Mια ανάσα από τα κρυμμένα μυστικά του μακεδονικού τάφου που ανασκάπτεται στον λόφο Καστά της Αμφίπολης βρίσκονται οι αρχαιολόγοι. Σύμφωνα με έγκυρες πηγές του υπ. Πολιτισμού και Αθλητισμού δύο τοίχοι, μάλλον, χωρίζουν τους ανασκαφείς από το εσωτερικό του μνημείου στο υπέρθυρο του οποίου εντοπίστηκαν δύο αντικριστές σφίγγες-φύλακες με ίχνη χρώματος. Ομως το αποτρεπτικό βάρος του ενάμιση τόνου που ζυγίζει η κάθε μία απ’ αυτές δυσχεραίνει την «επιχείρηση», που δεν μπορεί να προχωρήσει παρά μόνο με σωστή οργάνωση ώστε να μην κινδυνεύσει με κατάρρευση.
Τα όποια ανοίγματα πρέπει να γίνουν αμέσως μετά τα 10 με 15 σκαλοπάτια της εισόδου που οδηγούν σε διάδρομο, κι αφού απομακρυνθεί μεγάλη ποσότητα χώματος στην είσοδο του μνημείου. Οι υπεύθυνοι εικάζουν ότι ένας δεύτερος τοίχος ακολουθεί σε απόσταση 6 με 7 μ. Ομως γι’ αυτήν τη διαδικασία, για την οποία θα βοηθήσουν οι μηχανικοί της υπηρεσίας -«είναι εξαιρετικά καλοί με πείρα», διαβεβαιώνουν από το ΥΠΠΟΑ-, απαιτούνται τουλάχιστον 15 με 20 ημέρες. «Σε πρώτη φάση πρέπει να καθαριστεί η είσοδος από το χώμα».
Για όλα αυτά ενημερώθηκε χθες ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς που έφτασε με τη σύζυγό του στην Αμφίπολη συνοδευόμενος από τον υπουργό Πολιτισμού κ. Κωστα Τασούλα, ενώ η γ.γ. Πολιτισμού κ. Λίνα Μενδωνη ήταν από το προηγούμενο βράδυ στην περιοχή. Ολοι μαζί έσπευσαν νωρίς στον χώρο, ξεναγήθηκαν από την προϊσταμένη της ΚΗ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων κ. Αικατερίνη Περιστέρη, η οποία απαντούσε σε κάθε ερώτηση του πρωθυπουργικού ζεύγους. Ο κ. Σαμαράς εντυπωσιάστηκε από τα μοναδικά πράγματι χαρακτηριστικά του ευρήματος. Ο ταφικός περίβολος, 498 μ., σμιλεμένος από μάρμαρο Θάσου που, όπως υπολογίζουν οι ειδικοί, πρέπει να χρησιμοποιήθηκαν περίπου 2.500 κυβικά, είναι η πρώτη εικόνα που μαγνητίζει τον επισκέπτη που φτάνει ώς εκεί. Το ύψος του (30μ.) επίσης, καθώς και ο τέλειος κύκλος που σχηματίζει, ενώ οι σφίγγες στην είσοδο του τάφου και βέβαια ο τεράστιος δρόμος πλάτους 4,5 μ. που οδηγεί στο μνημείο ενισχύουν τις εντυπώσεις ότι πρόκειται για μια πανάκριβη ακόμη και για την εποχή του κατασκευή.
Η κ. Περιστέρη (χρονολογεί το εύρημα στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αι.) έδειξε λεπτομέρειες όπως τα ίχνη κόκκινου χρώματος που διασώζονται στις σφίγγες αλλά και σε άλλα τμήματα που έχουν αποκολληθεί.
Δημιουργία προσδοκιών
Η επίσκεψη του κ. Σαμαρά δημιουργεί πολλές προσδοκίες. Είναι νωρίς ωστόσο για ερμηνείες· μόνο εικασίες μπορεί να γίνουν για το τι κρύβει το μοναδικό αυτό ταφικό μνημείο που έχει κινητοποιήσει τις αστυνομικές δυνάμεις της περιοχής, ενώ αφήνει ελεύθερη τη φαντασία των μη ειδικών.
Αρχαιολόγοι υπογραμμίζουν με νόημα ότι ο Μανόλης Ανδρόνικος χρειάστηκε πάνω από έναν μήνα μελέτης για να μπει στον βασιλικό τάφο της Βεργίνας και να μην προκαλέσει προβλήματα με τη στατική ασφάλεια του μνημείου. Αρα χρόνος, κυρίως για να απομακρυνθούν από την είσοδο τα χώματα, απαιτείται και για το μνημείο της Αμφίπολης, κι ας είναι τόσο κοντά οι ανασκαφείς.
«Κάποιος σημαντικός αξιωματούχος του Μεγάλου Αλεξάνδρου», συγκλίνουν οι περισσότεροι επιστήμονες, χωρίς να μπορούν να προχωρήσουν σε ασφαλείς προβλέψεις. Ολοι πάντως οι ιθύνοντες του ΥΠΠΟΑ που έφτασαν στον λόφο Καστά στέκονται στις εντυπωσιακές αναλογίες του ευρήματος. Οπως είχε τονιστεί και κατά τη διάρκεια της 27ης αρχαιολογικής επιστημονικής συνάντησης που διεξήχθη τον περασμένο Μάρτιο στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, ο συγκεκριμένος περίβολος θεωρείται «μοναδικός στη Μακεδονία και στα Βαλκάνια», ενώ η κατασκευή του, ειδικά ο κύκλος, όπως είχε σημειώσει ο αρχιτέκτονας της ανασκαφής κ. Μιχάλης Λεφαντζής, είναι κατασκευασμένος με απίστευτη γεωμετρική ακρίβεια.
Η χθεσινή παρότρυνση του πρωθυπουργού προς κάποιους ανυπόμονους της περιοχής «κάντε υπομονή λίγες ημέρες» ίσως είναι η καλύτερη συμβουλή προς όλους, για να μην αναπτυχθούν νέα καλοκαιρινά σενάρια. Ας αφήσουμε τον λόγο στους ειδικούς.