Eίναι ευχάριστο να γράφουν οι μεγάλες ξένες εφημερίδες ότι η ελληνική κυβέρνηση πασχίζει για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα. Το θέμα, όμως, είναι αν η οδός, που φαίνεται να διερευνούν οι ιθύνοντες, είναι η πιο πρόσφορη για την ευόδωση του δίκαιου αιτήματος. Οσα βήματα έγιναν για τα Μάρμαρα με τη συμπαράσταση έγκυρων ξένων εφημερίδων, επιστημόνων που τάχθηκαν στο πλευρό μας, διανοούμενων και καλλιτεχνών, ακόμη και το ενδιαφέρον της UNESCO για τη διαδικασία της διαμεσολάβησης, δεν επιτεύχθηκαν μέσω της δικαστικής οδού.
Τον περασμένο Ιούνιο, ο βραβευμένος με Μπούκερ συγγραφέας Χάουαρντ Τζέικομπσον απολογήθηκε για την προκατάληψη που τον διακατείχε και τάχθηκε υπέρ του επαναπατρισμού των ελληνικών Γλυπτών, ενώ και ο ηθοποιός, συγγραφέας, σκηνοθέτης και αρθρογράφος Στίβεν Φράι, με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, είχε προτείνει στους συμπατριώτες του: «Ας διορθώσουμε επιτέλους ένα μεγάλο λάθος».
Η ιδέα της νομικής διεκδίκησης δεν σχετίζεται με τίποτα απ’ όλα αυτά. Η ενθαρρυντική μεταστροφή του ίδιου του βρετανικού κοινού και πολλών προσωπικοτήτων έγινε σταδιακά, κυρίως μετά την ανέγερση του Μουσείου της Ακρόπολης. Ενα από τα βασικά επιχειρήματα των Βρετανών, η έλλειψη στέγης για τα Γλυπτά, είχε καταρριφθεί. Αντίθετα, τίποτα δεν είναι πιο ισχυρό από το επιχείρημα που επικαλούνται έμπειρα στελέχη του ΥΠΠΟΑ αλλά και εκλεκτά μέλη των ξένων επιτροπών, όπως ο ακαδημαϊκός και εξαιρετικός νομικός Ντούσαν Σιτζάνσκι: ότι, δηλαδή, με την επιστροφή τους, τα λεηλατημένα Γλυπτά θα αρτιώσουν και πάλι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του παγκόσμιου πολιτισμού.
Ούτε οι εθνικιστικές κορώνες ούτε οι δικαστικοί δαίδαλοι είναι λύση. Ούτε, βέβαια, η κοσμική χροιά της υπόθεσης. Οι προβολείς των διεθνών ΜΜΕ έφυγαν μαζί με την κυρία Κλούνεϊ. Η όποια δικαστική διεκδίκηση, όμως, θα διεξαχθεί στις κλειστές αίθουσες και όχι στα κανάλια. Και με την επιλογή αυτή, η Ελλάδα διακινδυνεύει τη μεταστροφή εις βάρος της του βρετανικού κοινού που θα αισθανθεί ότι σέρνουν την πατρίδα του στα δικαστήρια. Διακινδυνεύει, κυρίως, τη δικαίωση της βρετανικής πλευράς. Σε αυτήν την περίπτωση, η ελληνική κυβέρνηση θα οφείλει να σωπάσει διά παντός. Γιατί βέβαια δεν μπορείς να δέχεσαι την ετυμηγορία ενός δικαστηρίου, στο οποίο μάλιστα κατέφυγες, μόνο αν σε συμφέρει.
Ο Ντούσαν Σιτζάνσκι, σε συνέντευξή του στο The TOC (Κατερίνα Λυμπεροπούλου), αποκαλύπτει ότι ο Ντέιβιντ Χιλ στην πραγματικότητα εκπροσωπεί λιγότερους απ’ όσους επικαλείται. Ηταν κοινό μυστικό στο ΥΠΠΟ: υπάρχουν εθνικές επιτροπές που διαφωνούν με τη θέση τού Αυστραλού προέδρου της Διεθνούς Επιτροπής για την επανένωση των Γλυπτών. Διαφωνούν, όμως, και στελέχη του ΥΠΠΟ, που ήδη από πέρυσι κατέβαλλαν προσπάθεια να πείσουν τον κύριο Χιλ να μη φανεί ότι διαφωνεί στη συνάντηση των εθνικών επιτροπών. Να, όμως, που ο επίμονος Αυστραλός επανήλθε αγκαζέ με τον παλαιό του συμφοιτητή Τζέφρι Ρόμπερτσον, εργοδότη της ικανότατης, όπως λένε, κυρίας Κλούνεϊ.
Στο υπουργείο Πολιτισμού τους υποδέχτηκαν κρεμασμένοι στα παράθυρα, όμως η ηγεσία κράτησε αποστάσεις από την επιλογή της δικαστικής οδού. «Κάθε πρόταση, κάθε ιδέα, κάθε υποστήριξη, όταν μάλιστα προέρχεται από διεθνείς προσωπικότητες στο μεγάλο αυτό ζήτημα είναι καλοδεχούμενη» είπε συγκρατημένα ο κ. Κώστας Τασούλας, ο οποίος έχει δεχτεί προτάσεις από πολλά νομικά γραφεία του εξωτερικού. Αντίθετα, υπερβάλλοντας, η υπουργός Τουρισμού Ολγα Κεφαλογιάννη δεν δίστασε να δηλώσει ότι «πρώτη φορά αντιμετωπίζουμε το θέμα με τη δέουσα σοβαρότητα», υποτιμώντας τη στρατηγική που έχει ακολουθηθεί μέχρι τώρα από τον σημερινό πρωθυπουργό και τον σημερινό αντιπρόεδρο της κυβέρνησης όταν ήταν υπουργοί Πολιτισμού.
Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να μείνει συνεπής στην ορθότητα της στρατηγικής αυτής. Οταν ο Τζορτζ Κλούνεϊ τάχθηκε υπέρ της επιστροφής των Μαρμάρων, η «Guardian» σε άτυπη ηλεκτρονική δημοσκόπηση ρώτησε τους αναγνώστες της: «Θα έπρεπε η Βρετανία να επιστρέψει τα Ελγίνεια μάρμαρα στην Ελλάδα;». Οι θετικές απαντήσεις ήταν 88%. Αρκεί μια υπερβολή, μια λάθος κίνηση, και αυτό το γενναιόδωρο «ναι», μπορεί να μετατραπεί σ’ ένα πεισμωμένο «όχι».