Βαθιά ανακούφιση ένιωσαν οι Ελληνες φίλοι και παλιοί συμφοιτητές του Σπύρου Χαγκαμπιμάνα, άπαξ και γνωστοποιήθηκε η αθώωσή του από το δικαστήριο του Μπουρούντι – ακριβώς όπως νιώθουν οι θεατές στην τελευταία σκηνή μιας ταινίας θρίλερ. Και οι υποστηρικτές του Σπύρου ήταν πολλοί – 3.388 άτομα είχαν υπογράψει διαδικτυακώς για την απελευθέρωσή του, 13.000 είχαν γίνει μέλη σε group στο facebook με τον ίδιο σκοπό (βλ. «Κ», 18/12/2015).
Ο 46χρονος Σπύρος-Richard Hagabimana, μέχρι πρότινος συνταγματάρχης της μπουρουντιανής αστυνομίας, με ελληνική υπηκοότητα, βρέθηκε κυριολεκτικά στο «μάτι του κυκλώνα» λόγω των πολιτικών αναταραχών στο Μπουρούντι, όπου είχε επιστρέψει έπειτα από σπουδές και εργασία στην Ελλάδα αλλά και μετά τη συμμετοχή του σε διεθνείς αποστολές του ΟΗΕ, με το όραμα να συμβάλει σε μια πιο δημοκρατική κοινωνία. Η αφρικανική, όμως, χώρα δοκιμάζεται από εκτεταμένη πολιτική κρίση, που έχει προκαλέσει τη δολοφονία εκατοντάδων πολιτών και τη φυλάκιση μελών της αντιπολίτευσης. Ολα αυτά έφεραν σε δεινή θέση τον 46χρονο επικεφαλής της Αστυνομίας, ο οποίος είχε έρθει ως πολιτικός πρόσφυγας στην Ελλάδα μετά τη δολοφονία του πατέρα του κατά τη διάρκεια παλαιότερου πραξικοπήματος. «Οταν του δόθηκε εντολή άνωθεν να ανοίξει πυρ κατά των διαδηλωτών, ο Σπύρος δεν υπάκουσε», περιγράφει στην «Κ» ο συνήγορός του, κ. Αλέξης Αναγνωστάκης. Αυτό οδήγησε στη βίαιη προσαγωγή του στις 27 Ιουνίου με την κατηγορία της συμμετοχής του σε «απόπειρα πραξικοπήματος», κάτι που συνεπάγεται εξοντωτικές ποινές στην πατρίδα του. Ακολούθησαν δυσμενέστερες μεταγωγές: στην απομακρυσμένη φυλακή στο Rumonge, στις φυλακές Gitega, ένα από τα χειρότερα κέντρα κράτησης στον κόσμο…
Εκεί ξεκινάει, στις αρχές Δεκεμβρίου, η επεισοδιακή δίκη 28 ατόμων (εκ των 1.000 συνολικά πολιτών που έχουν κατηγορηθεί ως «πραξικοπηματίες») που διήρκεσε πάνω από ένα μήνα. «Υποβάλαμε αίτημα αναβολής της διαδικασίας, καθώς δεν είχαμε καν πρόσβαση στη δικογραφία» περιγράφει ο κ. Αλέξης Αναγνωστάκης, που συντόνιζε μαζί με τον κ. Ανδρέα Αναγνωστάκη την υπεράσπιση από την Αθήνα, σε συνεργασία με δύο Μπουρουντιανούς δικηγόρους, «αλλά το δικαστήριο το απέρριψε». Την επομένη το δικαστήριο αυτεπάγγελτα διόρισε έναν άλλο δικηγόρο, με τον οποίο ο Σπύρος είχε μόνον 30 λεπτά πριν από την έναρξη της συνεδρίασης να εξηγήσει τις θέσεις του. «Στη δίκη ο συνήγορος έμεινε σιωπηλός και ο Σπύρος ουσιαστικά ανέλαβε μόνος του την υπεράσπισή του…».
Οπως ο Δαυίδ ενάντια στον Γολιάθ, ο Σπύρος κατόρθωσε αυτό που λίγοι τολμούσαν να ελπίσουν – την απαλλαγή από τις κατηγορίες που τόσο άδικα τον βάραιναν. Η αθώωσή του, βέβαια, οφείλεται εν πολλοίς στην πίεση της διεθνούς κοινότητας. «Η Ειδική Επιτροπή του ΟΗΕ για αυθαίρετες κρατήσεις είχε δεχθεί την προσφυγή μας, απαιτώντας από την κυβέρνηση εξηγήσεις» σημειώνει ο κ. Αναγνωστάκης, «το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε ομόφωνα ψήφισμα υπέρ της απελευθέρωσής του». Ταυτόχρονα, την υπόθεση εξέταζε και ο εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, ενώ σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, το ελληνικό ΥΠΕΞ είχε πραγματοποιήσει σειρά ενεργειών σε πολιτικό επίπεδο. Σε αρκετούς από τους συγκατηγορουμένους του Σπύρου αποδόθηκαν βαριές ποινές –ακόμα και ισόβια–, ωστόσο αθωώθηκαν άλλοι επτά.
Ο ίδιος νιώθει ευγνωμοσύνη και σχεδιάζει να επιστρέψει με την οικογένειά του στην Ελλάδα, καθώς δεν νιώθει πια ασφαλής στην αφρικανική χώρα. «Εκκρεμεί, ωστόσο, η ομαλή έξοδός του από τη φυλακή αλλά και από τη χώρα» υπογραμμίζει ο κ. Αναγνωστάκης. Στο twitter (#hagabimana) πολλοί υποστηρικτές του Σπύρου, που έχει μείνει χαραγμένος στη μνήμη πολλών ως ο βιβλιοθηκάριος στην πάλαι ποτέ ΑΣΟΕΕ, κάνουν έκκληση στις ελληνικές αρχές να διασφαλίσουν τη μεταφορά του από το Μπουρούντι. Και όπως λέει ο δικηγόρος του: «Η αθώωσή του, πάντως, αποστέλλει ένα μήνυμα ελπίδας σε όσους αγωνίζονται με τη στάση ζωής τους για υψηλά ιδανικά».