ΛΟΝΔΙΝΟ. Η ναυτική επιχείρηση «Σοφία» στη Μεσόγειο έχει επιτύχει ως προς το σκέλος της διάσωσης, αλλά είναι αδύνατο να φέρει αποτελέσματα ως προς το σκέλος της εξάρθρωσης των δικτύων διακινητών. «Η επιχείρηση δεν μπορεί να εκπληρώσει την αποστολή της. Απαντά σε συμπτώματα, όχι σε αιτίες», ανέφερε έκθεση της βρετανικής Βουλής των Λόρδων.
Η επιχείρηση, που συγκεντρώνει ναυτικές δυνάμεις πολλών ευρωπαϊκών χωρών, ξεκίνησε πέρυσι τον Απρίλιο, μετά το ναυάγιο με εκατοντάδες νεκρούς στα ανοικτά της Λαμπεντούζα. «Οι συλλήψεις που έχουν γίνει έως σήμερα στο πλαίσιο της επιχείρησης “Σοφία” αφορούν στόχους χαμηλού επιπέδου, ενώ η καταστροφή των ξύλινων βαρκών έχει απλώς οδηγήσει τους διακινητές να επιλέγουν φουσκωτές βάρκες, που είναι ακόμη λιγότερο ασφαλείς. Επίσης, οι πληροφορίες για τα δίκτυα διακινητών στη Λιβύη που μπορούν να συγκεντρωθούν από την ανοικτή θάλασσα είναι περιορισμένες», αναφέρει η έκθεση.
Μετά την ακρόαση πλήθους ειδικών, τα μέλη της επιτροπής κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μια ναυτική επιχείρηση είναι αδύνατο να αποτρέψει μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών. «Συμπεραίνουμε ότι μια στρατιωτική λύση δεν μπορεί ποτέ από μόνη της να λύσει το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης. Είμαστε μάρτυρες παγκόσμιων μετακινήσεων ανθρώπων σε ευρεία κλίμακα, οι οποίοι προσπαθούν να ξεφύγουν από πολέμους, διώξεις, φτώχεια, έλλειψη ευκαιριών και κακή διακυβέρνηση στις χώρες τους και αναζητούν προστασία και ευκαιρίες στα πιο εύπορα μέρη της Γης, κυρίως στη Βόρεια Αμερική και τη Δυτική Ευρώπη», γράφουν. «Μόνον όταν αντιμετωπισθούν τα ζητήματα ασφαλείας και ανάπτυξης στις χώρες τους θα μειωθεί η μεγάλης κλίμακας ροή ανθρώπων. Αυτό δεν θα γίνει ούτε φθηνά ούτε γρήγορα. Δεν υπάρχει μαγική λύση».
«Η αδυναμία των κρατικών θεσμών της Λιβύης είναι ο παράγοντας-κλειδί που εξηγεί τους εξαιρετικούς ρυθμούς παράνομης μετανάστευσης τα τελευταία χρόνια στη διαδρομή της κεντρικής Μεσογείου», σημειώνουν, τονίζοντας ότι η κατάρρευση των κρατικών δομών της Λιβύης έφερε και την αδυναμία της λιβυκής ακτοφυλακής.
Ως προς τις επόμενες φάσεις της επιχείρησης, που αφορούν επιχειρήσεις στα χωρικά ύδατα της Λιβύης και στο έδαφος της χώρας, η επιτροπή θεωρεί ότι το αν θα προχωρήσουν εξαρτάται από το αν θα υπάρξει λιβυκή κυβέρνηση που θα δώσει το «πράσινο φως». «Αν υπάρξει η κατάλληλη πολιτική υποστήριξη στη Λιβύη –όσο απίθανο και αν είναι αυτό– θα μπορούσε να είναι πιο χρήσιμη σε περίπτωση που μπορούσε να λειτουργήσει στα χωρικά ύδατα της Λιβύης (φάση 2Β) και στο έδαφος της Λιβύης (φάση 3). Προκειμένου να κρατήσουμε αυτή τη δυνατότητα ανοικτή, συστήνουμε στα κράτη-μέλη να αναθεωρήσουν και να ανανεώσουν την εντολή το καλοκαίρι του 2016», συστήνει η έκθεση.
H επιτροπή αποτίμησε τον τζίρο των διακινητών σε 3-6 δισ. ευρώ μόνο για το 2015. «Δεδομένου του όγκου των παράνομων κερδών, τα οποία πιθανότατα κατευθύνονται στην κορυφή των δικτύων διακινητών, θα έπρεπε να είναι προτεραιότητα η ανίχνευση αυτών των κερδών και η καταπολέμηση των εγκληματικών οικονομιών», επεσήμανε.