Η παρ’ ολίγον παρέμβαση του Ντε Γκωλ

Η παρ’ ολίγον παρέμβαση του Ντε Γκωλ

2' 39" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Αρχές Δεκεμβρίου του 1944 και ενώ τα Δεκεμβριανά στην Αθήνα είχαν ξεσπάσει, ο αρχηγός των «Ελεύθερων Γάλλων» στρατηγός Σαρλ Ντε Γκωλ, επισκέπτεται τη Μόσχα.

Ο πόλεμος αν και είχε κριθεί δεν είχε τελειώσει. Βρετανοί, Αμερικανοί και Σοβιετικοί είχαν καθορίσει ήδη τις ζώνες επιρροής στη μεταπολεμική Ευρώπη, με την ερειπωμένη Γαλλία να μην της αναγνωρίζεται μερίδιο επιρροής στη νέα πραγματικότητα.

Ο Ντε Γκωλ, ενοχλημένος από το ότι Τσώρτσιλ και Ρούσβελτ δυσκολεύονταν να τον αναγνωρίσουν ως τον απόλυτο κυρίαρχο της ελεύθερης Γαλλίας, είχε στραφεί προς τον Στάλιν και όταν ξέσπασαν οι συγκρούσεις των Δεκεμβριανών στην Αθήνα βρισκόταν στη Μόσχα για να υπογράψει -στις 10 Δεκεμβρίου- «σύμφωνο συνεργασίας και αμοιβαίας βοήθειας» με τους Σοβιετικούς.

Οπως αναφέρθηκε στο επιστημονικό συνέδριο για τα Δεκεμβριανά, που οργανώθηκε από το τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, στις συναντήσεις του με τον Στάλιν και τον Μολότωφ, ο Ντε Γκωλ όχι μόνο ενδιαφέρθηκε για τα γεγονότα της Αθήνας, αλλά προσφέρθηκε να μεσολαβήσει για την εκτόνωση της κρίσης. Μιλώντας επ’ αυτού και στηριζόμενη στα σχετικά αρχεία, η καθηγήτρια του Πάντειου Πανεπιστήμιου κ. Ειρήνη Λαγάνη, αποκάλυψε ότι σε συζήτησή του με τον σοβιετικό ηγέτη, ο Ντε Γκωλ τον ρώτησε «τι γίνεται στην Αθήνα», για να λάβει από τον Στάλιν την απάντηση ότι γι’ αυτό «θα πρέπει να απευθυνθείς στον Τσώρτσιλ…».

Και ενώ η Αθήνα φλεγόταν, ο Ντε Γκωλ εξέφρασε από τη Μόσχα, σύμφωνα με την ομιλήτρια, την επιθυμία να μεταβεί μυστικά στην Αθήνα για να μεσολαβήσει μεταξύ της κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου και του ΕΑΜ ώστε να σταματήσουν οι εχθροπραξίες. Το μήνυμα εστάλη στις 5 Δεκεμβρίου, μία ημέρα πριν από την παραίτηση της κυβέρνησης Παπανδρέου, πλην όμως το αίτημα απορρίφθηκε από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο επικαλέστηκε αδυναμία της Αθήνας να εγγυηθεί για τη ζωή του.

«Το πρόσχημα ήταν ότι η κατάσταση στην Αθήνα ήταν επικίνδυνη για την ασφάλειά του και ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν επιθυμούσε να τον εκθέσει στον παραμικρό κίνδυνο», είπε η κ. Λαγάνη. Πρόσθεσε δε ότι αυτά εξηγούν γιατί η Γαλλία έμεινε «αταλάντευτα ουδέτερη» στη διαμάχη, παρότι με αντιπροσώπους της παρακολουθούσε τα τεκταινόμενα σε Μ. Ανατολή και Ελλάδα. Κατά την Ελληνίδα ιστορικό, ο Σαρλ Ντε Γκωλ εμφανιζόταν, γενικότερα, θετικά διακείμενος προς το ΕΑΜ και στα απομνημονεύματά του αναγνωρίζει στο ΚΚΕ τον καθοδηγητικό και «φρονηματικό» ρόλο του και σημειώνει για το ΕΑΜ ότι «μαχόταν τον κατακτητή και παράλληλα άνοιγε δρόμο για την Επανάσταση». Οπως σημείωσε, «την κρίσιμη εκείνη περίοδο, με τα Δεκεμβριανά να έχουν ξεσπάσει, φαίνεται ότι ο Ντε Γκωλ διείδε στην Αθήνα μια ευκαιρία για να αυξήσει τη μεταπολεμική επιρροή της χώρας του».

Αποσπάσματα

Ο ιστορικός του πανεπιστημίου της Κύπρου, κ. Γιώργος Καζαμίας, παρέθεσε αποσπάσματα από το ημερολόγιο μιας Σκωτσέζας, της Mabel Geldard-Brown, μέλους της UNRRA, όπου φαίνονται τα φιλοαμερικανικά και αντιβρετανικά αισθήματα του ΕΑΜ και του πληθυσμού της Αθήνας γενικότερα, με αφορμή τη συμπεριφορά τους στα μέλη των ανθρωπιστικών αποστολών.

«Μερικοί Αμερικανοί εμφανίστηκαν ξανά σήμερα φορώντας στρατιωτικές στολές ή με μεγάλες αμερικανικές σημαίες στο στήθος τους. Επισήμως μας έχει απαγορευθεί να φοράμε στολή όταν είμαστε έξω, αλλά πολλοί φορούν τις στολές τους και έχουν καταφύγει σε αυτήν την εξωφρενική επίδειξη εθνικού αισθήματος. Τι νομίζουν ότι θα κερδίσουν από αυτό δεν ξέρω, αλλά αυτή η μορφή επίδειξης κάνει το αίμα μου να βράζει», γράφει η Brown.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή