Ηλθε η ώρα να αντιμετωπιστεί με δραστικά μέτρα το πρόβλημα της βίας στα πανεπιστήμια. Εως τώρα, οι φύλακες ήταν ουσιαστικά κλητήρες και το σύστημα ασφαλείας… προπολεμικό. Για παράδειγμα, εάν χτυπήσει ο συναγερμός στο εννεαώροφο κτίριο της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών, ο φύλακας δεν μπορεί να ξέρει πού εντοπίσθηκε ο κίνδυνος και άρα πρέπει να ερευνήσει και τους εννέα ορόφους! Μάλιστα, ο υπουργός Παιδείας Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος πρότεινε στους εκπροσώπους των ΑΕΙ την πρόσληψη μεταπτυχιακών φοιτητών σε ρόλο φύλακα των πανεπιστημίων. Η πρότασή του δεν βρήκε σύμφωνους πρυτάνεις και μέλη Συμβουλίων, όταν έγινε προ μηνών. Ομως πλέον, πολλοί εντός των ΑΕΙ θεωρούν ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα διότι το θέμα έχει κακοφορμίσει. Υπενθυμίζεται ότι τον Ιανουάριο του 2010 η Νομική Αθηνών είχε ζητήσει να τοποθετηθούν μπάρες εισόδου στο κτίριο της οδού Σόλωνος, όμως τότε η πρόταση έπεσε στο κενό. Αντίθετα, τώρα, η ΟΝΝΕΔ προτείνει τη δημιουργία ενός ειδικού σώματος φύλαξης, στα πρότυπα των ευρωπαϊκών ΑΕΙ, το οποίο θα «μοιάζει» με τη λειτουργία των εταιρειών security. Το θέμα αναμένεται να είναι ψηλά στην ατζέντα των υποψηφίων πρυτάνεων, στις εκλογές που θα γίνουν τον Ιούνιο στα μεγάλα ΑΕΙ. Πολλοί θεωρούν ότι οι υποψήφιοι θα πρέπει να δεσμευθούν προγραμματικά για το πώς θα αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της βίας. Αλλωστε, πριν από τις εκλογές θα υπάρξει δημόσια, ανοιχτή συνέντευξη των υποψηφίων προς την πανεπιστημιακή κοινότητα. «Την περασμένη Τετάρτη, φοιτητές και εξωπανεπιστημιακοί έπαιξαν ξύλο, για μία ακόμη φορά, στο υπόγειο του πανεπιστημίου. Ποιος φώναξε την Αστυνομία;», λέει στην «Κ» μέλος του Συμβουλίου του Οικονομικού Παν. Αθηνών (η πρώην ΑΣΟΕΕ).
Το θέμα της ασφάλειας επανήλθε δυναμικά στην επικαιρότητα ύστερα από το σοκ που προκάλεσαν οι εικόνες μετά τα πρόσφατα βίαια επεισόδια στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, όταν 25 κουκουλοφόροι με λοστούς επιτέθηκαν σε φοιτητές, τραυμάτισαν δύο και προκάλεσαν εκτεταμένες ζημιές, αλλά και το αίτημα του ΟΠΑ για πανεπιστημιακή ασφάλεια λόγω των συχνών βίαιων επεισοδίων έξω από το ίδρυμα. «Πρέπει να αποδεχθούμε ότι τα παλαιά μέσα που είχαμε στη διάθεσή μας για τη φύλαξη των κτιρίων δεν ανταποκρίνονται πια στις ανάγκες. Κάποτε στα πανεπιστήμια υπήρχαν απλοί θυρωροί. Χρειάζεται πλέον ένα θεσμικό πλαίσιο, που θα εξειδικεύει τους κανόνες λειτουργίας ενός αναβαθμισμένου, σε σχέση με σήμερα, προσωπικού φύλαξης των ιδρυμάτων, το οποίο θα δρα προληπτικά», τόνισε, μιλώντας στην «Κ», ο πρύτανης του ΟΠΑ κ. Κωνσταντίνος Γάτσιος. Είναι ο μόνος πρύτανης κεντρικών ΑΕΙ Αθήνας και Θεσσαλονίκης, ο οποίος δεν αποχωρεί στο τέλος της ακαδημαϊκής χρονιάς, τον προσεχή Αύγουστο. «Φυσικά και πρέπει να δεσμευθούν προεκλογικά οι υποψήφιοι πρυτάνεις για το πώς θα αντιμετωπίσουν τα φαινόμενα βίας», δήλωσε στην «Κ» το μέλος του Συμβουλίου του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ελένη Μαντζουράνη.
