Τα υφιστάμενα κενά σε ό,τι αφορά τη διαχείριση και ταυτοποίηση πολιτών άλλων χωρών που εισέρχονται στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με τη μη εναρμόνιση των ελληνικών προδιαγραφών με όσα ισχύουν διεθνώς, έχουν επιτείνει την ήδη υπάρχουσα ανησυχία των αρμόδιων αμερικανικών υπηρεσιών με αποτέλεσμα να κινούνται προς την επαναφορά του καθεστώτος έκδοσης βίζας για όσους Ελληνες επισκέπτονται τις ΗΠΑ. Αυτό που προβληματίζει ιδιαίτερα είναι ο μεγάλος αριθμός πλαστών διαβατηρίων.
Το θέμα θα θέσει σήμερα στην ελληνική κυβέρνηση ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και το υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας (Homeland Security), που είναι το πλέον αρμόδιο, ήγειραν το ζήτημα προς την Αθήνα για πρώτη φορά το 2014, και στο διάστημα που μεσολάβησε δεν υπήρξε ικανοποιητική πρόοδος. Τα δύο αμερικανικά υπουργεία επανεξετάζουν το πρόγραμμα Visa Waiver όχι μόνο σε σχέση με την Ελλάδα, αλλά και για όλες τις 38 χώρες που εξαιρούνται από τη θεώρηση διαβατηρίων και στις οποίες περιλαμβάνεται η Ελλάδα.
Ανάλογες δράσεις αναμένεται να υπάρξουν και για την Ιταλία, όπου επίσης παρατηρείται αυξημένη ροή προσφύγων, ενώ στο μικροσκόπιο έχουν τεθεί και χώρες όπως η Γαλλία και το Βέλγιο. Μεταξύ άλλων εξετάζεται η λήψη και χρήση βιομετρικών χαρακτηριστικών από τους πολίτες άλλων χωρών που εισέρχονται στις ΗΠΑ χωρίς βίζα, ενώ θα εξετάζονται και τα ταξίδια που έκαναν στο παρελθόν σε χώρες που θεωρείται ότι «αποτελούν ασφαλές καταφύγιο για τρομοκράτες».
Στην περίπτωση της Ελλάδας, οι Αμερικανοί ζητούν, μεταξύ άλλων, τροποποίηση των αστυνομικών δελτίων ταυτότητας προκειμένου αυτές να ανταποκρίνονται στις υψηλότερες διεθνείς προδιαγραφές, κάτι που εμπίπτει στις αρμοδιότητες του υπουργείου Εσωτερικών.
Η ανησυχία έχει ενταθεί μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι και την αύξηση του «επιπέδου ασφαλείας» σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Πρόσφατα, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι Ομπάμα θα συνεργαστεί με το Κογκρέσο, ώστε οι χώρες που είναι μέρος του προγράμματος Visa Waiver να διαθέτουν «ενισχυμένα» από άποψης ασφάλειας διαβατήρια. Το θέμα απασχολεί επίσης το G6, την άτυπη ομάδα που συγκροτούν οι υπουργοί Εσωτερικών Γερμανίας, Γαλλίας, Βρετανίας, Ιταλίας, Ισπανίας και Πολωνίας.