του προγράμματος περιγράφεται –με ελάχιστες μεταξύ τους διαφορές– η αγορά από εταιρείες real estate σε χαμηλές τιμές ακινήτων τα οποία στη συνέχεια μεταπωλούν αποκλειστικά σε ξένους αγοραστές αντί 250.000 ευρώ που είναι το όριο της επένδυσης για την απόκτηση άδειας παραμονής.
Μετά την απόκτηση άδειας παραμονής, πολλά από τα ακίνητα μισθώνονται από τις πωλήτριες εταιρείες σε τιμές πολύ υψηλότερες από τις επικρατούσες στην αγορά. Σε άλλη περίπτωση (5ος τρόπος δράσης), από την έρευνα προέκυψαν αγορές ακινήτων με εμβάσματα εξωτερικού και αποστολέα την ίδια εταιρεία offshore. Δηλαδή, η ίδια εταιρεία offshore διαπιστώθηκε ότι αγόρασε διαμερίσματα για λογαριασμό διαφορετικών και άσχετων μεταξύ τους αλλοδαπών που κατέθεσαν αίτηση απόκτησης άδειας διαμονής. Τέλος, σε κάποιες περιπτώσεις προέκυψε ότι ορισμένα σπίτια που αγοράστηκαν από αλλοδαπούς που απέκτησαν «χρυσή βίζα» μεταπωλήθηκαν σε άλλους αλλοδαπούς που επίσης απέκτησαν βίζα, μολονότι αυτό απαγορεύεται.
Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Μετανάστευσης, το δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου τα αιτήματα έκδοσης άδειας μόνιμου επενδυτή αυξήθηκαν κατά 252%. Κατατέθηκαν 1.446 νέα αιτήματα έναντι 411 το αντίστοιχο δίμηνο πέρυσι. Η αύξηση αποδίδεται στον επικείμενο διπλασιασμό του κόστους απόκτησης «χρυσής βίζας» ή βίζας επενδυτή από τις 250.000 στις 500.000 ευρώ.