Από τον περασμένο Οκτώβριο, όταν πλέον είχε οριστικοποιηθεί η δέσμευση της χώρας μας για κατασκευή πέντε hotspots σε νησιά του Αιγαίου, ιδιοκτήτης εταιρείας κατασκευής κοντέινερ προσπαθούσε να μάθει αν θα προκηρυχθεί διαγωνισμός για την προμήθεια οικίσκων. «Είχα απευθυνθεί σε υπηρεσία του υπουργείου Εσωτερικών, στο Λιμενικό Σώμα, στην Αστυνομία», λέει. «Η απάντηση όλων ήταν “θα δούμε. Κατά τον Μάρτιο θα υλοποιηθεί το οποιοδήποτε σχέδιο”. Δεν μπορούσαν να μου πουν τι θα χρειαστούν ή πότε και εάν θα γίνει τελικά διαγωνισμός».
Ο επιχειρηματίας συνέχισε τις απόπειρες μέχρι τον Δεκέμβριο. «Ετοίμαζα σχέδια και παρουσιάσεις για τις δυνατότητες της εταιρείας, αλλά έπεφτα σε “ντουβάρι”», τονίζει. Ωσπου την 1η Φεβρουαρίου είδε στη Διαύγεια ότι την επόμενη ημέρα θα διεξαγόταν από το υπουργείο Υποδομών ηλεκτρονικός διαγωνισμός διαπραγμάτευσης, διάρκειας εννέα ωρών, για την προμήθεια 1.150 οικίσκων. Δεν μπορούσε να συμμετάσχει, όχι μόνο διότι δεν είχε ενημερωθεί τηλεφωνικά για τις προδιαγραφές του έργου όπως άλλες εταιρείες του κλάδου, αλλά και γιατί μόνο επτά εταιρείες είχαν προσκληθεί στον διαγωνισμό. «Δεν με ενόχλησε ποτέ κανείς για το θέμα», λέει. Αν και συμμετείχε παλιότερα σε άλλη διαγωνιστική διαδικασία για προμήθεια υλικών σχετικά με το προσφυγικό ζήτημα, ζήτησε να μιλήσει ανώνυμα και να μη δημοσιευτεί η επωνυμία της εταιρείας του, που έχει συμπληρώσει πάνω από μία δεκαετία στον χώρο. «Δεν έχει νόημα, δεν θέλω να δημιουργήσω αντιπαλότητες», σημειώνει.
Για τον ίδιο λόγο, ανώνυμοι θέλησαν να παραμείνουν και άλλοι τρεις ιδιοκτήτες εταιρειών κατασκευής και εμπορίας κοντέινερ που μίλησαν στην «Κ». Ενας εξ αυτών, με παρουσία δύο δεκαετιών στον χώρο, δεν ενημερώθηκε ποτέ για τον διαγωνισμό όπως και ο συνάδελφός του. «Μάθαμε γι’ αυτόν δύο ημέρες πριν από τη διεξαγωγή του, από συζητήσεις με συνεργάτες μας, όμως ήταν αργά. Σαφώς και θα ενδιαφερόμασταν», λέει.
Αλλος ιδιοκτήτης εταιρείας δέχτηκε στις 21 Ιανουαρίου τηλεφώνημα από στέλεχος της Διεύθυνσης Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών της Γενικής Γραμματείας Υποδομών. «Το μόνο που με ρώτησε ήταν πόσα κοντέινερ μπορώ να φτιάξω μέσα σε ένα μήνα», θυμάται. «Δεν μου εξήγησε τον λόγο, αλλά φαντάστηκα ότι πρόκειται για τη στέγαση των προσφύγων».
Σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Υποδομών, Χρήστου Σπίρτζη, άλλες 17 εταιρείες σαν και αυτήν κλήθηκαν και ενημερώθηκαν για τις προδιαγραφές των οικίσκων. Δεν πραγματοποιήθηκε ανοιχτός διαγωνισμός καθώς κρίθηκε ότι το ζήτημα είναι επείγον. Σχετική τροπολογία που ψηφίστηκε την περίοδο που η κ. Τασία Χριστοδουλοπούλου ήταν υφυπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, προβλέπει ότι οι δαπάνες για στέγαση και σίτιση μεταναστών μπορεί να πραγματοποιούνται κατά παρέκκλιση των κειμένων περί δημοσίων συμβάσεων. Στην περίπτωση της προμήθειας οικίσκων, όμως, φαίνεται πως σπαταλήθηκαν τέσσερις μήνες. Από τα τέλη Σεπτεμβρίου γνωρίζαμε ότι πρέπει να κατασκευαστούν τα hotspots, ο ηλεκτρονικός διαγωνισμός όμως πραγματοποιήθηκε με αυτό τον ασυνήθιστο τρόπο τον Φεβρουάριο ως κατεπείγουσα ανάγκη.
Αναπάντητα ερωτήματα
Η «Κ» ζήτησε από το υπουργείο Υποδομών να ενημερωθεί για τα ονόματα και των 18 εταιρειών που βρίσκονται στο μητρώο των αρμοδίων υπηρεσιών και όπως λέει ο κ. Σπίρτζης, ειδοποιήθηκαν τηλεφωνικά.
Παράλληλα, ζήτησε να ενημερωθεί για το πόσα είναι τα ήδη διαθέσιμα κοντέινερ που φυλάσσονται σε οικόπεδο 178 στρεμμάτων στον Ασπρόπυργο και εάν θα μπορούσαν κάποια εξ αυτών να χρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες των προσφύγων. Υπενθυμίζεται πως το 2012 στην περίπτωση του Κέντρου Κράτησης Αμυγδαλέζας αξιοποιήθηκαν κοντέινερ από την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων. Ακόμη, το περασμένο καλοκαίρι το ανοιχτό κέντρο φιλοξενίας στον Ελαιώνα εξοπλίστηκε μέσα σε μία εβδομάδα με 80 κοντέινερ που είχαν αγοραστεί παλιότερα για στέγαση σεισμοπλήκτων. Τα ερωτήματα της εφημερίδας δεν απαντήθηκαν τελικά από το υπουργείο Υποδομών.
Από τις επτά εταιρείες που πήραν μέρος στη διαδικτυακή δημοπράτηση, τρεις δεν κατόρθωσαν να υποβάλουν προσφορά λόγω προβλημάτων ηλεκτρονικής σύνδεσης. Ο ιδιοκτήτης μιας εξ αυτών λέει στην «Κ» ότι μετά την τηλεφωνική ενημέρωσή του, τον Ιανουάριο, είχε ήδη αγοράσει κάποια υλικά για να είναι έτοιμος.
Τελικά τέσσερις εταιρείες αναδείχτηκαν μειοδότριες του έργου. Συγκεκριμένα, η Glassart A.E. και η Ευρωεμπορική ΑΒΕΕ θα κατασκευάσουν από 180 οικίσκους η κάθε μία, η ΝΕΟΚΑΤ Α.Ε. θα παράσχει 50 οικίσκους και η Intrakat 359 οικίσκους. Πρόκειται για μεγάλες εταιρείες του κλάδου. Οι περισσότερες και στο παρελθόν έχουν συνεργαστεί με άλλες δημόσιες υπηρεσίες. Συνολικά θα κατασκευαστούν 769 οικίσκοι –λιγότεροι από τον αρχικό στόχο των 1.150– με συνολικό κόστος 9 εκατομμυρίων ευρώ. Οπως έχει δηλώσει ο κ. Σπίρτζης, θα πραγματοποιηθεί νέος διαγωνισμός για τις ποσότητες που δεν μπόρεσαν να καλυφθούν.