Στις επιχειρήσεις για τη δίωξη της παράνομης μετανάστευσης στο Ανατολικό Αιγαίο συμμετέχει τις τελευταίες εβδομάδες το Πολεμικό Ναυτικό (Π.Ν.). Ηδη, δύο κανονιοφόροι και μία φρεγάτα του Π.Ν. συνδράμουν το Λιμενικό στη φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων και τη διάσωση παράνομων μεταναστών. Ενδεικτικά, μόλις τα ξημερώματα της 4ης Αυγούστου το πλήρωμα της κανονιοφόρου «Νικηφόρος» ολοκλήρωσε με επιτυχία επιχείρηση διάσωσης 25 παράνομων μεταναστών στη θαλάσσια περιοχή ανατολικά του Φαρμακονησίου.
Πηγή του υπουργείου Εθνικής Αμυνας επιβεβαίωσε στην «Κ» ότι το τελευταίο 15νθήμερο δύο κανονιοφόροι του Π.Ν. συνδράμουν τις επιχειρήσεις του Λιμενικού στο Ανατολικό Αιγαίο, ενώ μία φρεγάτα περιπολεί στη θαλάσσια περιοχή των Ανατολικών Κυκλάδων. Η εντολή προς τα πληρώματα των τριών πολεμικών πλοίων είναι να συλλέγουν πληροφορίες για τις κινήσεις παράνομων μεταναστών και να μετέχουν σε επιχειρήσεις διάσωσης.
Στέλεχος του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας (ΥΕΝ) δήλωσε στην «Κ» ότι αρχικά υπήρξε σκέψη να ενταχθούν στην επιχειρησιακή δύναμη του Λιμενικού και οι 6 κανονιοφόροι του Π.Ν. Το θέμα φέρεται, μάλιστα, να απασχόλησε και σύσκεψη που είχε συγκαλέσει στο Μέγαρο Μαξίμου ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς, με τους υπουργούς Αμυνας και Ναυτιλίας, Δ. Αβραμόπουλο και Μιλτ. Βαρβιτσιώτη, αντίστοιχα. Το σχέδιο που τέθηκε αρχικά προς συζήτηση προέβλεπε ένταξη στην επιχειρησιακή δύναμη της Ελληνικής Ακτοφυλακής και των 6 κανονιοφόρων του Π.Ν., οι οποίες θα επανδρώνονταν από στελέχη του Λιμενικού Σώματος. Προτάθηκε, μάλιστα, να προστεθούν διακριτικά του Λιμενικού στις κανονιοφόρους προκειμένου η συμμετοχή των έξι πλωτών του Π.Ν. στις επιχειρήσεις ελέγχου των θαλάσσιων συνόρων να μην ερμηνευθεί από την τουρκική κυβέρνηση ως «επιθετική» κίνηση.
Κατόπιν συνεννοήσεων αποφασίστηκε τελικά τις επιχειρήσεις του Λιμενικού να συνδράμουν δύο κανονιοφόροι και μία φρεγάτα του Π.Ν. Πηγή του ΥΕΝ δήλωσε στην «Κ» ότι για τον καλύτερο συντονισμό των κοινών, πλέον, επιχειρήσεων επιβαίνουν στα πλοία του Π.Ν. δύο στελέχη του Λιμενικού Σώματος. Το κόστος συμμετοχής του Π.Ν. στις επιχειρήσεις δίωξης της παράνομης μετανάστευσης καλύπτεται από εθνικούς πόρους παρότι αρχικά έγινε προσπάθεια να εξασφαλιστούν πρόσθετα κονδύλια μέσω του Frontex ή του Ταμείου Εξωτερικών Συνόρων.
Σημειώνεται ότι η χρηματοδότηση της επιχείρησης «Ποσειδών» του Frontex μειώνεται σταθερά από το 2009 οπότε και τέθηκε σε εφαρμογή. Ενδεικτικά, το 2013 ήταν μειωμένη κατά 40% σε σχέση με το 2010. Ταυτόχρονα, αρνητική στο ενδεχόμενο πρόσθετης χρηματοδότησης προς την ελληνική κυβέρνηση ήταν και η επίτροπος αρμόδια για Θέματα Μετανάστευσης Σεσίλια Μάλμστρομ.
