Η δημοσιοποίηση, μέσω των Panama Papers, εκατοντάδων ονομάτων Ελλήνων πολιτών και εταιρειών ελληνικών συμφερόντων άναψε φωτιές στις έρευνες που διενεργούνται από καιρό για τον εντοπισμό περιπτώσεων φοροδιαφυγής και διακίνησης «μαύρου» χρήματος. Οι οικονομικοί εισαγγελείς που σηκώνουν –μαζί με τους ελεγκτικούς μηχανισμούς– το βάρος των ερευνών, αμέσως μόλις το σχετικό αρχείο δόθηκε στη δημοσιότητα, έσπευσαν να στείλουν αιτήματα διεθνώς, για ανοίγματα λογαριασμών.
Συσχετίζοντας όσα στοιχεία είχαν στα χέρια τους για συγκεκριμένους καταθέτες ή μετόχους υπεράκτιων εταιρειών, οι οικονομικοί εισαγγελείς, ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», απέστειλαν πρωτίστως αιτήματα για ανοίγματα λογαριασμών σε Κύπρο και Ελβετία, ενώ ανάλογα αιτήματα αποστέλλονται εντός των ημερών και για τις δικαστικές αρχές του Παναμά. Το σίγουρο είναι πως οι οικονομικοί εισαγγελείς δεν πρόκειται να ερευνήσουν για όλους όσοι «αναφέρονται» στα Panama Papers, συνολικά 230 εταιρείες και 400 φυσικά πρόσωπα. Οπως διευκρινίζεται άλλωστε, «όποιος είναι εκεί δεν σημαίνει αυτομάτως πως είναι φοροφυγάς ή ότι έχει αδήλωτο η “μαύρο” χρήμα. Υπάρχουν πολλοί που έχουν καταθέσεις φορολογημένες και καθαρές». Γι’ αυτό οι οικονομικοί εισαγγελείς (Παναγιώτης Αθανασίου και Γαληνός Μπρης) εστιάζουν το ενδιαφέρον τους σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, για τις οποίες έχουν υποψίες ή στοιχεία από προηγούμενες έρευνες.
Εφοδοι με αποτελέσματα
Στη λογική αυτή, συγκεκριμένα ονόματα επιχειρηματιών, και όχι μόνο, έχουν τεθεί στο στόχαστρο των ερευνών, με τους οικονομικούς εισαγγελείς, πέρα από το άνοιγμα λογαριασμών, να κινούνται ήδη με αιφνιδιαστικούς ελέγχους-εφόδους σε σπίτια και επαγγελματικούς χώρους. Συνολικά, πάνω από 20 αιφνίδιες αυτοψίες έχουν πραγματοποιηθεί, και πληροφορίες αναφέρουν ότι τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν σε ορισμένες από αυτές κρίνονται σημαντικά.
Αλλωστε στο πλαίσιο των ερευνών για τα λεγόμενα «Αρχεία Παναμά», προς το παρόν τουλάχιστον, ελέγχονται συγκεκριμένα πρόσωπα που είναι στην εν λόγω λίστα είτε ως δικαιούχοι λογαριασμών είτε ως διαχειριστές υπεράκτιων εταιρειών ή ιδρυμάτων. Ωστόσο οι οικονομικοί εισαγγελείς κρατούν «μικρό καλάθι» για τα αποτελέσματα των ερευνών, καθώς εκτιμούν πως δύσκολα οι δικαστικές αρχές του Παναμά, εκτός από περιπτώσεις όπου τα αιτήματα είναι πολύ συγκεκριμένα, θα δώσουν στοιχεία και θα ανοίξουν λογαριασμούς.
Βέβαια, δεν αποκλείεται και το αντίθετο, καθώς και σε άλλες περιπτώσεις, όπως οι Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, ενώ συνήθως δεν στέλνουν στοιχεία και δεν συνεργάζονται, σε ορισμένες υποθέσεις ανταποκρίθηκαν θετικά σε αιτήματα της ελληνικής Δικαιοσύνης και άνοιξαν λογαριασμούς ή έστειλαν σημαντικά στοιχεία.
Ομως πέρα από εκείνους που βρίσκονται στα Panama Papers, Ελληνες υπάρχουν και σε λίστες άλλων χωρών, όπου έχουν λογαριασμούς και δηλώνουν διεύθυνση κατοικίας. Οι περιπτώσεις αυτές είναι πολλές, και ξεπερνούν τις 100, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία. Το ενδιαφέρον των οικονομικών εισαγγελέων επικεντρώνεται σε αυτούς πρωτίστως, καθώς εκτιμάται πως μπορεί οι περιπτώσεις φοροδιαφυγής ή ύποπτης προέλευσης χρημάτων να είναι αρκετές. Για τον λόγο αυτό αιτήματα ετοιμάζονται προς διάφορες ευρωπαϊκές ή άλλες χώρες, όπου εμφανίζονται ως κάτοικοι Ελληνες υπήκοοι μεταξύ των οποίων το Μονακό, το Λουξεμβούργο, το Λίχτενσταϊν, βρετανικές νήσοι, όπως τα νησιά Τζέρσεϊ, και αλλού.
800 εντολές για ελέγχους
Παράλληλα με τα νέα δεδομένα που έχουν προκύψει από τα Panama Papers, οι έρευνες των οικονομικών εισαγγελέων συνεχίζονται και για τους καταθέτες που φιγουράρουν σε διάφορες λίστες, όπως Μπόγιαρνς, Λαγκάρντ, εμβασμάτων εξωτερικού κ.ά. Τουλάχιστον 800 εντολές φορολογικών ελέγχων έχουν σταλεί από τον επικεφαλής των οικονομικών εισαγγελέων, Παν. Αθανασίου, στις ελεγκτικές αρχές, ενώ οι έρευνες προχωρούν με δυσκολίες λόγω προβλημάτων και έλλειψης υλικοτεχνικών υποδομών. Πάντως, το ότι τελικά δεν προχώρησε η νομοθέτηση κινήτρων για τις υποθέσεις φοροδιαφυγής καθιστά το έργο των οικονομικών εισαγγελέων εξαιρετικά δυσχερές παρά τις προσπάθειές τους.