Ξεπερνούν τις 10.000 οι κενές θέσεις νοσηλευτών στο ΕΣΥ, το οποίο τα τελευταία χρόνια αποδυναμώνεται διαρκώς σε ανθρώπινο δυναμικό. Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε η Πανελλήνια Συνδικαλιστική Ομοσπονδία Νοσηλευτικού Προσωπικού (ΠΑΣΟΝΟΠ), μία στις τέσσερις οργανικές θέσεις νοσηλευτικού προσωπικού στο ΕΣΥ είναι κενή (ποσοστό 74,1%). Το αποτέλεσμα είναι να υπάρχουν βάρδιες όπου ένας νοσηλευτής καλείται να «καλύψει» 30 και 40 ασθενείς, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την ασφάλεια των νοσηλευομένων.
Οπως χαρακτηριστικά ανέφερε στην «Κ» ο Γιάννης Καναβός, νοσηλευτής στο Ογκολογικό Νοσοκομείο Μεταξά και μέλος της εκτελεστικής γραμματείας της ΠΑΣΟΝΟΠ, «χθες το βράδυ στο Μεταξά είχα μόνος μου βάρδια για 35 ασθενείς, από τέσσερις διαφορετικές κλινικές». Βάσει των στοιχείων της ΠΑΣΟΝΟΠ, στις αρχές του 2015 στο ΕΣΥ υπηρετούσαν 29.253 νοσηλευτές όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων, σε σύνολο 39.452 οργανικών θέσεων, πράγμα που σημαίνει ότι υπήρχε έλλειψη 10.199 νοσηλευτών.
«Οι πραγματικές όμως ανάγκες είναι πολύ μεγαλύτερες», επισημαίνει ο κ. Καναβός. Οπως εξηγεί, οι οργανικές θέσεις έχουν υπολογιστεί με βάση το προεδρικό διάταγμα 87/1986, το οποίο κρίνεται απολύτως ανεπαρκές και ξεπερασμένο με βάση διεθνείς οργανισμούς (ΠΟΥ, ΟΟΣΑ). Με το συγκεκριμένο προεδρικό διάταγμα, ο αριθμός των θέσεων νοσηλευτών υπολογίζεται με βάση τον αριθμό των κλινών, χωρίς ωστόσο να υπάρχει διάκριση σε ποιο τμήμα είναι οι κλίνες αυτές. Αντίθετα, η σύγχρονη διεθνής πρακτική ορίζει ότι η κατανομή του νοσηλευτικού προσωπικού γίνεται ανά τμήμα. Ετσι, υπολογίζεται ότι σε ημερήσια βάση χρειάζονται για να καλύψουν όλες τις βάρδιες πέντε νοσηλευτές ανά κλίνη εντατικής θεραπείας, τρεις νοσηλευτές ανά χειρουργική κλίνη και ένας νοσηλευτής ανά δύο κλίνες ανάνηψης. Σύμφωνα με τον κ. Καναβ,ό εάν αυτό εφαρμοζόταν στην Ελλάδα, ο αριθμός των οργανικών θέσεων νοσηλευτών στα νοσοκομεία ενδεχομένως να τριπλασιαζόταν. «Στη Φινλανδία που έχει λιγότερο πληθυσμό και αριθμό κλινών, το σύστημα υγείας έχει 90.000 νοσηλευτές», αναφέρει.
Βάσει των στοιχείων της ΠΑΣΟΝΟΠ, το 58,2% των νοσηλευτών που υπηρετούν στο ΕΣΥ είναι απόφοιτοι τεχνολογικής εκπαίδευσης (17.033 σε 21.922 οργανικές θέσεις Τ.Ε.). Ακολουθούν οι νοσηλευτές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με ποσοστό 38,6% ή αλλιώς 11.281 υπηρετούντες σε 15.983 οργανικές θέσεις Δ.Ε. και μόλις το 3,2% είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης (939 υπηρετούντες έναντι 1.547 οργανικών θέσεων), γεγονός που, όπως σχολιάζει η ΠΑΣΟΝΟΠ, «δημιουργεί εύλογα απορίες σχετικά και με την ποιοτική επάρκεια του νοσηλευτικού προσωπικού του ΕΣΥ».
Η ομοσπονδία έχει υποβάλει πρόταση στο υπουργείο Υγείας για την αλλαγή του τρόπου στελέχωσης των νοσοκομείων και για τη μεταρρύθμιση της νοσηλευτικής εκπαίδευσης με την εισαγωγή της νοσηλευτικής ειδικότητας -μετά τη λήψη του βασικού τίτλου σπουδών- ως προϋπόθεσης για την πρόσληψη. Σύμφωνα με την ΠΑΣΟΝΟΠ, πρόκειται για ανέξοδες παρεμβάσεις που μπορούν να αντιμετωπίσουν το υπάρχον αδιέξοδο βραχυπρόθεσμα αλλά και να προσφέρουν στο ΕΣΥ προστιθέμενη αξία στην ποιότητα και την ασφάλεια των παρεχόμενων υπηρεσιών.