Είναι τελικά λύση η οργανωμένη μετεγκατάσταση των αθιγγάνων που με τους καταυλισμούς τους έχουν παράνομα καταλάβει ιδιοκτησίες; Η εμπειρία δείχνει το αντίθετο, ότι η μετακίνηση των τσιγγάνων ανά καταυλισμούς παρατείνει και συχνά επιτείνει την απομόνωσή τους από τις κοινωνίες στις οποίες ζουν. Η τελευταία περίπτωση του Νομισματοκοπείου μπορεί να σηματοδοτεί μια νέα προσέγγιση, καθώς το υπουργείο Οικονομικών και η Αποκεντρωμένη Διοίκηση αναζητούν μικρούς χώρους για τη διασπορά των οικογενειών και όχι απομονωμένα «γκέτο».
Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε πριν από 4 χρόνια για την ΤΕΔΚΝΑ (Τοπική Ενωση Δήμων και Κοινοτήτων Αττικής), στην Αττική ζουν περισσότεροι από 30.000 αθίγγανοι, οι περισσότεροι σε γειτονιές του αστικού συγκροτήματος. Στον παράνομο καταυλισμό στο Νομισματοκοπείου ζουν 74 οικογένειες, περίπου 300 άτομα. Είναι η μετεγκατάστασή τους σε μια από τις κορυφές του όρους Πατέρα καλή λύση; Η Πολιτεία δεν δείχνει πεπεισμένη. Στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη ανάμεσα στον γενικό γραμματέα Δημόσιας Περιουσίας Αβραάμ Γούναρη και τον γενικό γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής Μανώλη Αγγελάκα, ως λύση συζητήθηκε η αναζήτηση μικρών οικοπέδων μέσα στον αστικό ιστό, για τη μετεγκατάσταση των αθίγγανων σε μικρές ομάδες.
Αλλά και οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι, αυτή η λύση είναι η πλέον ενδεδειγμένη. «Το να μεταφέρεις μια ομάδα από μια περιοχή σε μια άλλη δεν λύνει το πρόβλημα, απλά… το μεταφέρει», λέει στην «Κ» ο κ. Κώστας Παϊτέρης, πρόεδρος του Συλλόγου Διαμεσολαβητών Ελλήνων Αθιγγάνων. «Αυτό το έχουμε δει στην πράξη. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση του οικισμού Μπιρμπίτα στην Καλαμάτα (σ.σ.: εγκαινιάστηκε το 2008 και κόστισε 2,5 εκατ. ευρώ). Ενώ υποτίθεται ότι ήταν ένας πρότυπος οικισμός, από τις 50 οικογένειες που μετεγκαταστάθηκαν σήμερα έχουν μείνει πέντε. Οι νοικοκυραίοι έφυγαν».
Ο ίδιος θεωρεί ότι η καλύτερη λύση είναι η διασπορά των τσιγγάνων, μέσα στην ευρύτερη περιοχή όπου ζουν. «Ιδανική λύση είναι να φτιάξουν μικρές ομάδες και να τους διασπείρουν μέσα στα όρια του Χαλανδρίου ή γειτονικών περιοχών, χωρίς τυμπανοκρουσίες. Αντίστοιχα παραδείγματα υπάρχουν στην Αγία Βαρβάρα, στην Καλλιθέα, στη Δραπετσώνα και αλλού. Τα προβλήματα εντοπίζονται κυρίως στους 4 καταυλισμούς – οικισμούς τσιγγάνων στο Μενίδι όπου υπάρχει μεγάλη παραβατικότητα».
Ενα δεύτερο ζήτημα που αναδείχθηκε ήταν οι κατεδαφίσεις αυθαιρέτων. Οι λιγοστές προσπάθειες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στην Αττική αφορούσαν μικρές παράνομες κατασκευές ή παραπήγματα, ενώ οι κατεδαφίσεις αυθαιρέτων σε δάση ή αιγιαλούς είναι μετρημένες. Υπενθυμίζεται ότι η Αποκεντρωμένη Διοίκηση έχει πάνω από 2.500 πρωτόκολλα κατεδάφισης αυθαιρέτων σε δάση, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, τα οποία εκκρεμούν για κατεδάφιση από το 1992 (τα 2/3 έχουν τελεσιδικήσει). Επίσης, έχουν συγκεντρωθεί 495 τελεσίδικα πρωτόκολλα αυθαιρέτων μόνο για αιγιαλούς και παραλίες, πολλά από τα οποία εκκρεμούν ήδη από το 1995. Ωστόσο, ο διαγωνισμός για το πρόγραμμα κατεδαφίσεων έχει «κολλήσει» εδώ και μήνες στο Ελεγκτικό Συνέδριο.