Ηταν ανέκαθεν οι Ελληνες γλωσσομαθείς, ήρθε και οι κρίση να τους μετατρέψει σε πολύγλωσσους, ακόμα και όταν η πρώτη νιότη τους έχει παρέλθει. Με κίνητρο άλλοτε τη μετανάστευση και άλλοτε τον εμπλουτισμό του βιογραφικού τους, τα φροντιστήρια ξένων γλωσσών έχουν κυριολεκτικά γεμίσει με… ενήλικες. «Τα τελευταία επτά χρόνια έχουμε απόλυτη πληρότητα» αναφέρει στην «Κ» ο κ. Σπύρος Κουκίδης του ομώνυμου φροντιστήριου γερμανικών. «Το παραδοσιακό μας πελατολόγιο ήταν φοιτητές» διευκρινίζει ο επικεφαλής του φροντιστηρίου που εξειδικεύεται στην εν λόγω γλώσσα εδώ και τριάντα δύο χρόνια. Οι καιροί, όμως, άλλαξαν. «Πριν από τρία χρόνια είχαμε μια ολόκληρη… κλινική εδώ, ήταν η εποχή της μαζικής μετανάστευσης γιατρών, που στο μεταξύ έχει μετριάσει». Τώρα, προσέρχονται άλλοι επαγγελματίες. «Εχουμε πολλούς νοσηλευτές και νηπιαγωγούς, όπως και οδηγούς λεωφορείων» σημειώνει ο ίδιος «το πρώτο τμήμα με εννέα οδηγούς λεωφορείων εργάζεται ήδη στη Γερμανία, ενώ τώρα ξεκινάει ένα νέο με άλλους δώδεκα. Είναι συγκινητική η προσπάθεια που καταβάλλουν, καθώς πολλοί εξ αυτών έχουν τελειώσει μόνον το δημοτικό». Αυτό που νοσταλγεί, ωστόσο, ο κ. Κουκίδης είναι ότι «ελάχιστοι πλέον μαθαίνουν γερμανικά επειδή τα αγαπούν, επειδή φιλοδοξούν να διαβάσουν Γκαίτε από το πρωτότυπο».
«Τα γερμανικά έχουν μεγάλη ζήτηση» επιβεβαιώνει ο κ. Δημήτρης Σιούντρης, που διατηρεί φροντιστήριο ξένων γλωσσών στη Νέα Σμύρνη. «Πρώτα στις εγγραφές είναι τα γερμανικά και τα τουρκικά, έπονται κινεζικά και ισπανικά». Στους «χαμένους», σύμφωνα με τον ίδιο, συγκαταλέγονται τα ιταλικά και τα γαλλικά, πάλαι ποτέ δημοφιλείς γλώσσες. «Υπάρχει μόδα και στις ξένες γλώσσες» σχολιάζει η κ. Τίνα Ζωγοπούλου από το ομώνυμο φροντιστήριο. Καταλυτικό ρόλο στις επιλογές των ενηλίκων φαίνεται ότι παίζουν η οικονομία και τα… σίριαλ. «Ο ενθουσιασμός που επικράτησε τη δεκαετία 1997-2007 με τα ισπανικά, τα οποία διαδίδονταν μέσω της μουσικής και των βραζιλιάνικων σειρών, φαίνεται ότι έχει πλέον παρέλθει και αντικατασταθεί πρωτίστως από τα τουρκικά».
Την περασμένη ακαδημαϊκή χρονιά στο φροντιστήριό της ενεγράφησαν 400 ενήλικες για τουρκικά, 180 για ρωσικά, 120 για αραβικά και 60 για κινεζικά. «Οι μαθητές μας, στην παρούσα φάση δεν είναι διατεθειμένοι να μεταναστεύσουν, αλλά να εξελιχθούν σε προσωπικό ή επαγγελματικό επίπεδο». Αυτό αποτυπώνεται ιδιαίτερα στους μαθητές των ρωσικών, που προέρχονται από τον τουρισμό. «Εργάζονται από τη ρεσεψιόν του ξενοδοχείου μέχρι το spa, όπου κάνουν μασάζ σε τουρίστριες». Για να καλύψει, μάλιστα, στοχευμένα τις ανάγκες για άμεση συνεννόηση σε πρακτικά θέματα, συνέταξαν ανάλογο βιβλίο εκμάθησης. «Στο ένα κεφάλαιο διδάσκεται το λεξιλόγιο που σχετίζεται με το αεροδρόμιο, το ταξί, το αστυνομικό τμήμα, το ξενοδοχείο και την πισίνα, ενώ εσχάτως προσθέσαμε και ορολογία του real estate».
«Οταν αποφάσισα να επεκτείνω τις γνώσεις μου πέραν των αγγλικών, θέλησα να αποφύγω τις στερεοτυπικές επιλογές των γαλλικών ή των γερμανικών» λέει στην «Κ» η δικηγόρος κ. Παρασκευή Βαλτζόγλου, που κινήθηκε εξαιρετικά ρηξικέλευθα, όταν το 2008 γράφτηκε στο Ινστιτούτο Πούσκιν για ρωσικά. Σήμερα, ετοιμάζεται για το τελευταίο πτυχίο γλωσσομάθειας, ενώ διαβάζει και σύγχρονη ρωσική λογοτεχνία, «γιατί καλός και ο Τολστόι, αλλά δεν αποτυπώνει φυσικά τη ζωντανή γλώσσα, είναι όπως τα ελληνικά του… Ροΐδη». Η διαδικασία της εκμάθησης φαίνεται ότι την «κέρδισε» σε τέτοιο βαθμό, που πέρυσι ξεκίνησε και τουρκικά. «Εχοντας μικρασιατικές ρίζες και ακούγοντας τόσο συχνά πλέον τουρκικά στην τηλεόραση, αντιλήφθηκα ότι το μόνο που μου έλειπε ήταν… η γραμματική». Πολλοί δεν συναισθάνονται το πάθος για τις ξένες γλώσσες, επειδή δεν άπτονται άμεσα της δουλειάς τους. «Πήγαινε να αγοράσεις αυτοκίνητο με τα ίδια λεφτά μου λένε» περιγράφει γελώντας «το αυτοκίνητο όμως και χαλάει και φορολογείται, ενώ η γνώση -ευτυχώς- παραμένει ένας πλούτος αφορολόγητος».