Ιωάννινα, Πατραϊκός Κόλπος και Κατάκολο ανοίγουν την αγορά των εγχώριων υδρογονανθράκων, περίπου τέσσερα χρόνια μετά την ψήφιση του νόμου 4001/2011, που αποτέλεσε και το σημείο εκκίνησης του φιλόδοξου σχεδιασμού για την αξιοποίησή τους. Σε μια έκταση περίπου 5.500 τετραγωνικών χιλιομέτρων, τρεις κοινοπραξίες με operator ελληνικές εταιρείες μέσα στην επόμενη τριετία θα πραγματοποιήσουν συνολικά πέντε με επτά γεωτρήσεις, επενδύοντας 60 εκατ. ευρώ για να επιβεβαιώσουν εάν πράγματι η περιοχή κρύβει εκτιμώμενα αποθέματα περίπου 305 εκατ. βαρελιών. Στην περίπτωση που τα γεωτρύπανα εντοπίσουν κοίτασμα, οι επενδύσεις μπορεί να φτάσουν στα 800 εκατ. ευρώ. Το πρώτο γεωτρύπανο θα μπει στο μικρό κοίτασμα του Κατακόλου (5 εκατ. βαρέλια) μέχρι το 2016, ενώ μέχρι το 2017 θα γίνουν οι πρώτες γεωτρήσεις στα Ιωάννινα και στον Πατραϊκό Κόλπο.
Για τα παραπάνω δεσμεύθηκαν στις συμβάσεις που υπέγραψαν με το ελληνικό Δημόσιο την περασμένη Τετάρτη οι κοινοπραξίες των Energean Oil – Petra Petroleum για την περιοχή των Ιωαννίνων, ΕΛΠΕ – Edison – Petroseltic για τον Πατραϊκό Κόλπο και Εnergean Oil – Trajan oil & Gas για το Κατάκολο. Πρόκειται για μικρού μεγέθους κοιτάσματα τα οποία, στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν, θα φέρουν τα πρώτα έσοδα για το ελληνικό Δημόσιο ύστερα από 7-8 χρόνια.
Με την εμπειρία που το Δημόσιο απέκτησε μέσα από τις μακρές και σκληρές διαπραγματεύσεις με τους αναδόχους, προχωρεί στον επόμενο μεγάλο γύρο παραχωρήσεων σε Ιόνιο και Κρήτη. Το κρίσιμο αυτό project, που ξεκίνησε με την ανάθεση των σεισμικών ερευνών στη νορβηγική PGS, θα αναλάβει να «τρέξει» από εδώ και πέρα ο κ. Σόλων Κασίνης, σε στενή πάντα συνεργασία με την πρόεδρο της ΕΔΥΕ καθηγήτρια Σοφία Σταματάκη. Ο κ. Κασίνης ορίστηκε προσφάτως σύμβουλος του πρωθυπουργού για θέματα ενέργειας και είναι ο άνθρωπος που άνοιξε την αγορά υδρογονανθράκων της Κύπρου, με εμπειρία πάνω από 35 χρόνια στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Στόχος του ΥΠΕΚΑ είναι να δημοσιεύσει μέσα στον Ιούνιο στην Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων την προκήρυξη για τον γύρο παραχωρήσεων σε Ιόνιο και Κρήτη. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», αυτή έχει ήδη καταρτιστεί σε ένα ποσοστό 80%. Απομένει η χάραξη των οικοπέδων και, για τον σκοπό αυτό, επιτελική ομάδα του ΥΠΕΚΑ με επικεφαλής την κ. Σταματάκη θα μεταβεί μέσα στην εβδομάδα στη Γαλλία, όπου σε συνεργασία με το επιτελείο της PGS και του Γαλλικού Γεωλογικού Ινστιτούτου θα αξιολογήσει τα αποτελέσματα της ερμηνείας των σεισμικών δεδομένων. Με βάση αυτά, θα χαραχθούν τα οικόπεδα, ενώ θα ληφθεί υπόψη και η περιβαλλοντική μελέτη που ολοκληρώνει το ίδιο διάστημα το ΚΕΠΕ προκειμένου εκ των προτέρων να μην επιλεγούν περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές. Μια άλλη παράμετρος που το Δημόσιο θα λάβει υπόψη του για το «κόψιμο» των οικοπέδων είναι να αποφύγει τη δημιουργία «φιλέτων», γι’ αυτό και θα παντρέψει περιοχές υψηλών και χαμηλών προσδοκιών.
Προβληματισμός επικρατεί και ως προς τα κριτήρια συμμετοχής στους διαγωνισμούς, τα οποία σε κάθε περίπτωση θα τελούν εντός του θεσμικού πλαισίου. Μέσα στις επόμενες ημέρες θα πρέπει να αποφασιστεί το πού θα μπει ο «πήχυς». Εάν δηλαδή τα κριτήρια θα απευθύνονται σε πετρελαϊκούς κολοσσούς ή σε μεσαίου και μικρού μεγέθους εταιρείες.
Υπάρχει η άποψη που λέει ότι θα πρέπει η προκήρυξη να στοχεύει στις μεγάλες πετρελαϊκές, η οποία στηρίζεται στο δεδομένο ότι, εκτός της γαλλικής Total, ακόμη δύο μεγάλες εταιρείες αγόρασαν την περασμένη εβδομάδα σεισμικά δεδομένα από την PGS, αλλά και το κατ’ αρχήν ενδιαφέρον που έχουν επιδείξει εταιρείες όπως η ConocoPhillips, η Statoil, η BP, η Shell, η ExxonMobil, η Chevron, η Noble κ.ά.
Η άλλη άποψη υποστηρίζει ότι ο πήχυς πρέπει να χαμηλώσει και επικαλείται το μοντέλο της Αλβανίας, όπου αρχικά στον διαγωνισμό εμφανίστηκε μικρού μεγέθους εταιρεία, έκανε τις πρώτες έρευνες και όταν εντοπίστηκε κοίτασμα, μπήκε η Shell εξαγοράζοντας μερίδιο με τη διαδικασία του farm in.