Λοιμώξεις του αναπνευστικού, τραυματισμοί από την πρόσκρουση σε βράχια στη θάλασσα ή ως αποτέλεσμα των πολλών χιλιομέτρων πεζοπορίας, γαστρεντερολογικά προβλήματα και δερματικές παθήσεις. Η πλειονότητα των προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες και οι μετανάστες που καταφθάνουν κατά χιλιάδες στη χώρα μας σχετίζεται με το ταξίδι. Την κακουχία αλλά και την έλλειψη στέγης που συνεπάγεται προβληματικές συνθήκες υγιεινής.
Τα στοιχεία των Γιατρών χωρίς Σύνορα, εκ των οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στην υποδοχή των προσφύγων, είναι απολύτως ενδεικτικά. Οπως ανέφερε στην «Κ» ο διευθυντής προγραμμάτων των Γιατρών χωρίς Σύνορα, γιατρός ο ίδιος, Απόστολος Βεΐζης, μόνο το 2015 χρειάστηκε να εξεταστούν από τους γιατρούς της οργάνωσης περισσότεροι από 50.000 πρόσφυγες στην Ελλάδα οι οποίοι δήλωσαν ότι αντιμετώπιζαν κάποιο πρόβλημα υγείας. Περίπου οκτώ στους δέκα αντιμετώπιζαν προβλήματα που συνδέονται με το ταξίδι και τις συνθήκες «διαμονής». Αλλωστε, σε ποσοστό 93% ανέφεραν ότι τα συμπτώματα ξεκίνησαν κατά το ταξίδι και κυρίως μόλις έφθασαν στην Τουρκία. Περίπου το 42% των περιστατικών αφορούσε λοιμώξεις του αναπνευστικού και το 16% σχετιζόταν με τραύματα που προκλήθηκαν είτε στη θάλασσα είτε λόγω των πολλών ωρών πεζοπορίας. Το 11% των περιστατικών ήταν γαστρεντερολογικά προβλήματα που σχετίζονταν με τις συνθήκες διατροφής τους. Ενας στους δέκα που χρειάστηκε να εξεταστεί είχε δερματολογικές παθήσεις που σχετίζονταν με τη δύσκολη πρόσβαση σε χώρους υγιεινής. Και αυτό καταδεικνύει την αμηχανία που επέδειξε το προηγούμενο διάστημα η επίσημη πολιτεία σε οργανωμένους χώρους υποδοχής προσφύγων με «ανθρώπινες» υποδομές. Οπως σχολιάζει ο κ. Βεΐζης, δεν έχει γίνει καμία επένδυση σε συστήματα υποδοχής, όχι ως μια συγκυριακή απάντηση στο πρόβλημα που έχει προκύψει, αλλά ως μια συστηματική δράση.
Τα περισσότερα περιστατικά αντιμετωπίζονται σε ιατρεία που έχουν στήσει μη κυβερνητικές οργανώσεις και εθελοντές γιατροί στους πρώτους χώρους υποδοχής των προσφύγων. Για πιο εξειδικευμένη φροντίδα παραπέμπονται στις μονάδες του ΕΣΥ, που, αν και αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά, προς το παρόν «αντέχουν». Το μεγαλύτερο βάρος ήταν αναμενόμενο να δεχθούν οι μονάδες της Λέσβου. Οπως ανέφερε στην «Κ» ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Λέσβου Παναγιώτης Προβέτζας, στο νοσοκομείο Μυτιλήνης από τον περασμένο Μάιο έχουν εξεταστεί περισσότεροι από 10.000 πρόσφυγες/μετανάστες, με κακώσεις και θλαστικά τραύματα, παιδιά αφυδατωμένα, αλλά και έγκυοι, ενώ έχουν γίνει περίπου 700-800 χειρουργικές επεμβάσεις και τοκετοί.
Στο νοσοκομείο της Κω, σύμφωνα με τα όσα είπε στην «Κ» η πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου του νησιού Μαρία Φρατζάκη, από τον περασμένο Μάιο έως το τέλος του 2015 είχαν εξεταστεί περίπου 5.000 πρόσφυγες. Τα περιστατικά αφορούσαν κυρίως συνηθισμένες λοιμώξεις και τραυματισμούς. Από το σύνολο των περιστατικών, 2.000 αφορούσαν παιδιά. «Λεπτομέρεια»: τα τελευταία επτά χρόνια το νοσοκομείο δεν έχει παιδίατρο!