Για την Ερατώ, τα φετινά Χριστούγεννα θα είναι διαφορετικά. Οχι ότι δεν θα τα γιορτάσει, ο γιος της άλλωστε τα περιμένει πώς και πώς, αλλά θα τα γιορτάσει διαφορετικά. Με λιγότερη ένταση και –ίσως– λίγα λιγότερα δώρα. «Εύκολα παρασύρεσαι. Εχεις το ωραίο σου σπίτι, το παιδί σου στο καλό το σχολείο, εύκολα ξαναγυρνάς στα ίδια. Ομως μετά από ό,τι είδα εκεί, αρνούμαι να ξαναγκρινιάξω. Πρέπει να ’μαστε ευτυχισμένοι. Οχι με τα λίγα. Με τα πολλά που έχουμε».
Εχει λίγες ημέρες που έχει επιστρέψει από τη Ρουάντα όπου για δύο εβδομάδες εργάστηκε εθελοντικά σε ένα ορφανοτροφείο και η πυκνή εμπειρία ακόμα διυλίζεται μέσα της. «Θέλω να κρατήσω την ανάμνηση ζωντανή όσο περισσότερο γίνεται» λέει στην «Κ». Η απόφαση για ένα τέτοιο ταξίδι ωρίμαζε για πάνω από ένα χρόνο. Τα τελευταία χρόνια, όλο και πιο συχνά έπιανε τον εαυτό της στο γραφείο –είχε πολύ καλή θέση στο τμήμα μάρκετινγκ πολυεθνικής– να αναρωτιέται τι νόημα έχει η δουλειά της, να σκέφτεται ότι κάτι άλλο πρέπει να βρίσκεται εκεί έξω για εκείνη. «Ποια, εγώ που ήμουν πάντα άνθρωπος της καριέρας… Ομως κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι δεν έβρισκα καμία ουσία σε αυτό που έκανα, παρά τα καλά λεφτά. Κι έτσι τον περασμένο Δεκέμβριο αποφάσισα να παραιτηθώ».
Τα είχε όλα οργανώσει στο μυαλό της. Τα λεφτά του πακέτου αποζημίωσης, της έφταναν για να «περάσει» ένα χρόνο. «Μέσα σ’ αυτό τον χρόνο, σκεφτόμουν ότι θα μπορούσα να βρω μια δουλειά, κατά προτίμηση σε κάποια ΜΚΟ. Θα μπορούσα επίσης να περάσω χρόνο με το παιδί μου και να κάνω ένα ταξίδι για εθελοντισμό».
Η Ερατώ είναι εδώ και χρόνια ανάδοχη ενός αγοριού από τη Ρουάντα μέσω της ActionAid. Σκέφτηκε να εγγραφεί στα ταξίδια εθελοντών που πραγματοποιεί η οργάνωση, ώστε να τον γνωρίσει από κοντά. Ομως είχε μόλις χάσει την προθεσμία για την τελευταία αποστολή και η επόμενη για την περιοχή θα καθυστερούσε. Ετσι αποφάσισε να φύγει μόνη. Μέσω του παγκόσμιου δικτύου εθελοντών (Global Volunteer Network) έμαθε για μια κενή θέση σε ένα ορφανοτροφείο στο Γκιλένι, ένα χωριό στα σύνορα με το Κονγκό. Γέμισε τη βαλίτσα της κι αναχώρησε.
Δεν μπορούσε να έχει προετοιμαστεί για ό,τι θα αντίκριζε. Ενα υποτυπώδες κτίριο που παρέπαιε, χωρίς ρεύμα τις περισσότερες ώρες της ημέρας. Τα επτά παιδιά που φιλοξενούνταν εκεί, ηλικίας 6-13 ετών, τριγυρνούσαν μόνα τους, χωρίς φύλαξη. Μια μαγείρισσα που υπήρχε στον χώρο ασχολούνταν μόνο με το μεσημεριανό τους.
«Εκείνοι το λένε "transit center" γιατί υποτίθεται ότι τα παιδιά παραμένουν για λίγο πριν προωθηθούν σε οικογένειες, αλλά τα πέντε από τα επτά παιδιά ζούσαν εκεί όλη τους τη ζωή».
Χωρίς να είναι δασκάλα και να μιλάει τη γλώσσα (τα μεγαλύτερα ήξεραν αγγλικά), η Ερατώ έπρεπε να απασχολεί τα παιδιά πολλές ώρες την ημέρα. «Τους έκανα αγγλικά, με κρεμάλα και αντιστοιχίες λέξεων, κάναμε απλά μαθηματικά, κατασκευές που έβρισκα στο pinterest ή που θυμόμουν ότι έκανε ο γιος μου, επινοούσα κάθε μέρα κάτι άλλο». Λίγο επειδή ήταν «εξωτική» ως λευκή, λίγο επειδή είναι πρόσχαρη, οι μικροί κόλλησαν με την Ερατώ.
Η ίδια έμενε σε έναν ξενώνα 20 λεπτά μακριά. Ούτε εκεί είχε ζεστό τρεχούμενο νερό, έκανε μπάνιο με κατσαρολάκι. «Μαθαίνεις με έναν περίεργο τρόπο να κάνεις οικονομία. Θυμάμαι ότι στέγνωνα τα μαλλιά μου με το σεσουάρ και σκεφτόμουν να κάνω γρήγορα γιατί εδώ το ρεύμα κοστίζει, το αγοράζουν με credits».
Οι αντιπαραβολές με τις συνθήκες «στο σπίτι» ήταν συνεχείς. «Εβλεπα αυτά τα παιδιά που κυκλοφορούσαν με κάτι λιωμένες σαγιονάρες και μπορεί μια μέρα να έμεναν νηστικά, γιατί για παράδειγμα ο επιστάτης ξέχασε κλειδωμένη την αποθήκη, και ήταν χαρούμενα. Δεν μπορούσα παρά να σκέφτομαι ότι με το που θα πει “πεινάω” ο γιος μου, του έχω φτιάξει παστίτσιο…».