Το αυτοχρηματοδοτούμενο μοντέλο λειτουργίας βρίσκεται προ των πυλών των ελληνικών πανεπιστημίων. Η αρχή γίνεται από το εμβληματικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το οποίο ομολογεί ότι θα αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει τα έσοδα από τα ερευνητικά του προγράμματα για να καλύψει λειτουργικές ανάγκες. Και αυτό διότι δεν έχει πάρει ούτε… ευρώ από την κρατική επιχορήγηση έως τώρα. «Θα προσπαθήσουμε να βρούμε δικούς μας πόρους για να καλύψουμε τις εκπαιδευτικές ανάγκες των Τμημάτων μας», ανέφερε χθες μιλώντας στην «Κ» ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Θάνος Δημόπουλος. Προς το παρόν, οι ανάγκες εστιάζονται στα εργαστηριακά μαθήματα, για αναλώσιμα και για υπόλοιπο εξοπλισμό.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον απολογισμό των πρυτανικών αρχών του ΕΚΠΑ για το ακαδημαϊκό έτος που ολοκληρώθηκε χθες, οι τακτικές πιστώσεις για το έτος 2015 ανέρχονται στα 10.000.000 ευρώ (στο 25% των τακτικών πιστώσεων του 2009), ποσό από το οποίο μέχρι σήμερα το ΕΚΠΑ δεν έχει λάβει ούτε ευρώ. Επίσης, η επιχορήγηση του Ιδρύματος από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων είναι άκρως περιορισμένη (15% του αντίστοιχου ΠΔΕ για το 2009). Το «πάγωμα» της χρηματοδότησης έχει οδηγήσει σε οικονομική ασφυξία το ιστορικότερο ίδρυμα της χώρας, με την κατάσταση να επιδεινώνεται δραματικά τις τελευταίες εβδομάδες με τους περιορισμούς κίνησης κεφαλαίων. «Μία βασική συνέπεια αυτών των αρνητικών εξελίξεων είναι η δυσκολία, και σε ορισμένες περιπτώσεις η αδυναμία, να προχωρήσουν τα διάφορα τεχνικά έργα που διεξάγονται στο Πανεπιστήμιο Αθηνών», αναφέρει η πρυτανική αρχή.
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, από τον Σεπτέμβριο θα επιδιωχθεί να περιορισθούν οι δαπάνες για μισθώματα με την αξιοποίηση της ίδιας ακίνητης περιουσίας του ΕΚΠΑ. Επίσης, προχωρούν οι ενέργειες για τη χρήση φυσικού αερίου σε αντικατάσταση ιδίως του πετρελαίου.
Ομως, ο αιμοδότης για τις τρέχουσες λειτουργικές ανάγκες του Ιδρύματος θα είναι τα έσοδα από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Ερευνας (ΕΛΚΕ). Πρόκειται για τον λογαριασμό στον οποίο εισέρχονται τα κονδύλια που παίρνει κάθε ΑΕΙ από τα ερευνητικά και αναπτυξιακά προγράμματα που αναπτύσσει καθώς και από τις συνεργασίες και την παροχή υπηρεσιών, των οποίων οι αποδέκτες μπορεί να είναι το κράτος, οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, η Ευρωπαϊκή Ενωση αλλά και ιδιωτικοί φορείς. «Ισχυρή βούληση είναι η διατήρηση σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία της δυναμικής του ΕΛΚΕ, η οποία έχει δημιουργηθεί με τις προσπάθειες όλων μας εδώ και πολλά χρόνια, για να εξασφαλισθεί η στοιχειώδης επιβίωση του Ιδρύματος», λέει ο πρύτανης, προσθέτοντας ότι θα επιδιωχθεί ο ΕΛΚΕ να γίνει πιο αποτελεσματικός. Και καταλήγει, τονίζοντας: «Σημαντικός στόχος είναι να διεκδικήσουμε επιτυχώς νέα ερευνητικά προγράμματα, χρηματοδοτήσεις, χορηγίες κ.λπ. μέσω ευρωπαϊκών και άλλων διεθνών φορέων. Για τον σκοπό αυτό θα ζητηθεί από κάθε σχολή να παρουσιάσει τον Σεπτέμβριο το πρόγραμμα δράσης σύμφωνα με τις δυνατότητές της, έτσι ώστε να υπάρξει καλύτερη οργάνωση και συντονισμός».