Μια μπορντό βελουτέ πολυθρόνα «Λουδοβίκου», ένα μεγάλο σε μέγεθος ονυχοδρόμιο, μια ακουστική κιθάρα σαν καινούργια, ένας ρετρό ξύλινος μπουφές, ένας vintage πίνακας, ένα παιδικό ποδηλατάκι απόλυτα λειτουργικό, αλλά και μια γλάστρα Μπέντζαμιν με ελαφρώς κιτρινισμένα φύλλα.
Ένα αόρατο νήμα συνδέει τα αντικείμενα που πετιούνται στα σκουπίδια ή εγκαταλείπονται στους δρόμους της πόλης και εμφανίζονται μια μέρα σε ανανεωμένη θέση μέσα σε σπίτια νέων ιδιοκτητών.
H αρχή του βρίσκεται στα πολυπληθή γκρουπ που δημιουργούνται στο Facebook με αυτό το σκοπό, όπως το Treasurehunters Athens με 6.300 μέλη, το Reuse it or Lose it με 10.300 μέλη ή το «Εγκαταλελειμμένα φυτά ψάχνουν οικογένεια» που αριθμεί 7.400 μέλη.
Στόχος των παραπάνω ομάδων είναι ένα αντικείμενο που κάποιος εντόπισε στον δρόμο και το βρήκε χρήσιμο ή ενδιαφέρον, να μπορεί άμεσα να περάσει στα χέρια κάποιου άλλου που θέλει να το αξιοποιήσει.
Τα ποστ δημοσιεύονται με τοποθεσία, ημέρα και ώρα, έτσι ώστε ο κάθε ενδιαφερόμενος να μπορεί να υπολογίσει πόσο κοντά είναι στο σημείο και πόσο άμεσα μπορεί να βρεθεί εκεί ώστε να παραλάβει το αντικείμενο.
Η ανακύκλωση και η επαναχρησιμοποίηση πεταμένων αντικειμένων που για κάποιους άλλους έχουν αξία, ενέχει -σύμφωνα την ταυτότητα αυτών των ομάδων- έντονα περιβαλλοντικό πρόσημο, αίσθημα αλληλεγγύης ανάμεσα στους κατοίκους της πόλης αλλά και μια ακτιβιστική διάθεση, η οποία εξαπλώνεται στον ιστό της πόλης.
Από το φοιτητικό σπίτι, σ’ ένα εξοχικό στο Μάτι
«Μόλις χθες μάζεψα μια καρέκλα!» λέει στην «Κ» ο Μάρτιν, 22 ετών φοιτητής, ο οποίος μένει στο κέντρο της Αθήνας. Δραστήριο μέλος της ομάδας Trasurehunters Athens ο ίδιος, περιγράφει πως σε μια πρόσφατη βόλτα του εντόπισε σε έναν συνοικιακό δρόμο τη «νέα» του καρέκλα αλλά και έναν καναπέ σε εξαιρετική κατάσταση.
Έβγαλε το κινητό του, τράβηξε μια φωτογραφία και πόσταρε τα αντικείμενα στο γκρουπ, βάζοντας με pin την ακριβή τοποθεσία και την ώρα που τα βρήκε. Σημείωσε πως την καρέκλα θα την κρατούσε ο ίδιος, οπότε όποιος ήθελε μπορούσε να «στοχεύσει» στον καναπέ.
Εκτός από τη νεοαποκτηθείσα καρέκλα, το περιποιημένο φοιτητικό σπίτι του Μάρτιν κοσμεί και μια ρετρό πράσινη βελουτέ πολυθρόνα, ενώ σύντομα θα έχει και ένα χαλί ακριβώς στη σωστή διάσταση. Όπως του είπαν από το καθαριστήριο, «θα γίνει σαν καινούριο».
O Μάρτιν τονίζει πόσο ακομπλεξάριστα παίρνουν από τον δρόμο σήμερα πολλοί πολίτες αντικείμενα σε καλή κατάσταση. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις, κάποιοι βάζουν και ένα χεράκι για να μεταφερθούν τα αντικείμενα στο σπίτι του νέου τους ιδιοκτήτη.
«Σχεδόν όλες τις φορές που έπρεπε να σηκώσω κάτι πιο βαρύ, περαστικοί με βοήθησαν να το μεταφέρω. Η πολυθρόνα ήταν στη γωνία κάτω από το σπίτι και με βοήθησε ένας κύριος που εκείνη την ώρα έβαφε έναν τοίχο. Με το χαλί πάλι, με βοήθησε άλλος κύριος που έτυχε να περνάει εκείνη την ώρα από το σημείο και προσφέρθηκε, χωρίς να τον ρωτήσω. Να σημειωθεί ότι ήμουν 15 λεπτά μακριά από το σπίτι μου» περιγράφει.
