Πώς μπορεί ένας νέος να σχεδιάσει το επαγγελματικό του μέλλον σε μια χώρα που γνωρίζει την ύφεση επί μία εξαετία; Πώς θα πολλαπλασιάσει τις πιθανότητες να βρει δουλειά όταν ακούει για 1,2 εκατομμύρια ανέργους, εκ των οποίων οι 400.000 κάτω των 29 ετών; Με ποια εφόδια θα πρέπει να εξοπλιστεί ώστε να αρχίσει να φτιάχνει εγκαίρως ένα ελκυστικό βιογραφικό και σε ποιον κλάδο θα κατευθυνθεί ώστε αυτό που του αρέσει να κάνει να του εξασφαλίσει ταυτόχρονα και τα προς το ζην; Απαντήσεις, αν και δύσκολες λόγω μνημονίων και οικονομικής κρίσης, υπάρχουν. Σε καμία χώρα η ύφεση δεν διαρκεί για πάντα. ∆εν υπάρχει αγορά εργασίας που να μη δημιουργεί ευκαιρίες απασχόλησης και καλά αμειβόμενες θέσεις. Τι χρειάζεται; Σωστή καταγραφή των «θέλω» και των «μπορώ» του κάθε παιδιού, απόκτηση δεξιοτήτων που «αγοράζουν» οι υποψήφιοι εργοδότες, αλλά και μια σωστή πρόβλεψη για το ποιοι κλάδοι θα τραβήξουν το κάρο της ανάπτυξης στο προσεχές μέλλον. Ολες οι έρευνες για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας συγκλίνουν στο ότι ορισμένοι κλάδοι θα ξεχωρίσουν μέσα στην επόμενη δεκαετία, δημιουργώντας θέσεις εργασίας. Σε ποιους πέφτουν τα «φώτα»;
Τεχνολογία, πληροφορική και επικοινωνίες
Ενας προγραμματιστής με 2-3 χρόνια προϋπηρεσία μπορεί να αμείβεται ακόμη και με το διπλάσιο του βασικού μισθού. Οι ετήσιες αμοιβές ενός αναλυτή μπορεί να ξεπερνούν τις 40-50.000 ευρώ ετησίως, ενώ μια αγγελία που «ανεβαίνει» μπορεί να δέχεται έως και 45% λιγότερα βιογραφικά από τον μέσο όρο της αγοράς. Ακόμη και στην Ελλάδα, ο κλάδος της πληροφορικής είναι ίσως ο μοναδικός στον οποίο ο εργαζόμενος μπορεί να έχει το… πάνω χέρι έναντι του εργοδότη, εξασφαλίζοντας τη δυνατότητα να παζαρέψει με αξιώσεις τις αποδοχές του. Πέρα από τις όποιες ευκαιρίες απασχόλησης μπορούν να προκύψουν από τις συνεχιζόμενες επενδύσεις στον κλάδο, η πληροφορική ενσωματώνει και άλλα πλεονεκτήματα: η γλώσσα προγραμματισμού είναι διεθνής και η τηλε-εργασία εύκολη. Αρα, κάλλιστα μπορεί να διεκδικήσει κάποιος δουλειά και εκτός Ελλάδας, χωρίς να είναι απαραίτητη η μετεγκατάσταση.
Τουρισμός
Οι εκτιμήσεις (ΣΕΒ-McKinsey) μιλούν για δημιουργία τουλάχιστον 200.000 θέσεων εργασίας μέσα στην επόμενη δεκαετία και τα αλλεπάλληλα ρεκόρ στις αφίξεις αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας για επιβεβαίωση της πρόβλεψης. Εκτός από το θετικό ισοζύγιο που καταγράφει η Εργάνη του υπουργείου Εργασίας (σ.σ. αυτό δείχνει ότι οι προσλήψεις είναι περισσότερες από τις απολύσεις σε επίπεδο έτους), πλεονέκτημα θεωρείται και το γεγονός ότι ο κλάδος δίνει ευκαιρίες απασχόλησης σε νέους χωρίς εργασιακή εμπειρία. Οι πιθανότητες εξεύρεσης δουλειάς είναι περισσότερες, καθώς «μια αγγελία τουρισμού λαμβάνει 50% λιγότερα βιογραφικά από τον μέσο όρο στην αγορά εργασίας», όπως σημειώνει ο διευθύνων σύμβουλος του kariera.gr Αλέξανδρος Φουρλής. Η εργασιακή εμπειρία πληρώνεται καλά στον κλάδο, ενώ για τις θέσεις χαμηλής εξειδίκευσης οι αμοιβές κινούνται στα επίπεδα των εκάστοτε συλλογικών συμβάσεων.
