Η δίκη της Χρυσής Αυγής που αναμένεται να ξεκινήσει, εκτός απροόπτου, στα μέσα Νοεμβρίου, προκαλεί τεράστιο ενδιαφέρον όχι μόνον στη χώρα μας αλλά και διεθνώς, καθώς είναι η πρώτη δίκη μεταπολεμικά σε όλη την Ευρώπη που διεξάγεται για εγκλήματα ναζιστικού τύπου.
Πέραν των άλλων εμπλεκομένων, που συνολικά φθάνουν τους 78, ολόκληρη η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος της Χρυσής Αυγής, 18 βουλευτές που εξελέγησαν στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση, βρίσκονται σε καθεστώς ποινικής εμπλοκής. Από αυτούς οι μισοί είναι προσωρινά κρατούμενοι, ενώ οι υπόλοιποι είναι έξω με διάφορους περιοριστικούς όρους και μόνον ο ανεξάρτητος πλέον βουλευτής Χρυσοβαλάντης Αλεξόπουλος, που έχει πλήρως διαχωρίσει τη θέση του από το κόμμα με το οποίο εξελέγη, είναι έξω χωρίς κανένα όρο.
Για πρώτη φορά στα δικαστικά μας χρονικά -αλλά και σε πανευρωπαϊκή κλίμακα- ολόκληρη κοινοβουλευτική ομάδα κόμματος βρίσκεται αντιμέτωπη με κατηγορίες σε βαθμό κακουργήματος και για αδικήματα ιδιαίτερα ατιμωτικά για μέλη του κοινοβουλίου.
Η βασική κατηγορία που βαρύνει τους 18 βουλευτές είναι η ένταξη και διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης, ενώ, ορισμένοι,, μεταξύ των οποίων και ο αρχηγός της Νίκος Μιχαλολιάκος, αντιμετωπίζουν και πρόσθετες κατηγορίες για παράνομη κατοχή όπλων ή εκρηκτικών.
Στη λίστα των εμπλεκομένων βουλευτών πρωτεύουσα θέση έχει ο Ν. Μιχαλολιάκος, ο οποίος και συνελήφθη πρώτος τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν άρχισε η μεγάλη εισαγγελική έρευνα για την εγκληματική δράση της Χρυσής Αυγής μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα.Ο αρχηγός του κόμματος της Χ.Α. φέρεται, κατά το κατηγορητήριο, ως ο απόλυτος ηγέτης και διοργανωτής της εγκληματικής οργάνωσης, που γνώριζε τις επιμέρους δράσεις των μελών του κόμματος, που συνήθως ήταν επιθέσεις και βιαιοπραγίες κατά μεταναστών και άλλων πολιτών οι οποίοι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο είχαν στοχοποιηθεί.
Ρόλο υπαρχηγού αποδίδουν οι δικαστικές αρχές στον Χρήστο Παππά, οποίος επίσης είναι προφυλακισμένος, ενώ σημαντικό θεωρούν τον ρόλο του Ηλία Κασιδιάρη, οποίος προφυλακίστηκε τελευταίος κλείνοντας και την πολύμηνη ανακριτική διαδικασία.
Οι ειδικές ανακρίτριες Ιωάννα Κλάπα και Μαρία Δημητροπούλου που σήκωσαν το βάρος της ανάκρισης -μετά τον Σπ. Γεωργουλέα που είχε αναλάβει αρχικά και πριν η υπόθεση ανατεθεί σε εφέτες- επέβαλαν διάφορους περιοριστικούς όρους για να αφεθούν με ασφάλεια ελεύθεροι βουλευτές της Χ.Α. Ανάμεσα στους όρους ήταν και ο κατ’ οίκον περιορισμός που επιβλήθηκε για πρώτη φορά στην Ελένη Ζαρούλια σύζυγο του Ν. Μιχαλολιάκου, στον βουλευτή Δημήτρη Κουκούτση αλλά και στον Νικόλαο Μίχο. Και οι τρεις κρατούνται στο σπίτι τους υπό αστυνομική επιτήρηση και μεταβαίνουν μόνο στη Βουλή, με αστυνομική συνοδεία, για να εκτελούν τα κοινοβουλευτικά τους καθήκοντα.
Σε άλλους έχουν επιβληθεί άλλοι όροι, όπως στον Μιχάλη Αρβανίτη, στον οποίο δεν επιτρέπεται η συμμετοχή σε εκδηλώσεις της Χ.Α. ούτε η εκφώνηση εμπρηστικών λόγων, εκτός Βουλής.