Η ΟΝΝΕΔ, όπως ανέφερε στην «Κ» ο πρόεδρός της κ. Σάκης Ιωαννίδης, προτείνει τη συγκρότηση ειδικού σώματος φύλαξης από ιδιώτες, που θα είναι κατάλληλα εκπαιδευμένο σε διεθνή πρότυπα, με τον ανάλογο εξοπλισμό (αλλά χωρίς όπλα) και θα βρίσκεται υπό την εποπτεία των πρυτανικών αρχών. Σκοπός του σώματος φύλαξης θα είναι η πρόληψη παράνομων δραστηριοτήτων και η άμεση επέμβαση για την αποτροπή της βίας, ενώ θα έχει την πλήρη ευθύνη για την ενημέρωση των αρχών σε περίπτωση μη τήρησης της νομιμότητας. Επίσης, προτείνεται μέσα στα μεγάλα campus να δημιουργηθούν ειδικοί σταθμοί φύλαξης, να υπάρχουν μπάρες και τα μέλη του ΑΕΙ να εφοδιαστούν με ταυτότητες εισόδου. Ολοι οι υπόλοιποι θα βρίσκονται στους χώρους των πανεπιστημίων κατόπιν σχετικής αδείας που θα παρέχεται επί τόπου και θα φέρουν σε ευκρινές σημείο το πάσο εισόδου ως επισκέπτες. Μέτρα που θεωρούνται εκ των ων ουκ άνευ στα ΑΕΙ του εξωτερικού, αλλά στην Ελλάδα ακόμη συζητούνται. Την ίδια στιγμή, η νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι «είναι χρέος των φοιτητών με τη συλλογική τους δράση, και της πανεπιστημιακής κοινότητας συνολικά, να απομονώσουν πρακτικές βίας και τραμπουκισμού»…
Τι συμβαίνει στο εξωτερικό
Στο εξωτερικό δεν υπάρχει περίπτωση να λάβουν χώρα έκτροπα εντός των πανεπιστημιακών χώρων και να μην παρέμβει αστυνομική δύναμη. Αλλωστε, είναι ευρέως δεδομένη η φύλαξη των πανεπιστημιακών χώρων με εφαρμογή ποικίλων μέτρων.
Ειδικότερα, μεταξύ των προληπτικών μέτρων είναι η χορήγηση ηλεκτρονικών τατυτοτήτων στα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας, τα οποία δεν μπορούν να εισέλθουν χωρίς την ταυτότητά τους, καθώς υπάρχει σύστημα ανίχνευσης και ειδικές «μπάρες» για τα οχήματα.
Ενδεικτικά, στα πανεπιστήμια των HΠA υπάρχει φύλαξη από υπαλλήλους, ενώ στα μεγάλα campus, φοιτητές του ιδρύματος έχουν τη δυνατότητα να εργαστούν ως ωρομίσθιοι με αρμοδιότητα να «σαρώνουν» τον χώρο λειτουργώντας ως «πρώτο μάτι» για τυχόν έκνομες ενέργειες. Οταν κάτι «ύποπτο» πέσει στην αντίληψή τους, οι φοιτητές ειδοποιούν και κατόπιν αναλαμβάνουν οι αρχές του ιδρύματος και η Aστυνομία. Και καθώς η προστασία της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών εντός των ιδρυμάτων θεωρείται απολύτως διασφαλισμένη από την ίδια την πανεπιστημιακή κοινότητα, η κλήση της Αστυνομίας για αντιμετώπιση έκνομων πράξεων είναι αυτονόητη.
Στη Δυτική Eυρώπη, πολλά πανεπιστήμια αναθέτουν τη φύλαξη σε ιδιωτικές εταιρείες με σχετικό αντικείμενο. Επίσης, υπάρχει έλεγχος κατά την είσοδο στους χώρους των ιδρυμάτων. Ενδεικτικά, σε βρετανικά ΑΕΙ, για να επιτραπεί η είσοδος ο φοιτητής πρέπει να τοποθετήσει σε ηλεκτρονικό μηχάνημα κάρτα, ενώ κάποια ΑΕΙ ζητούν από τον φοιτητή και να πληκτρολογήσει προσωπικό μυστικό αριθμό (pin).