Ενέργεια και πράσινη τεχνολογία
Η «έκρηξη» που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια στη ζήτηση για την εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών δεν έφερε αντίστοιχη αύξηση στον αριθμό των θέσεων εργασίας. Ο προβληματισμός για τις δυνατότητες του κλάδου να προσφέρει διεξόδους απασχόλησης ενισχύεται τόσο εξαιτίας της καθυστέρησης στην απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας όσο και εξαιτίας της περιορισμένης ανάπτυξης της εγχώριας βιομηχανίας. Προοπτικές υπάρχουν και το στοίχημα είναι κατά πόσο στο άμεσο μέλλον το άνοιγμα της αγοράς θα μπορέσει να οδηγήσει στη σύσταση αρκετών επιχειρήσεων οι οποίες θα ανταγωνίζονται τη ∆ΕΗ στο κομμάτι της παροχής υπηρεσιών ηλεκτρικής ενέργειας.
Πρωτογενής τομέας
Αποδείχθηκε ιδιαίτερα «αμυντικός» κλάδος κατά τη διάρκεια της κρίσης, καθώς στη γεωργία χάθηκαν ελάχιστες θέσεις εργασίας κατά τη διάρκεια της περιόδου 2009-2014 (μόλις το ένα τρίτο σε σχέση με το σύνολο της οικονομίας). Οι προβλέψεις που ενσωματώνονται στο νέο Αναπτυξιακό Πρότυπο της χώρας αναφέρουν ότι οι μισές θέσεις για την περίοδο μέχρι το 2020 θα είναι εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων. Στα «συν» περιλαμβάνεται η διασφάλιση των κοινοτικών κονδυλίων για την περίοδο μέχρι το 2020, αλλά και η στενή σύνδεση με τη βιομηχανία τροφίμων, που παραδοσιακά αποτελεί έναν από τους πιο αμυντικούς τομείς. Η περιορισμένη αξιοποίηση της τεχνολογίας στον κλάδο αλλά και η ισχνή προώθηση της οικολογικής και της βιολογικής γεωργίας αποτελούν αρνητικά στοιχεία για το σήμερα αλλά και ευκαιρίες απασχόλησης για το αύριο.
Υγεία
Η στενή εξάρτηση του κλάδου από το ∆ημόσιο (σ.σ. οι περισσότερες προσλήψεις αφορούν σε νοσοκομεία κ.λπ.) αλλά και οι πιέσεις στον κλάδο του φαρμάκου (μειώσεις τιμών, απελευθέρωση επαγγέλματος κ.λπ.) έχουν προκαλέσει μεγάλη αβεβαιότητα στον κλάδο, με αποτέλεσμα να καταγράφεται ακόμη και μαζική «εξαγωγή μυαλών» στο εξωτερικό, τόσο προς τις ευρωπαϊκές αγορές όσο και προς τις χώρες του Κόλπου. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι και το άμεσο μέλλον θα είναι αρνητικό. Η γήρανση του πληθυσμού, η αύξηση του προσδόκιμου ζωής αλλά και η συνεχιζόμενη αξιοποίηση της τεχνολογίας θα προκαλέσουν ζήτηση για πολλές ειδικότητες, όπως οι νοσηλευτές γηριατρικής, οι πληροφορικοί της υγείας, οι ιατροί επείγουσας ιατρικής, οι μοριακοί βιολόγοι, οι κλινικοί γενετιστές κ.ά.