Ενα βήμα πριν από την προκήρυξη του διαγωνισμού που θα κάνει πραγματικότητα την πολυαναμενόμενη ανάπλαση του Φαληρικού Ορμου βρίσκεται πλέον η πολιτεία. Σε συνέχεια της δυναμικής που έχει αποκτήσει η υπόθεση, στην οποία σημαντικό ρόλο έπαιξε το προσωπικό ενδιαφέρον του πρωθυπουργού, χθες εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου από το υπουργείο Περιβάλλοντος. Με δεδομένο ότι η χρηματοδότηση του έργου έχει οριστικοποιηθεί, η προκήρυξη του διαγωνισμού πρέπει λογικά να αναμένεται έως το φθινόπωρο.
Η απόφαση, την οποία υπέγραψε ο υπουργός Περιβάλλοντος Γ. Μανιάτης, δίνει τα βασικά χαρακτηριστικά των έργων που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της ανάπλασης του Φαληρικού Ορμου, το πρώτο μεγάλο έργο ανάπλασης για το νέο «άνοιγμα» της Αθήνας στη θάλασσα. Οι μελέτες της ανάπλασης εκπονήθηκαν με πόρους του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» από πλήθος Ελλήνων μελετητών (με επικεφαλής το γραφείο «Θύμιος Παπαγιάννης και συνεργάτες»), υπό την επίβλεψη του Ρέντσο Πιάνο, ώστε τα σχέδια να είναι σε πλήρη αρμονία με το παρακείμενο Κέντρο Πολιτισμού.
Πιο συγκεκριμένα, η ανάπλαση αφορά έκταση περίπου 600 στρεμμάτων (στην παραλία του Μοσχάτου και της Καλλιθέας), ανάμεσα στις εκβολές του Κηφισού και του Ιλισσού. Τα σημαντικότερα, σε τεχνικό αντικείμενο, έργα αφορούν τη μετατόπιση της λεωφόρου Ποσειδώνος (ανάμεσα στους κόμβους Κηφισού και Συγγρού, περίπου 1 χλμ.) κατά 90 μέτρα προς τη θάλασσα, καθώς επίσης τη «βύθισή» της έως 3 μέτρα και την κάλυψη ορισμένων τμημάτων της (περίπου 300 μέτρων). Στόχος είναι η πολύβουη λεωφόρος να πάψει να λειτουργεί ως «τείχος» που αποκόπτει το Μοσχάτο και την Καλλιθέα από την παραλιακή τους ζώνη.
Στη θέση της λεωφόρου θα δημιουργηθούν δύο ξηρά κανάλια ως αντιπλημμυρικά έργα, στα οποία θα συγκεντρώνεται νερό στις ισχυρές βροχοπτώσεις, προκειμένου να μην πλημμυρίζουν οι παρακείμενες περιοχές. Ταυτόχρονα θα επεκταθεί η διευθέτηση του Ιλισσού στα ανάντη της Εθνάρχου Μακαρίου κατά 370 μέτρα.
Η περιοχή του Φαληρικού Ορμου χωρίζεται σε πέντε ζώνες, χωρισμένες σε θέματα (λ.χ., πολιτισμός, αθλητισμός). Τις ζώνες διαχωρίζουν τέσσερις πεζόδρομοι, προέκταση κάθετων προς τη θάλασσα δρόμων, οι οποίοι θα «μπαίνουν» στη θάλασσα ως προβλήτες. Πρόκειται για μια σύνδεση με την εικόνα που είχε ο φαληρικός όρμος στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Μάλιστα στην κεντρική προβλήτα έχει προβλεφθεί η δημιουργία ενός τοπόσημου (είχε πραγματοποιηθεί και σχετικός αρχιτεκτονικός διαγωνισμός).
Οι πέντε ζώνες θα φυτευθούν, ώστε να αποκτήσουν τη μορφή μητροπολιτικού πάρκου, και θα περιλαμβάνουν διάφορες χρήσεις ανάλογα με τον θεματικό χαρακτήρα τους (λ.χ., η ζώνη αθλητισμού θα περιλαμβάνει γηπεδάκια και κολυμβητήριο). Θα συμπεριληφθούν χρήσεις αναψυχής και εμπορικές χρήσεις, οι οποίες εκτός των άλλων θα διασφαλίζουν έσοδα για τη συντήρηση και τη λειτουργία της έκτασης.
Στο δυτικό άκρο της έκτασης θα δημιουργηθεί μια τεχνητή παραλία και νότια αυτής, μέσα στη θάλασσα, δύο νησίδες στη θέση του υφιστάμενου κυματοθραύστη. Το υδάτινο στοιχείο θα διεισδύει στο πάρκο με τρία υγρά κανάλια (δυτικό, ανατολικό και διευθετημένη κοίτη Ιλισσού) και με τη διαμόρφωση γραμμικών θαλάσσιων στοιχείων που θα εισχωρούν στον κορμό του πάρκου.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρουν έχουν τα υποστηρικτικά έργα: οι ανάγκες για την άρδευση του όρμου (καθώς και του Κέντρου Πολιτισμού «Σταύρος Νιάρχος») θα καλυφθούν μέσω ενός κέντρου επεξεργασίας ομβρίων υδάτων που θα δημιουργηθεί στον Ελαιώνα (με δυναμικότητα 1.200 κυβικών ημερησίως). Επίσης θα πραγματοποιηθούν έργα για την ανανέωση των στάσιμων νερών στον Κηφισό και τον Ιλισσό, τα οποία τους καλοκαιρινούς μήνες… δυσκολεύουν τη ζωή των περιοίκων.
Το έργο έχει προϋπολογισμό 230 εκατ. ευρώ (μετά την «αφαίρεση» των υπόγειων χώρων στάθμευσης), το οποίο θα καλυφθεί από τα υπουργεία Περιβάλλοντος (110 εκατ. ευρώ), Υποδομών (80 εκατ. ευρώ) και την Περιφέρεια Αττικής (40 εκατ. ευρώ), μέσω του ΣΕΣ 2014-2020 και του ευρωπαϊκού προγράμματος Jaspers. Εφόσον δεν υπάρξουν νέες καθυστερήσεις, ο διαγωνισμός για την κατασκευή του φιλόδοξου έργου θα προκηρυχθεί μέσα στο έτος, με χρονοδιάγραμμα περάτωσης 2-3 ετών.