«Οι μόνες λέξεις που ακούγονται έως τώρα είναι “αριστεία” και “αξιολόγηση”. Εχουν κάποιο ηθικό περιεχόμενο, ή αδιαφορούμε εντελώς γι’ αυτό;», αναρωτήθηκε χθες η Επιτροπή Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία, που συστάθηκε από το υπουργείο Παιδείας. Η χρονική συγκυρία έφερε την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ διά των παραλείψεών της να απαντά στον πρόεδρο Αντώνη Λιάκο και τα μέλη της επιτροπής. Τα Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία (ΠΠΣ), που είχαν ευθέως συνδεθεί με την αξιολόγηση και την αριστεία, οδηγούνται διά της διολισθήσεως σε υποβάθμιση. Και αυτό διότι διδάσκουν σε αυτά και εκπαιδευτικοί χωρίς τα αυξημένα ακαδημαϊκά προσόντα που προβλέπει ο ιδρυτικός τους νόμος. Μάλιστα, η παρούσα κυβέρνηση προτίθεται να επιτρέψει την κάλυψη θέσεων με αποσπάσεις, δημιουργώντας υπόνοιες αδιάβλητων διαδικασιών.
Ειδικότερα, ο νόμος 3966, που θεσμοθέτησε το 2011 το νέο πλαίσιο λειτουργίας των ΠΠΣ, προβλέπει τη στελέχωσή τους από εκπαιδευτικούς με μεταπτυχιακούς τίτλους, ερευνητικό-συγγραφικό έργο, κ.ά. Ωστόσο από το 2015 τα κενά που προκύπτουν δεν καλύπτονται όπως προβλέπει ο νόμος, όπως κατήγγειλαν χθες η Ν.Δ. και το Ποτάμι, με κοινοβουλευτικές ερωτήσεις τους προς τον υπουργό Παιδείας Νίκο Φίλη.
Συγκεκριμένα, η τελευταία προκήρυξη θέσεων στα ΠΠΣ έγινε τον Μάιο του 2014. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ψηφίζοντας το 2015 (αρμόδιος ήταν ο τότε αναπληρωτής υπουργός Παιδείας Τάσος Κουράκης) τον νόμο 4327, «κατάφερε καίριο πλήγμα στον θεσμό, με την κατάργηση των εξετάσεων εισαγωγής, τη διάκριση μεταξύ ΠΠΣ, την απίσχνανση των στόχων και των δράσεών τους και τη μη ουσιαστική λήψη υπ’ όψιν των αυξημένων τυπικών προσόντων κατά την επιλογή διευθυντή κάθε σχολείου.
Η ίδια θλιβερή κατάσταση φαίνεται ότι, δυστυχώς, επαναλαμβάνεται και το τρέχον σχολικό έτος, καθώς η ανακοίνωση της συγκρότησης των νέων επιστημονικών εποπτικών συμβουλίων καθυστέρησε σημαντικά, δεν έχει εκδοθεί προκήρυξη για την κάλυψη των κενών και δεν προωθείται η αξιολόγηση του έργου των μονάδων», αναφέρουν οι βουλευτές της Ν.Δ. Θεόδωρος Φορτσάκης και Μάξιμος Χαρακόπουλος. «Το 2015-16 τα κενά δεν καλύφθηκαν με τον προβλεπόμενο τρόπο, δηλαδή κατόπιν προκήρυξης των σχετικών θέσεων», προσθέτουν. «Στα ΠΠΣ έχουν δημιουργηθεί πολλά κενά, λόγω συνταξιοδοτήσεων, ανάληψης θέσεων ευθύνης και παραιτήσεων. Η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, πιστή στην ιδεοληψία της κατά της αριστείας, εξακολουθεί να βάζει εμπόδια στην εύρυθμη λειτουργία τους. Συγκεκριμένα, “φροντίζει” οι κενές θέσεις να μην καλύπτονται από εκπαιδευτικούς αυξημένων προσόντων, αλλά από εκπαιδευτικούς, μόνιμους ή αναπληρωτές, η τοποθέτηση των οποίων δεν γίνεται πάντα με διαφανή κριτήρια. Αν δεν αρχίσει σύντομα η προβλεπόμενη από τον νόμο 3966 διαδικασία προκήρυξης των κενών θέσεων, η επόμενη χρονιά θα βρει τα ΠΠΣ περισσότερο υποστελεχωμένα και με μεγαλύτερα προβλήματα λειτουργίας», επισημαίνει το Ποτάμι.
Απαντώντας στις αιτιάσεις, ο Δημήτρης Ψύλλος, πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής των Προτύπων Πειραματικών (ΔΕΠΠΣ), δήλωσε χθες στην «Κ» ότι όλες οι προκηρύξεις που έγιναν ζητούν εκπαιδευτικούς με αυξημένα προσόντα. Ο αντιπρόεδρος της ΔΕΠΠΣ Θανάσης Βλάχος εξήγησε στην «Κ» ότι αρκετοί επιλεγέντες προτίμησαν συμβατικά σχολεία «εκτός» έδρας, διότι η προϋπηρεσία σε αυτά μοριοδοτείται για τον διορισμό, σε αντίθεση με την προϋπηρεσία στα ΠΠΣ. «Δεν το πρόβλεψε ο νόμος του 2011, όπως και του 2015, ο οποίος περιορίστηκε στη διάκριση των Προτύπων από τα Πειραματικά, χωρίς να ρυθμίσει ζητήματα προσωπικού», ανέφερε ο κ. Βλάχος. Ταυτόχρονα δεν προβλέφθηκε η δυνατότητα κάλυψης των κενών με αποσπάσεις, διότι η φιλοσοφία του νόμου 3966/2011 ήθελε στα ΠΠΣ να εργάζονται (με πενταετή θητεία) εκπαιδευτικοί που θέλουν να εμπλακούν και να στηρίξουν τον θεσμό. Πλέον, όπως ανέφερε ο κ. Βλάχος, φέτος θα γίνει και με αποσπάσεις.
Χθες οργανώθηκε μία ακόμα «Ημέρα προβληματισμού», στο πλαίσιο του εθνικού διαλόγου. Το θέμα της ήταν «Εισαγωγικές εξετάσεις, αλληλεγγύη και αλληλοσεβασμός». Το υπουργείο ανέφερε ότι «στην Ελλάδα, δυστυχώς, έχει έως τώρα κυριαρχήσει μια εξαιρετικά μονόπλευρη αντίληψη για τις εξετάσεις, την οποία διανθίζουμε συνήθως με επιδερμικά αξιολογικά αξιώματα. Ποιες αξίες επικρατούν στο εκπαιδευτικό μας σύστημα; Μπορούμε να ελπίσουμε σε μια εκπαίδευση που ετοιμάζει αλληλέγγυους πολίτες; Βρίσκονται η αλληλεγγύη και η φροντίδα για τους άλλους στο περιεχόμενο του δημοκρατικού και αειφόρου σχολείου που θέλουμε;». Πώς συνδέονται αυτά τα θεωρητικά με το πρακτικό θέμα των εισαγωγικών εξετάσεων; Ο κ. Λιάκος οίδε.