Τους βλέπεις στην τηλεόραση να μιλούν στην κάμερα και εκ πρώτης όψεως δεν τους περνάς για ταλαιπωρημένους πρόσφυγες που έφτασαν από εμπόλεμες περιοχές. Τα αγγλικά τους είναι άψογα, κάποιοι εξ αυτών γνωρίζουν και γαλλικά, φορούν οι πιο πολλοί κομψά ρούχα, οι γυναίκες αποβιβάζονται από τις λαστιχένιες βάρκες με ακριβά κοσμήματα στον λαιμό και στα χέρια και γενικά δείχνουν καλοζωισμένοι.
Είναι η έξοδος της μικρομεσαίας τάξης από την εμπόλεμη Συρία. Οι πολύ πλούσιοι με τις καταθέσεις εκατομμυρίων στο εξωτερικό έφυγαν με την έναρξη του πολέμου στις χώρες όπου τους περίμεναν τα λεφτά τους. Δεν δυσκολεύτηκαν σχεδόν καθόλου αφού εξασφάλισαν πολύ εύκολα βίζα από τις διπλωματικές αρχές των χωρών-κουμπαράδων των περιουσιών τους.
Τώρα που οι τζιχαντιστές του «Ισλαμικού Κράτους» και οι δυνάμεις άλλων αντικαθεστωτικών ομάδων πλησιάζουν τη Δαμασκό, μαζί με τους φτωχούς φεύγουν και οι εναπομείναντες εύποροι Σύροι. Οι «μικροαστοί» που στήριζαν τον Ασαντ και ήλπιζαν ότι θ’ αντέξει συνειδητοποιούν πλέον ότι το καθεστώς καταρρέει και φεύγουν για να σωθούν. Πληρώνουν αδρά τα κυκλώματα που δρουν στα σύνορα Συρίας – Τουρκίας για να τους βγάλουν από τη φωτιά του πολέμου και, σε αντίθεση με τους φτωχούς συμπατριώτες τους που καταφεύγουν σε καταυλισμούς της ΝΑ Τουρκίας, όπου ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες ελπίζοντας ότι ο πόλεμος θα τελειώσει γρήγορα και θα επιστρέψουν στα σπίτια τους, εκείνοι συνεχίζουν με προορισμό την Ευρώπη, μέσω Αιγαίου ή Εβρου και Βουλγαρίας. Τους το επιτρέπει, εξάλλου, το πορτοφόλι. Ανάλογα με τα ποσά που μπορούν να διαθέσουν, οι διακινητές τούς περνούν στα ελληνικά νησιά με υπερσύγχρονα ταχύπλοα σκάφη και από «ασφαλείς» διαδρομές.Οι φτωχότεροι «πληρώνουν» συχνά με τη ζωή τους την αδυναμία τους να καταβάλουν μερικές χιλιάδες δολάρια στις συμμορίες.
Το ταξίδι προς τα σύνορα της Ελλάδας με την ΠΓΔΜ είναι σχετικά εύκολο, αλλά μέχρι τη Θεσσαλονίκη ή την Κατερίνη, αφού η πρόσβαση στην «πύλη εξόδου», την Ειδομένη και τους Ευζώνους του Κιλκίς, θεωρητικά είναι απαγορευμένη.
Ομως τα κυκλώματα έχουν φροντίσει και γι’ αυτό. Διακινητές, Πακιστανοί, Σύροι, Αφγανοί, Αιγύπτιοι, με καλά ελληνικά και άριστη γνώση της μεθορίου, κινητοποιούν νεόκοπους «ταξιτζήδες», κατοίκους των ακριτικών χωριών, που παραλαμβάνουν πρόσφυγες από τη Θεσσαλονίκη και έναντι αμοιβής 100-150 ευρώ το «κεφάλι» τούς μεταφέρουν με Ι.Χ. επιβατικά ή και ημιφορτηγά, στα σύνορα. Μετά τη ρουλέτα στα καζίνο της Γευγελής, πολλοί άνθρωποι στη μεθόριο με τη FYROM ανακαλύπτουν τώρα το εύκολο χρήμα μεταφέροντας πρόσφυγες.
