Αννα Ν. ήταν μια νέα, πολλά υποσχόμενη, δημοσιογράφος που απολύθηκε πριν από δύο χρόνια. Οταν κάποια στιγμή την πήρα τηλέφωνο για να μάθω τα νέα της, με πληροφόρησε ότι έγινε δασκάλα πιλάτες! Ηταν σίγουρο ότι λόγω της κρίσης δεν θα έβρισκε εύκολα εργασία σε δημοσιογραφικό μέσο, αλλά δεν περίμενα ποτέ ότι θα ξεκινούσε να διδάσκει μια… μέθοδο γυμναστικής. «Ερωτεύτηκα το πιλάτες. Το ξεκίνησα σε μια περίοδο όπου αισθανόμουν μεγάλη πίεση. Ενώ γυμνάζεσαι, μπορείς ταυτόχρονα να χαλαρώνεις. Υπάρχει και ψυχολογικό όφελος. Δεν μοιάζει με τα προγράμματα στο γυμναστήριο, όπου κοπανιέσαι χωρίς σκοπό».
Η Αννα Ν. δεν αποτελεί ακραίο παράδειγμα. Τα τελευταία χρόνια αυτό το είδος γυμναστικής διαδίδεται με ταχείς ρυθμούς σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο, μετρώντας 12 εκατομμύρια ασκούμενους μόνο στις ΗΠΑ. Επίσης, το 2008 βρέθηκε στην 7η θέση της λίστας με τις κορυφαίες παγκόσμιες αθλητικές τάσεις, όπως τις κατέγραψε η εφημερίδα «Health and Fitness» του Αμερικανικού Κολεγίου Αθλητικής Ιατρικής. «Αυτός ο εντυπωσιακός ρυθμός ανάπτυξης οφείλεται στο γεγονός ότι η συγκεκριμένη μέθοδος εφαρμόζεται για τουλάχιστον 80 χρόνια με χειροπιαστά αποτελέσματα», τονίζει ο Κέβιν Μπάουεν, συνιδρυτής του Pilates Method Alliance, του μεγαλύτερου επαγγελματικού σωματείου του είδους.
Τι ακριβώς είναι, λοιπόν, το πιλάτες; Πρόκειται για μια μέθοδο γυμναστικής που, δίνοντας έμφαση στην αναπνοή και στην ενδυνάμωση της μέσης και των κοιλιακών μυών, ενισχύει τη φυσική και την πνευματική κατάσταση. Αναπτύχθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα από τον γερμανικής καταγωγής αθλητή και γυμναστή Γιόζεφ Πιλάτες (1883-1967), τον άνθρωπο που ο διάσημος χορογράφος Ζορζ Μπαλανσίν χαρακτήρισε «ευφυΐα του σώματος».
Οπως ήταν αναμενόμενο, η μέθοδος έχει αποκτήσει φανατικούς οπαδούς και στην Ελλάδα. Μιλώντας με πολλές από τις φίλες μου, μάλιστα μ’ εκείνες που δεν γυμνάζονταν ποτέ τους, διαπιστώνω ότι οι περισσότερες κάνουν πιλάτες. «Το δοκίμασα μία φορά και… έπαθα εξάρτηση», ισχυρίζεται η Χριστίνα. Στο δικό της γυμναστήριο γίνονται μαθήματα τέσσερις φορές την εβδομάδα, με διπλές ή τριπλές ώρες. «Εκεί είσαι είτε πιλατάκιας είτε ζουμπάκιας! (σ.σ. η ζούμπα είναι νέο είδος γυμναστικής, που βασίζεται στη λάτιν μουσική)». Μια άλλη φίλη μου, η Μαρία, το ξεκίνησε στην προσπάθειά της να κόψει το τσιγάρο. «Ηθελα να ακολουθήσω έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Μπορεί να μην αδυνατίζεις, αλλά σφίγγει το σώμα σου και νιώθεις περισσότερη ευεξία. Μου αρέσει πολύ γιατί δεν λαχανιάζω και δεν κουράζομαι».
Η αλήθεια είναι ότι πλέον ο κόσμος στρέφεται σε πιο εγκεφαλικές, πιο ήπιες γυμναστικές. Οι ασκήσεις του πιλάτες γίνονται όλες στο πάτωμα – ο γυμναζόμενος κάθεται ή είναι ξαπλωμένος. «Είχα βαρεθεί το γυμναστήριο και όλα αυτά τα εξαντλητικά σπορ. Το πιλάτες μοιάζει με μασάζ – όσο μεγαλώνω, νιώθω την ανάγκη να φέρομαι καλά στο σώμα μου και όχι να το βασανίζω. Αυτή η τεχνική βοηθά να το ελέγχεις καλύτερα. Δεν σου φτιάχνει το τέλειο σώμα, αλλά νιώθω υπέροχα μετά το μάθημα και… δεν με νοιάζει πια πώς φαίνομαι στους άλλους…» λέει γελώντας η 30χρονη Ανι.