Σύμφωνα με απόλυτα επιβεβαιωμένες πληροφορίες της «Κ» στο περιθώριο του πρόσφατου Ατυπου Συμβουλίου Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών στο Μιλάνο, ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Βασ. Κικίλιας ζήτησε από την κ. Μάλμστρομ πρόσθετη χρηματοδότηση 69 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση των αυξημένων μεταναστευτικών ροών. Αυτή, ωστόσο, απάντησε αρνητικά καθώς ενέκρινε πρόσθετη χρηματοδότηση «μόλις» 3,4 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας (πρόκειται για μετονομασία του Ταμείου Εξωτερικών Συνόρων).
Οι δύο κανονιοφόροι και η φρεγάτα του Π.Ν. πλαισιώνουν τα τρία περιπολικά Πλοία Ανοικτής Θαλάσσης (ΠΑΘ) που ήδη διαθέτει το Λιμενικό Σώμα. Ταυτόχρονα, η σύμβαση για την απόκτηση ενός τέταρτου ΠΑΘ, αξίας 28 εκατ. υπεγράφη την 2α Ιουλίου. Πρόκειται για περιπολικό πλοίο μήκους 58 μέτρων της εταιρείας με εμπορική επωνυμία Damen Shipyards Gorinchem. O δημόσιος διαγωνισμός για την προμήθεια του πλοίου προκηρύχθηκε τον Απρίλιο του 2013 και η διαδικασία ολοκληρώθηκε προ μηνός. Η αγορά χρηματοδοτείται στο μεγαλύτερο ποσοστό από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Εξωτερικών Συνόρων.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΥΕΝ από τις αρχές του 2013 μέχρι σήμερα έχουν συμβασιοποιηθεί προμήθειες πλωτών μέσων και τεχνολογικού εξοπλισμού αξίας άνω των 40 εκατ. Ταυτόχρονα, έχει υποβληθεί πρόταση για την αγορά και εγκατάσταση Εθνικού Συστήματος Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Επιτήρησης αξίας 70 εκατ. Προβλέπει, μεταξύ άλλων, εγκατάσταση καμερών και ραντάρ σε 30 νησιά του Αιγαίου.
Συνεργασία με τους Αμερικανούς
Σε ενίσχυση της συνεργασίας με τις αμερικανικές αρχές δίωξης παράνομης μετανάστευσης προχωρούν ΕΛ.ΑΣ. και Λιμενικό. Στο πλαίσιο αυτό, αξιωματικοί των δύο σωμάτων πραγματοποίησαν δεκαήμερη επίσκεψη στις ΗΠΑ και συναντήθηκαν με αξιωματούχους του αμερικανικού υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας (U.S. Department of Homeland Security). Τα μέλη της ελληνικής αποστολής, με επικεφαλής τον διοικητή της Διεύθυνσης Αλλοδαπών Αττικής, Γιάννη Φραγκίσκο, επισκέφθηκαν την αεροπορική βάση Borinquen στο Πουέρτο Ρίκο και ενημερώθηκαν από Αμερικανούς συναδέλφους τους για τις επιχειρήσεις δίωξης παράνομης μετανάστευσης στη θαλάσσια περιοχή της Καραϊβικής. Ταυτόχρονα, καλά πληροφορημένη πηγή δήλωσε στην «Κ» ότι υπάρχει στενή συνεργασία της ΕΛ.ΑΣ. και του Λιμενικού Σώματος με τον «σταθμάρχη» στην Αθήνα της Αμερικανικής Υπηρεσίας Προστασίας Συνόρων (U.S Customs and Border Protection). Στόχος της συνεργασίας είναι, μεταξύ άλλων, ο έλεγχος ατόμων που ταξιδεύουν από και προς τη Συρία για τα οποία υπάρχουν υπόνοιες διασύνδεσής τους με την τρομοκρατική οργάνωση «Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε» (ISIS).