Tην ώρα που πολλά ελληνικά νησιά, όπως η Λέσβος, αντιμετωπίζουν μεγάλα προβλήματα με το προσφυγικό και μεταναστευτικό ρεύμα, μια ξεχωριστή συνάντηση φωτίζει από διαφορετική πλευρά το νησί του βορειοανατολικού Αιγαίου.
Αφορμή δεν είναι οι εισροές και η ανθρώπινη δυστυχία, αλλά το Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου, από τα πιο εντυπωσιακά των τεχνολογικών μουσείων. Γι’ αυτό τα βραβεία Luigi Micheletti, DASA και Heritage in Motion έχουν ιδιαίτερη σημασία ειδικά αυτή την περίοδο. Οτι η τελετή απονομής θα φιλοξενηθεί στο συγκεκριμένο μουσείο, τονώνοντας το ηθικό των ανθρώπων που εργάζονται σ’ αυτό, στηρίζοντας πάνω απ’ όλα την τοπική κοινωνία και τις παραδόσεις της περιοχής.
Το γεγονός ότι η ετήσια συνάντηση της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Μουσείων (European Museum Academy) με 37 χώρες-μέλη, θα γίνει στο Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας (μέλος του δικτύου μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς) από τις 19 έως και τις 21 του μηνός, φέρνοντας στη Λέσβο Ευρωπαίους αξιωματούχους και διευθυντές ξένων μουσείων, δίνει μιαν ανάσα στο καταταλαιπωρημένο νησί.
Τα βραβεία Micheletti είναι από τις σημαντικότερες διεθνείς διακρίσεις για καινοτόμα μουσεία στον χώρο της τεχνολογίας και των επιστημών με ιστορία από το 1996 και απονέμονται από το Ιδρυμα Luigi Micheletti, το οποίο ειδικεύεται στην ιστορία του 20ού αιώνα. Στόχος τους είναι η ανάδειξη της αριστείας στον τομέα των μουσείων νέας γενιάς. Tα Heritage in Motion είναι μια πρωτοβουλία της EMA και της Europa Nostra, υπό την αιγίδα της Εuropeana, και είναι βραβεία που αφορούν εφαρμογές νέων τεχνολογιών στον χώρο της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η επιλογή του συγκεκριμένου μουσείου για την τελετή απομονομής των βραβείων, που λειτουργεί στο κοινοτικό ελαιοτριβείο στην Αγία Παρασκευή Λέσβου, αναδεικνύοντας τον ιστορικό, μηχανολογικό εξοπλισμό και παρουσιάζοντας τη διαδικασία παραγωγής ελαιολάδου, δεν ήταν τυχαία από το σύνολο του δικτύου ΠΙΟΠ. «Αντιλαμβανόμαστε απόλυτα την ανάγκη να στηρίξουμε τη Λέσβο και τους κατοίκους της, που εδώ και μήνες καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να βοηθήσουν τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που φθάνουν στο νησί», εξηγεί την επιλογή η πρόεδρος του ΠΙΟΠ, Σοφία Στάικου, ενώ ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Μουσείων, Wim van der Weiden, σημειώνει: «Η αποστολή ενός μουσείου είναι να γεφυρώσει τον χρόνο, τις ηπείρους και τους ανθρώπους και να ενθαρρύνει τον διάλογο στο πνεύμα της αμοιβαίας κατανόησης και σεβασμού».
Μουσείο Μαστίχας
Αν ο Μάιος είναι ο μήνας της Λέσβου, τον Ιούνιο οι προβολείς στρέφονται στη Χίο, ένα ακόμη νησί που δοκιμάζεται από τις μεταναστευτικές εισροές. Εκεί θα εγκαινιαστεί το Μουσείο Μαστίχας, διευρύνοντας τις πολιτιστικές δράσεις του ΠΙΟΠ στη χώρα.
Η δημιουργία των μουσείων αυτών, που δέχονται πάνω από 100.000 επισκέπτες ετησίως, συνδέεται με τη διάσωση της παραδοσιακής τεχνολογίας και της βιομηχανικής κληρονομιάς κάθε τόπου. Εχουν όμως και εκπαιδευτικό χαρακτήρα με εντυπωσιακά προγράμματα για παιδιά.
Το Μουσείο Μαστίχας, που θα εγκαινιαστεί στη νότια Χίο, στην περιοχή των Μαστιχοχωρίων, εστιάζει, όπως είναι φυσικό, στο μοναδικό προϊόν της μαστίχας, παρουσιάζοντας την ιστορία της, την εξέλιξη της προβιομηχανικής και βιομηχανικής τεχνολογίας για την παραγωγή και εκμετάλλευσή της.
Ειδικά τέτοιες δύσκολες εποχές, η περιφέρεια και τα μουσεία της –δημόσια και μη– έχουν ανάγκη την προσοχή όλων μας.