Από το φυσιοθεραπευτήριο στο… κομμωτήριο
Κάποτε το πιλάτες ήταν δυσεύρετο και πανάκριβο. Μπορούσες να το βρεις μόνο σε μερικά εξειδικευμένα στούντιο. Σήμερα όμως οι τιμές έπεσαν λίγο λόγω της κρίσης και της υπερπροσφοράς, και προσφέρεται παντού – από τα δημοτικά γυμναστήρια και αυτά της γειτονιάς μέχρι φυσιοθεραπευτήρια και άλλα κέντρα υγείας. «Μέχρι και σε ένα κομμωτήριο έχω δει reformer! (σ.σ. ένα από τα πιο γνωστά όργανα του πιλάτες)», τονίζει η Χριστίνα Πολύζου, πρόεδρος του νεοσύστατου Ελληνικού Σωματείου Μεθόδου Pilates. «Μόνο στη Θεσσαλονίκη, όπου ζω, σε κάθε οικοδομικό τετράγωνο υπάρχουν δύο χώροι που προσφέρουν μαθήματα», προσθέτει. Το επαγγελματικό σωματείο, που σήμερα αριθμεί 150 μέλη, δημιουργήθηκε για να ενώσει δασκάλους με ποιότητα και από την επιθυμία να διαδοθεί η γνήσια τεχνική του Γιόζεφ Πιλάτες. «Οι παρανοήσεις γύρω από τα χαρακτηριστικά της μεθόδου είναι συχνές. Από την άλλη, τη “νοθεύουν” με άλλα είδη γυμναστικής. Σήμερα συναντάμε το yogilates ή το piloboxing, που, όπως λέει η λέξη, συνδυάζει το πιλάτες με το μποξ. Εχει χαθεί λίγο η ουσία του», σχολιάζει η κυρία Πολύζου.
Οι θεραπευτικές ιδιότητές του
Για τις ανάγκες του ρεπορτάζ παρακολούθησα μια συνεδρία στο Illium, ένα από τα πρώτα στούντιο που άνοιξαν στην Αθήνα – ανήκει στην Αγγλίδα, πρώην χορεύτρια, Τζένη Κόλμπουρν. Στο μάθημα συμμετείχαν περίπου έξι άτομα, κυρίως γυναίκες προχωρημένης ηλικίας. Τις επέβλεπε η Αντριάνα, η επί χρόνια συνεργάτις της Τζένης, καθώς και μία βοηθός της. «Το πιλάτες είναι εξαιρετικό για τις αρθρώσεις και τα προβλήματα μέσης», αποφάνθηκε η Εύα Βουτσινά, 61 ετών, που ξεκίνησε πιλάτες το 2002. «Εχω πέσει πολλές φορές και δεν έχω σπάσει τίποτα!» συμπλήρωσε. Η Αντριάνα παρενέβη στην κουβέντα μας: «Το έχουν αναφέρει και άλλοι αυτό. Με τη μέθοδο αυτή βελτιώνεται η οστική πυκνότητα και τονώνονται οι σύνδεσμοι του σώματος». Μια άλλη κυρία δήλωσε: «Με έστειλε η φυσιοθεραπεύτριά μου πριν από είκοσι χρόνια. Εχω τόσα μυοσκελετικά προβλήματα, που διαφορετικά θα βρισκόμουν σε αναπηρικό καροτσάκι. Συνιστώ σε όλους να το κάνουν, αλλά να πάνε σε σωστό στούντιο». «Το πιλάτες έχει και θεραπευτικές ιδιότητες. Ο ιδρυτής του σχεδίασε μόνος του τα μηχανήματα, με σκοπό να βοηθήσει ασθενείς με ρευματικά νοσήματα», πρόσθεσε η Αντριάνα. «Χαίρομαι που επικράτησε ως τάση. Σημαίνει ότι το γνωρίζουν πια περισσότεροι άνθρωποι, όχι μόνο χορευτές και ηθοποιοί. Βέβαια, κάποιοι το έχουν μετατρέψει σε επιχείρηση, βγάζοντας πολλά χρήματα – αυτή είναι η άσχημη πλευρά της εμπορευματοποίησης». Τη ρωτάω γιατί το πιλάτες είναι τόσο ακριβό. «Το μάθημα, ακόμη και τα ομαδικά, αντιμετωπίζονται σαν ιδιαίτερα και από την άλλη τα όργανα είναι πανάκριβα». Πόσο κοστίζει, ας πούμε, ένα ρεφόρμερ; ρωτάω τη Χριστίνα Πολύζου, ιδιοκτήτρια της Artaction, της μοναδικής ελληνικής εταιρείας που δραστηριοποιείται στην κατασκευή των οργάνων. «Το πουλάμε στην τιμή των 850 ευρώ, ενώ στην Αμερική κοστίζει 2.100».
Πάντως, ο Γιόζεφ Πιλάτες πίστευε ότι μπορούμε να κάνουμε τις ασκήσεις μόνοι μας στο σπίτι, ανέξοδα. «Δεν χρειάζεται να εγγραφείτε σε γυμναστήριο, ούτε να αγοράσετε ακριβά μηχανήματα. Μπορείτε να αποκομίσετε όλα τα οφέλη αυτής της γυμναστικής κάνοντάς τη στο σπίτι σας. Το μόνο που απαιτείται είναι να εφαρμόζετε πιστά τις ασκήσεις και να συγκεντρώνεστε σε αυτό που κάνετε», έγραφε ο ίδιος στο βιβλίο του «Return to Life Through Contrology».
info
Απευθύνεται σε άντρες, γυναίκες, ηλικιωμένους, ακόμη και σε εγκύους. Κάθε προπόνηση διαρκεί από μία έως μιάμιση ώρα και κοστίζει από 11 έως 50 ευρώ (εξαρτάται αν είναι ατομικό μάθημα με όργανα ή ομαδικό πρόγραμμα στο πάτωμα). Με δύο συνεδρίες την εβδομάδα θα δείτε σημαντική βελτίωση σε έναν με δύο μήνες. Ο σωστός εκπαιδευτής πρέπει να λαμβάνει υπόψη το ιστορικό του κάθε ασκουμένου και να διορθώνει τα λάθη του.