Με στρατιωτική φρασεολογία και δια στόματος στρατιωτικών αναφέρεται πλέον η Άγκυρα στο θέμα των ερευνών στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο αρχηγός του τουρκικού ΓΕΝ ναύαρχος Μπουλέντ Μποστάνογλου δήλωσε ότι «οι κανόνες εμπλοκής έχουν παραδοθεί στο τουρκικό πολεμικό ναυτικό» και ότι το τελευταίο θα κινηθεί με βάση αυτούς.
Σε δηλώσεις που έκανε σε δημοσιογράφους σχετικά με τις ναυτικές ασκήσεις «Γαλάζια Φάλαινα», ο Μποστάνογλου ρωτήθηκε αν οι ασκήσεις σχετίζονται με την ένταση στην περιοχή και είπε πως αυτές πραγματοποιούνται κάθε δύο χρόνια και ότι αποσκοπούν στην ανάπτυξη της ικανότητας συνεργασίας με τους συμμάχους.
Ερωτηθείς για το τι θα γίνει αν τα πλοία του τουρκικού πολεμικού ναυτικού συναντηθούν στη Μεσόγειο με πλοία της Ελλάδας ή του Ισραήλ ο Τούρκος ναύαρχος είπε «θα κινηθούμε σύμφωνα με τους κανόνες εμπλοκής που μας έχουν δοθεί. Οι κανόνες εμπλοκής έχουν παραδοθεί από το γραφείο του πρωθυπουργού στο γενικό επιτελείο ενόπλων δυνάμεων κι από εκεί στο γενικό επιτελείο ναυτικού. Οι δυνάμεις μας θα συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους στην περιοχή για την επίγνωση κατάστασης».
Ο Μποστάνογλου είπε επίσης ότι «οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις προστατεύουν από κοντά και υποστηρίζουν το ερευνητικό σκάφος Μπαρμπαρός Χαϊρετίν Πασά. Παράλληλα παρακολουθούν από απόσταση 9 χιλιομέτρων το ερευνητικό σκάφος που έχει ενοικιάσει η Ελληνοκυπριακή διοίκηση Νότιας Κύπρου. Οι εντολές που έχουμε αυτή τη στιγμή είναι να μην παραβιάσουμε την απόσταση των 9 χιλιομέτρων. Και γι' αυτό το λόγο δεν υπήρξε οποιαδήποτε παρενόχληση».
Σημειώνεται ότι στις 26 Ιουνίου 2012 ο τότε πρωθυπουργός και νυν πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε ανακοινώσει ότι «έχουν αλλάξει οι κανόνες εμπλοκής των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων». Κι αυτό με αφορμή της ένταση με τη Συρία. Ο Ερντογάν είχε πει ότι «κάθε στρατιωτικό στοιχείο που θα προσεγγίζει τα σύνορα της Τουρκίας με τρόπο που θα συνιστά κίνδυνο ασφάλειας, θα αξιολογείται ως απειλή και θα αντιμετωπίζεται ως στρατιωτικός στόχος».
Οι λεγόμενοι «κανόνες εμπλοκής» είναι κανόνες σχετικά με την έκταση των στρατιωτικών μέτρων που λαμβάνει ένα κράτος απέναντι σε εξωτερικές απειλές». Το ερώτημα που τίθεται είναι ο λόγος για τον οποίο αισθάνεται η 'Αγκυρα να κάνει λόγο για «κανόνες εμπλοκής».
Οι ασκήσεις «Γαλάζια Φάλαινα» διεξάγονται 6-14 Νοεμβρίου με τη συμμετοχή και νατοϊκών στοιχείων από τις ΗΠΑ, τη Γερμανία, την Αγγλία, την Ισπανία και τον Καναδά, καθώς και μιας φρεγάτας από το Πακιστάν. Ξεκίνησαν στη ναυτική βάση «Ακσάζ» στη Μαρμαρίδα και θα συνεχιστούν με ασκήσεις άμυνας. Η τελική φάση προβλέπει επίσκεψη στο λιμάνι της Αττάλειας.
Την ϊδια ώρα η Άγκυρα επιδιώκει το «πάγωμα» των ερευνών που διεξάγει η Κυπριακή Δημοκρατία στην ΑΟΖ της χώρας. Ουσιαστικά, ως απάντηση της τριμερούς διάσκεψης κορυφής στο Κάιρο, εμφανίζεται έτοιμη να αναστείλει τις έρευνές της που διεξάγει νοτίως της νήσου στα τεμάχια που βρίσκονται στην κυπριακή ΑΟΖ. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές της Λευκωσίας, η τουρκική πρόταση απορρίπτεται από την κυπριακή, την ελληνική αλλά και την αιγυπτιακή κυβέρνηση, που μόλις λίγα 24ωρα πριν είχαν ζητήσει από την Τουρκία να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και να αποσύρει το Μπαρμπαρός από την κυπριακή ΑΟΖ.
Πρόταση πέντε σημείων από την Άϊντε
Εν τω μεταξύ, πρόταση πέντε σημείων υπέβαλε στις επαφές του σε Άγκυρα, Αθήνα και Λευκωσία ο ειδικός σύμβουλος του γ.γ. του ΟΗΕ , Έσπεν Άϊντε για επανάληψη των συνομιλιών στο Κυπριακό και αποχώρηση του Barbaros από την Κυπριακή ΑΟΖ. Σύμφωνα με αυτές, θα συγκροτηθεί κοινή επιτροπή από Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους για τους υδρογονάνθρακες, θα αποχωρήσει από την περιοχή το τουρκικό ερευνητικό σκάφος, θα επαναληφθούν οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, θα υποβάλει εκθέσεις προόδου των συνομιλιών,και θα επαναληφθεί η διαδικασία της μετάβασης του Ελληνοκύπριου διαπραγματευτή, Ανδρέα Μαυρογιάννη στην Αγκυρα και του (νέου) Τουρκοκύπριου, Εργκιούν Ολγκούν, στην Αθήνα.
Η πρόταση απερρίφθη και από τις δύο πλευρές. Από την ελληνοκυπριακή με το επιχείρημα ότι η Τουρκία δημιούργησε το πρόβλημα και αυτή θα πρέπει να το λύσει, ενώ συζήτηση για τα οφέλη από το φυσικό αέριο θα γίνει μόνο μετά τη λύση, ενώ επισημάνθηκε στον κ. Άϊντε ότι μια τέτοια επιτροπή θα οδηγούσε αυτομάτως σε αδιέξοδο στο θέμα των υδρογονανθράκων. Η τουρκική πλευρά απέρριψε την πρόταση, επειδή ζητά «πάγωμα» κάθε διαδικασίας στα θέματα υδρογονανθράκων και ματαίωση όλων των γεωτρήσεων.