Σε επιστολή της προς τον επίτροπο Μετανάστευσης της Ε.Ε. Δημήτρη Αβραμόπουλο, η Περιφερειακή Ενωση Δήμων και Κοινοτήτων Κεντρικής Μακεδονίας και ο Δήμος Παιονίας χαρακτηρίζουν εκρηκτική την κατάσταση και ζητούν «την άρση της απαγόρευσης της μετακίνησης προσφύγων και μεταναστών, που ενισχύει τον ρόλο της μαφίας και δημιουργεί την τάση ακόμη και στους κατοίκους της περιοχής να γίνονται παραβατικοί, αφού το δέλεαρ των 500 – 600 ευρώ για τη μεταφορά τεσσάρων προσφύγων από τη Θεσσαλονίκη είναι πολύ ισχυρό».
Φαίνεται ότι οι Αρχές αντελήφθησαν τι πάει να γίνει στα σύνορα και τις τελευταίες ημέρες επιτρέπουν την προσέγγιση στους Εύζωνους και στην Ειδομένη λεωφορείων με πρόσφυγες από Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Μόνο την Τρίτη, μέχρι το μεσημέρι είχαν φτάσει στους Ευζώνους 25 πούλμαν με Σύρους πρόσφυγες που ξεχύθηκαν στα δάση και στα χωράφια περιμένοντας την κατάλληλη ευκαιρία να περάσουν στην ΠΓΔΜ και από εκεί να συνεχίσουν για Σερβία και Ουγγαρία.
Φιλοξενία σε ξενοδοχεία
Οι αγρότες διαμαρτύρονται ότι οι πρόσφυγες τους προκαλούν ζημιές στις καλλιέργειες, άλλοι όμως κάτοικοι των χωριών βγάζουν ένα καλό μεροκάματο καθώς ένα νέο είδος «οικονομίας», αιμοδοτούμενης από «προσφυγικό χρήμα», αρχίζει να ευδοκιμεί. Για τους «έχοντες», υπάρχει ένα δωμάτιο με μπάνιο σ’ ένα από τα τρία παρατημένα ξενοδοχεία που επισκευάστηκαν άρον άρον και «φιλοξενούν» ταλαιπωρημένους πρόσφυγες, έναντι αμοιβής βεβαίως. Για εκείνους που δεν τους περισσεύουν, υπάρχουν τα χωράφια, οι θάμνοι, η όχθη του Αξιού και ο πέριξ του σιδηροδρομικού σταθμού χώρος όπου περιμένουν τη διέλευση μιας αμαξοστοιχίας για να σαλτάρουν κρυφά σε κάποιο βαγόνι.
Για τη διευκόλυνση των ταλαιπωρημένων αυτών ανθρώπων μαγαζάτορες βγάζουν στις βιτρίνες επιγραφές στα αραβικά ενώ κάποιοι προσλαμβάνουν πρόσφυγες που γνωρίζουν ελληνικά! Στην επιστολή της προς τον κ. Αβραμόπουλο η τοπική ένωση δήμων προτείνει τη δημιουργία χώρων υγιεινής, την τοποθέτηση κάδων για ανακυκλώσιμα υλικά, την πρόβλεψη κονδυλίων για την καθαριότητα του σιδηροδρομικού σταθμού της Ειδομένης και την… τοποθέτηση επιγραφών στα αραβικά, τα φαρσί και τα παστούν στις περιοχές όπου καταλήγουν οι πρόσφυγες.
Φόβος μαζικής επιστροφής
Ο μεγάλος φόβος των αρμοδίων στην περιοχή είναι το ενδεχόμενο μαζικής επιστροφής προσφύγων που πέρασαν από τα σύνορα με την ΠΓΔΜ. «Οσους συλλαμβάνουν στα σύνορα της Ουγγαρίας υπάρχει κίνδυνος να τους στείλουν πίσω στην Ελλάδα που τους εφοδιάζει με προσωρινά έγγραφα», λέει στην «Κ» ο δήμαρχος Παιονίας, Χρήστος Γκουντενούδης. «Ολοι αυτοί θα κατακλύσουν τα σύνορά μας με την ελπίδα να ξαναφύγουν», προσθέτει.