Στο επιτακτικό ερώτημα «μετά το πτυχίο, τι;» όλο και περισσότεροι απόφοιτοι ΑΕΙ, αντί για «μεταπτυχιακό» ή «δουλειά», απαντούν «επαγγελματικό τίτλο». Η «αλλαγή πλεύσης» είναι ανάλογη των απαιτήσεων των εργοδοτών (τράπεζες, πολυεθνικές, εισηγμένες), που αναζητούν επαγγελματίες με θεωρητικές γνώσεις, πρακτικές δεξιότητες και εξειδικευμένες γνώσεις. Η τυπική έκφραση «επιθυμητός ο μεταπτυχιακός τίτλος» αντικαθίσταται από «επιθυμητός ο επαγγελματικός τίτλος», ειδικά στον κλάδο των οικονομικών. Εν προκειμένω, οι δύο τίτλοι για τους οποίους πολλοί νεαροί Ελληνες κοπιάζουν για σχεδόν τέσσερα χρόνια -παράλληλα με τις εργασιακές ή οικογενειακές τους υποχρεώσεις- είναι η πιστοποίηση για να γίνουν ορκωτοί λογιστές ή ειδικοί επί των χρηματοοικονομικών. Ηδη 450 Ελληνες φέρουν την πρώτη πιστοποίηση επί συνόλου 170.000 παγκοσμίως, ενώ άλλοι περίπου 2.000 εκτιμάται ότι έχουν ξεκινήσει τα μαθήματα με στόχο τον επαγγελματικό τίτλο.
«Ο επαγγελματικός τίτλος φαίνεται ότι σήμερα βοηθά περισσότερο τους νέους στα πρώτα τους βήματα» εξηγεί στην «Κ» ο κ. Στέλιος Ντότσιας, διευθυντής του εκπαιδευτικού οργανισμού Globaltraining, που προετοιμάζει από το 1996 αποφοίτους για τις εξετάσεις των επαγγελματικών τίτλων που παρέχει ο ένας από τους τρεις επίσημους φορείς στη Βρετανία, Association of Chartered Certified Accountants (ACCA). «Προκειμένου να αποκτήσει κάποιος στην Ελλάδα άδεια εξασκήσεως επαγγέλματος δικηγόρου, οφείλει μετά την ολοκλήρωση των σπουδών να κάνει πρακτική άσκηση και στο τέλος να περάσει επιτυχώς τις επαγγελματικές εξετάσεις του Δικηγορικού Συλλόγου». Παρόμοια είναι η διαδικασία που ακολουθούν στην Ελλάδα όσοι θέλουν να γίνουν μέλη του Σώματος Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών (ΣΟΕΛ), κάτι που προϋποθέτει προϋπηρεσία και επιτυχία στις εξετάσεις. Εδώ και πέντε χρόνια το ΣΟΕΛ έχει κλείσει συμφωνία με το ACCA και παρέχεται ένας κοινός επαγγελματικός τίτλος, Joint Examination Scheme, που γίνεται αποδεκτός στο εξωτερικό αλλά και στο ελληνικό σωματείο. Συγκεκριμένα, πρόκειται για 14 μαθήματα, εκ των οποίων τα 12 εξετάζονται στα αγγλικά, και τα δύο -φορολογική νομοθεσία και το εταιρικό δίκαιο- στα ελληνικά. Το κόστος -περί τα 9.000 ευρώ- δεν είναι ευκαταφρόνητο, «ωστόσο ισοδυναμεί με τα δίδακτρα πολλών μεταπτυχιακών στην Ελλάδα, τα οποία καλείται κάποιος να καταβάλει σε ένα έτος, ενώ εδώ η αποπληρωμή "σπάει" σε πάνω από τρία χρόνια». Σημειώνεται ότι, ανάλογα με τη σχολή όπου ο κάθε ενδιαφερόμενος έχει φοιτήσει, προβλέπονται «απαλλαγές» από μαθήματα, ενώ πολλές ελεγκτικές εταιρείες καλύπτουν σχεδόν όλο το κόστος για τους εργαζομένους τους.
Τα οφέλη για όσους φέρουν τους εν λόγω τίτλους είναι ότι αυτοί αναγνωρίζονται σε 180 χώρες. «Στο Λονδίνο υπάρχουν αγγελίες ακόμα και για ανθρώπους που δεν το έχουν ολοκληρώσει». Επομένως, «μπορεί κάποιος να ξεκινήσει να εργάζεται στη Βρετανία ή ακόμα και στην Κίνα, ενώ παράλληλα να δώσει και τις υπόλοιπες εξετάσεις». Οι επαγγελματικοί τίτλοι απονέμονται από παγκοσμίως αναγνωρισμένα σώματα και επαγγελματικές ενώσεις, ενώ οι εξετάσεις διεξάγονται διεθνώς την ίδια μέρα.
Μπορεί στην Ελλάδα να είναι περιζήτητοι οι επαγγελματικοί τίτλοι των οικονομικών ειδικοτήτων, ωστόσο στο εξωτερικό υφίστανται δεκάδες άλλοι, όπως διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού, δημόσιες σχέσεις, εσωτερικός έλεγχος, ναυτιλιακά, διεθνής φορολογία, τεχνολογία της πληροφορικής. Στην Ελλάδα, βάσει νοοτροπίας αλλά και νομοθεσίας, είναι το πτυχίο που σε οδηγεί στο επάγγελμα, «στο εξωτερικό, όμως, είναι διαφορετικά: η διαδικασία απόκτησης επαγγελματικών τίτλων είναι ανοικτή σε αποφοίτους κάθε σχολής, ένας φυσικός, δηλαδή, μπορεί να καταλήξει λογιστής». Αν ολοκληρωθεί το πολυσυζητημένο «άνοιγμα» των επαγγελμάτων, αυτό ίσως αλλάξει. «Αυτό, όμως, που σίγουρα αλλάζει είναι ότι και οι Ελληνες επαγγελματίες πείθονται για τα οφέλη της διά βίου μάθησης» καταλήγει ο ίδιος, που, αν και 41 ετών, ξεκινά τον Σεπτέμβριο μεταπτυχιακό.