Ως μια χώρα που «πορεύεται συνεχώς από την Ανατολή προς τη Δύση» περιέγραψε την Ελλάδα ο Στάθης Καλύβας, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Yale (και αρθρογράφος της «Κ»), σε εκδήλωση-συζήτηση με τον συγγραφέα Πέτρο Τατσόπουλο χθες. Η εκδήλωση έλαβε χώρα στο βιβλιοπωλείο «Πλειάδες» στο Παγκράτι, με αφορμή το νέο βιβλίο του Καλύβα «Καταστροφές και θρίαμβοι: Οι 7 κύκλοι της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας», σε συνθήκες αδυσώπητης ζέστης που δρόσιζαν μόνο χάρη στην ευρυμάθεια και το χιούμορ των συνομιλητών.
Ο καθηγητής του Yale απέρριψε την άποψη τόσο του εθνάρχη Καραμανλή («Η Ελλάδα ανήκει στη Δύση») όσο και την πρόσφατη δήλωση του Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εστέν ότι είμαστε μία ανατολίτικη χώρα που δεν έπρεπε να είχε γίνει δεκτή στο ευρώ. Επικριτικός απέναντι στην «υπέρμετρη ιδέα» που συχνά έχουμε για τον εαυτό μας (το σύνδρομο του «ανασφαλούς ναρκισσισμού», όπως το αποκάλεσε ο Τατσόπουλος), ο Καλύβας στηλίτευσε εξίσου την τάση πολλών Ελλήνων, ως αντίδραση, να θεωρούν ότι η Ελλάδα είναι χωρίς ελπίδα, «ένα αποτυχημένο κράτος με ανώριμο πληθυσμό και χωρίς καμία παραγωγική δυνατότητα».
Αντ’ αυτού, εξέφρασε την πεποίθηση ότι η χώρα έχει «τεράστιες δυνατότητες», οι οποίες μετά τον τελευταίο κύκλο καταστροφής που ξεκίνησε το 2009 περιμένουν «να απελευθερωθούν». Υπενθύμισε επιτυχημένα κεφάλαια της νεοελληνικής ιστορίας που αγνοούνται από όσους επιμένουν ότι η σύγχρονη Ελλάδα είναι μία ιστορία συνεχούς ματαίωσης – από την πρώιμη υιοθέτηση του κοινοβουλευτισμού και τη ριζοσπαστική αναδιανομή γης κατά τον 19ο αιώνα ώς την ένταξη των Μικρασιατών προσφύγων και τη θεαματική βελτίωση της διαχείρισης της οικονομίας στα τέλη του 1990.
«Τελικά δεν τα πήγαμε τόσο άσχημα σα χώρα», είπε στο τέλος της συζήτησης. Επικαλούμενος το εδάφιο από την «Καρδερίνα» της Ντόνα Ταρτ, με το οποίο ανοίγει το βιβλίο του («Μήπως κάποιες φορές τα κάνεις όλα λάθος και σου βγαίνουν όλα σωστά;»), ο Καλύβας ενέταξε και τη συμφωνία της 13ης Ιουλίου στο ερμηνευτικό του σχήμα των καταστροφών που οδηγούν, τελικά, σε νέες κατακτήσεις για τη χώρα.
Ρόλος πεσιμιστή
Ο Πέτρος Τατσόπουλος, από την πλευρά του, διέπρεψε στον ρόλο του πεσιμιστή. Εξέφρασε τον σκεπτικισμό του για το αν ο τρέχον κύκλος «θα έχει happy end» και αστειεύτηκε ότι τα τεχνικά προβλήματα με τα μικρόφωνα ήταν έργο του ΣΥΡΙΖΑ. Στο τέλος αφηγήθηκε την ιστορία του λόρδου Βύρωνα στην Κεφαλλονιά, όπου καθόταν για μήνες με τα φιλελληνικά δανεικά και λάμβανε επιστολές από τους «διεκδικητές» των χρημάτων. Και φαντάστηκε τον προσωπάρχη του Λευκού Οίκου σήμερα να λαμβάνει email για τις προτροπές Λεουτσάκου προς τον Τσίπρα, να σταματήσει τη διαπραγμάτευση έως ότου ο ΣΥΡΙΖΑ λύσει τα εσωτερικά του προβλήματα. «Δεν έχουν αλλάξει και τόσο πολλά», παρατήρησε δηκτικά.