Η Μαρίνα Καρύδα, επίσης μέλος του γκρουπ, προχωράει ένα βήμα παρακάτω με τα αντικείμενα που συλλέγει από τους αθηναϊκούς δρόμους. Τα μεταποιεί όχι απλώς κάνοντάς τα (σαν) καινούρια, αλλά τους δίνει και το προσωπικό της στιλ. Μας δείχνει μια καρέκλα κουνιστή, με άψογο μηχανισμό, την οποία βρήκε σχεδόν έξω από το σπίτι της. «Της έφτιαξα καινούρια μαξιλάρια και την έβαψα με χρώμα κιμωλίας» περιγράφει, προσθέτοντας πως με τον ίδιο τρόπο έχει μεταποιήσει και δύο μπαμπού πολυθρόνες αλλά και ένα ξύλινο μπουφέ που επίσης έβαψε στα χρώματα που επικρατούν στο εξοχικό της στο Μάτι.
«Δεν βρίσκεις πάντα αξιόλογα κομμάτια και πρέπει να έχεις και την τύχη να προλάβεις να είσαι κοντά. Τα καλά κομμάτια πάντως, γίνονται ανάρπαστα. Προσωπικά, βρίσκω ηδονική τη χαρά της μεταμόρφωσης ενός αντικειμένου», καταλήγει.
Όσο για τα γρήγορα αντανακλαστικά που «απαιτούν» αυτές οι ομάδες, ο 30χρονος Παύλος, ο οποίος μένει στον Άγιο Δημήτριο, σημειώνει το εξής: «Για εμένα είναι βολικός αυτός ο τρόπος, μιας και κάνω βόλτες στην Αθήνα για δικές μου δουλειές. Εργάζομαι κάποιες ώρες και σαν διανομέας, οπότε βλέπω πολλά. Αν παρατηρήσω κάτι καλό στον δρόμο, που δεν με ενδιαφέρει, το «ανεβάζω» αμέσως. Αν πάλι δω κάτι στο γκρουπ που χρειάζομαι εγώ, δηλώνω αμέσως ότι θα πάω να το πάρω, μπαίνω στο αυτοκίνητο και πηγαίνω στο σημείο. Αρκεί να μην δουλεύω».
Πολυμορφικά τραπεζάκια σαλονιού και αναζωογονημένα φυτά
Ο Κωστής, 40 ετών, κάτοικος νοτίων προαστίων και πατέρας δύο μικρών παιδιών, είναι επίσης συστηματικός χρήστης των ομάδων Treasurehunters Athens και Reuse it or Lose it. Οι λόγοι που τις χρησιμοποιεί είναι όπως λέει σε σημαντικό βαθμό οικονομικοί, έχουν όμως να κάνουν και με την προώθηση της ανακύκλωσης και της δημιουργικής επαναχρησιμοποίησης, έννοιες που εμπεριέχει η φιλοσοφία του για τη ζωή.
«Δεν κυνηγάω αντικείμενα με σύστημα, παρόλα αυτά έχω αρκετά στο σπίτι που βρήκα στον δρόμο είτε μόνος μου είτε από ποσταρίσματα στα γκρουπ. Τα περισσότερα ήταν ευκαιρίες πάνω στην ανάγκη».
Μια τέτοια ευκαιρία είναι το τραπεζάκι που έχει η οικογένεια του Κωστή στο σαλόνι της. «Το βρήκα στη γειτονιά και κατάφερα να το αξιοποιήσω. Ήθελε χρόνο, αλλά τότε είχα άφθονο» αναφέρει ο ίδιος.
Ο Κωστής τονίζει πως θα ήταν ακόμα πιο βοηθητικό για όσους έχουν ανάγκη από αντικείμενα αλλά δεν είναι μέλη σε τέτοιες ομάδες, να υπάρχει μια συντονισμένη δράση από τους δήμους έτσι ώστε να συγκεντρώνονται τα χρήσιμα απορρίμματα και ειδικά τα ογκώδη έπιπλα σε ασφαλή σημεία και να διατίθενται στη συνέχεια στους πολίτες.
«Αυτό θα βοηθούσε και στο να μένουν καθαρά, ενώ θα απάλειφε και το αίσθημα της ντροπής για όσους δυσκολεύονται να πάρουν κάτι σε δημόσια θέα από τον δρόμο» εξηγεί ο Κώστης, αναφέροντας παράλληλα πως συχνά τα μέλη αυτών των ομάδων, όταν βρίσκουν κάτι το οποίο μετακινείται εύκολα αλλά δεν το χρειάζονται οι ίδιοι, όπως για παράδειγμα βρεφικά παιχνίδια σε εξαιρετική κατάσταση, το παίρνουν σπίτι τους και το ποστάρουν -εν είδει αγγελίας- για όποιον το χρειάζεται.
Το ίδιο, λέει, θα μπορούσε να συμβεί και με τις πολλές γλάστρες και λουλούδια που αφήνονται στον δρόμο. Μάλιστα σε γκρουπ όπως το «Εγκαταλελειμμένα φυτά ψάχνουν οικογένεια», η αίσθηση της διάσωσης φυτών που συχνά χρειάζονται άμεσα φροντίδα, κάνει τα μέλη της ομάδας να ανταλλάσσουν μεταξύ τους χρήσιμες συμβουλές, νιώθοντας υπερήφανοι όταν τα καταφέρνουν και το φυτό παίρνει περίοπτη θέση στα μπαλκόνια τους.
Η καλλιτεχνική διάσταση του «κυνηγιού»
Ενδιαφέρον έχει πάντως και η καλλιτεχνική διάσταση αυτού του «κυνηγιού» στα απορρίμματα της πόλης. Η Γρηγορία Βρυττιά, εικαστικός και καθηγήτρια γλυπτικής και upcycled κοσμημάτων, εξηγεί πως η δουλειά της χρειάζεται σε σημαντικό βαθμό τα απορρίμματα των άλλων.
«Η ευαισθητοποίηση για το περιβάλλον είναι ένα συχνό μοτίβο στα έργα μου και προσπαθώ, όσο επιτρέπει το κάθε πρότζεκτ, να κάνω επαναχρησιμοποίηση υλικών, κυρίως χαρτιού και υφασμάτων» εξηγεί η ίδια. «Μέρος της παραγωγικής διαδικασίας είναι και οι μακριές βόλτες στην πόλη. Η αναζήτηση υλικού, τόσο με φυσική υπόσταση όσο και πνευματικά, στην Αθήνα συγκεκριμένα, είναι πάντα γόνιμη. Αυτή η πόλη είναι ιδιαίτερα πολυμορφική και σε κάθε γειτονιά συναντάς διαφορετικά πράγματα.
Για την δουλειά μου, μαζεύω μικροέπιπλα που χρησιμοποιώ σαν βάσεις ή μέρη των γλυπτών, χαρτιά με τα οποία χτίζω τους σκελετούς και υφάσματα και πλαστικά, τα οποία -αφού απολυμάνω ενδελεχώς- γίνονται ενίοτε γέμιση. Θεωρώ ότι ώσπου να λύσουμε το ζήτημα των πλαστικών και των σκουπιδιών, η επαναχρησιμοποίηση των υλικών είναι το ελάχιστο που μπορώ να προσφέρω προσωπικά στον πλανήτη. Το Treasurehunters Athens με έχει βοηθήσει αρκετά σε αυτή την διαδικασία. Η έκταση του γκρουπ με χαροποιεί πολύ γιατί βλέπω μια αυτόνομη προσπάθεια με κοινωνικό αντίκτυπο κι αυτή η αίσθηση του ανήκειν είναι πηγή αισιοδοξίας».
Μια χαρούμενη εικόνα μεταφέρει τέλος και η Δ.Ρ., η οποία έχει μεγάλη αγάπη στα ιδιαίτερα αντικείμενα διακόσμησης. Μας δείχνει μια φωτογραφία με έναν κίονα από γυψοσανίδα που έχει μετατρέψει σε τραπεζάκι σαλονιού και μας εξηγεί τη μικρή αγωνία που έζησε μέχρι να τον αποκτήσει.
«Έχω μανία με τους κίονες. Όταν είδα τη φωτογραφία στο TreasureHunters πάτησα κατευθείαν στο ποστ για να δω τις λεπτομέρειες. Ο κίονας ήταν στον Άλιμο και εγώ ήμουν κοντά στην περιοχή με το αυτοκίνητό μου. Φτάνω στο σημείο και ο κίονας δεν ήταν εκεί! Σκέφτηκα “μα πότε πρόλαβαν και τον πήραν;” γιατί πραγματικά είχα φτάσει πολύ γρήγορα. Τελικά είχα κάνει λάθος την τοποθεσία. Όταν τον αντίκρισα, ενθουσιάστηκα!»
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr