Καραβάνια ανθρώπων διασχίζουν χιλιάδες χιλιόμετρα, διέρχονται σύνορα διά θαλάσσης και διά ξηράς, αναζητώντας με κάθε δυνατό τρόπο να απομακρυνθούν από την πατρίδα τους. Τρέπονται σε αναγκαστική φυγή, επιδιώκοντας να βρουν καταφύγιο για μια καινούργια ζωή, ένα μέλλον για τους ίδιους και τα παιδιά τους.
Στην πραγματικότητα διεκδικούν το πρωταρχικό δικαίωμα στη ζωή. Η εικόνα του πατέρα που κρατάει αγκαλιά το μωρό του στο δρόμο για ένα ελπιδοφόρο ταξίδι προς τη Δύση έχει συνδεθεί αμετάκλητα με τη σύγχρονη προσφυγική-μεταναστευτική κρίση. Τη Δευτέρα 16 Μαΐου 2016, το αλληλεγγύη-SolidarityNow και το Μουσείο Μπενάκη εγκαινιάζουν μια έκθεση που συγκεντρώνει τη δουλειά σημαντικών φωτογράφων οι οποίοι εστιάζουν στο μεταναστευτικό και το προσφυγικό στην Ελλάδα.
Με σκοπό να αναδειχθεί το σύνθετο αυτό ζήτημα, που αγγίζει πολύπλευρα την Ελλάδα και αφορά ανθρώπους (και όχι αριθμούς ή στατιστικά στοιχεία), εγκαινιάζεται αύριο στο Κτήριο της Οδού Πειραιώς η έκθεση φωτογραφίας με τίτλο: «Το ταξίδι. Μετακινούμενοι πληθυσμοί».
8 φωτογράφοι, 140 εικόνες
Οκτώ κορυφαίοι φωτογράφοι/φωτο-ειδησεογράφοι από την Ελλάδα (από τους οποίους οι δύο βραβεύτηκαν πρόσφατα με το βραβείο Πούλιτζερ, ο Γιάννης Μπεχράκης και ο Αλκης Κωνσταντινίδης) εκθέτουν 140 φωτογραφίες. Και μαζί τους, ένας γνωστός παραγωγός, ο Χρόνης Πεχλιβανίδης, παρουσιάζει το δικό του ντοκιμαντέρ. Ολοι μαζί αποτυπώνουν με το φακό τους, τον τελευταίο χρόνο, το Ταξίδι, τη διαδρομή όλων αυτών των ανθρώπων που εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις χώρες τους. Οι εικόνες ιχνογραφούν τη διαδρομή τους από την Τουρκία στην Ελλάδα, με τελικό προορισμό ένα ασφαλές καταφύγιο, κάποια χώρα της δυτικής και της κεντρικής Ευρώπης.
Κάθε εικόνα αποτελεί και μία ξεχωριστή προσωπική ιστορία ενός παιδιού, μιας μητέρας ή ενός πατέρα που δραπετεύει από τον πόλεμο, τις διώξεις και τη δυστυχία. Πρόκειται για τις ανθρώπινες ιστορίες των μετακινούμενων πληθυσμών, οι οποίες αιχμαλωτίζουν το μέγεθος της κρίσης και προβάλλουν δείγματα ατομικού και ομαδικού κουράγιου και σθένους, αλλά συγχρόνως και τα δεινά χιλιάδων ανθρώπων στην αναζήτηση της ελπίδας.
Οι οκτώ φωτογράφοι που μετέχουν στην έκθεση είναι οι: Γιάννης Μπεχράκης, Αλκης Κωνσταντινίδης, Γιώργος Μουτάφης, Αγγελος Τζωρτζίνης, Enri Canaj, Μυρτώ Παπαδοπούλου, Ορέστης Σεφέρογλου, Χλόη Κριθαρά-Devienne.
Στο πλαίσιο της έκθεσης, ο κινηματογραφιστής και σκηνοθέτης Χρόνης Πεχλιβανίδης παρουσιάζει το ντοκιμαντέρ «Refugee Highway», που μας καλεί να ταξιδέψουμε μαζί με τους πρόσφυγες από τη Συρία στη Ρόδο, στην Κω, στην Τήλο, στη Σάμο και στη Λέσβο, ξετυλίγοντας τις δυσκολίες αυτού του ταξιδιού.
Τρεις είναι οι ενότητες της έκθεσης, που αφηγούνται χρονολογικά το ταξίδι, με αρχή, μέση και τέλος: η Είσοδος (Λέσβος, Κως, Σάμος, Χίος, Οινούσσες), η Παραμονή (κέντρα κράτησης, κέντρα προσωρινής φιλοξενίας, καταυλισμοί, πλατεία Βικτωρίας) και η Εξοδος (Ειδομένη), για όσους τουλάχιστον πρόλαβαν ανοιχτά τα βόρεια σύνορά μας.
Θέλοντας να μεταφέρουμε την πραγματική εικόνα της διαμονής των προσφύγων, μια πραγματική σκηνή της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, σκηνή που φιλοξένησε εκατοντάδες οικογένειες τον τελευταίο χρόνο στη Χίο, θα εγκατασταθεί στον εκθεσιακό χώρο και θα στεγάσει το δεύτερο μέρος της έκθεσης, που αφορά την Παραμονή.
Πέρα από τις φωτογραφικές μαρτυρίες, η έκθεση φιλοξενεί σκίτσα παιδιών και εφήβων, συγκεντρωμένα από τον Δημήτρη Σκλεπάρη, που, αδυνατώντας να απαντήσουν και να περιγράψουν τους λόγους για τους οποίους αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις χώρες τους, ζωγραφίζουν τη ζωή τους στο Αφγανιστάν και στη Συρία, εισάγοντας τον επισκέπτη στο ταξίδι αυτής της έκθεσης.
«Στόχος μας είναι να προσεγγίσουμε ένα μεγαλύτερο κοινό, ώστε να γνωρίσει τη σκληρή πραγματικότητα με την οποία έρχονται αντιμέτωποι καθημερινά χιλιάδες άνθρωποι, απλώς για να διεκδικήσουν το δικαίωμά τους σε μια ζωή με ασφάλεια, για τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Να τους φέρουμε σε επαφή, μέσα από δυνατές εικόνες κορυφαίων στο είδος τους διεθνών φωτογράφων, με αυτή την πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση που βιώνουμε», επισημαίνει ο γενικός διευθυντής του αλληλεγγύη-SolidarityNow Επαμεινώνδας Φαρμάκης και συνεχίζει: «Είναι για εμάς μια μοναδική ευκαιρία να αναδείξουμε, μέσα από τη συστηματική προσπάθεια που γίνεται από το SolidarityNow, την κοινωνία της αλληλεγγύης και της ανθρωπιάς απέναντι στους πιο ευάλωτους από τους συνανθρώπους μας».
Σε λιγότερο από ένα χρόνο, αυτό που ονομάστηκε «Η μεγάλη πορεία» οδήγησε περισσότερους από ένα εκατομμύριο ανθρώπους από τις ακτές της Λέσβου, της Χίου, της Κω και άλλων νησιών του Αιγαίου στη Γερμανία ή πιο πέρα, διασχίζοντας τη Βαλκανική χερσόνησο και αγνοώντας, έστω για λίγο, σύνορα και εμπόδια. Η Ελλάδα αποτέλεσε κομβικό γεωγραφικό σημείο σε αυτή την πορεία και σε μεγάλο βαθμό η έκθεση συμβολίζει το ρόλο που διαδραμάτισε ο ελληνικός λαός, ο οποίος στην πλειονότητά του είχε ενεργό ρόλο στην ανακούφιση και την ενίσχυση των προσφύγων και στο περιθώριο των αποτυχιών και των αντιφάσεων της Ευρώπης.
Καθώς οι κυβερνήσεις αποτυγχάνουν να δώσουν τη λύση που επιζητούν από την Ευρωπαϊκή Ενωση αμφότερες οι πλευρές των αιτούντων άσυλο και των Ευρωπαίων πολιτών, ο ατομικός εθελοντισμός και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών έχουν αναλάβει την πρόκληση με αξιέπαινο τρόπο. Από τους κατοίκους του μικρού νησιού της Τήλου, οι οποίοι συσπειρώθηκαν ώστε να διασφαλίσουν μια ανθρώπινη υποδοχή στους νεοαφιχθέντες, μέχρι τους ναυαγοσώστες που πέρασαν τις χειμερινές τους διακοπές βουτώντας στα παγωμένα νερά του Αιγαίου, ώστε να διασώσουν εκατοντάδες από βέβαιο θάνατο, αλλά και τις οικογένειες σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Ευρώπης που φιλοξενούν και σιτίζουν αγνώστους σαν να ήταν συγγενείς τους, χιλιάδες άνθρωποι έχουν προσφέρει τον καλύτερό τους εαυτό σε αυτές τις δύσκολες ώρες.
Οι φωτογράφοι που παίρνουν μέρος στην έκθεση συγκαταλέγονται σε αυτή την ξεχωριστή κατηγορία ανθρώπων. Η δουλειά τους, εκτός από την αυτονόητη καλλιτεχνική αξία, είναι ταυτόχρονα μια ανοιχτή πρόσκληση να σκεφτούμε, να συναισθανθούμε ένα οικουμενικό πρόβλημα που χτύπησε με τόσο δραματικό τρόπο και τη δική μας πόρτα. Αλλωστε, αυτό δεν είναι το χρέος της υψηλής τέχνης;
Info
Επιμέλεια έκθεσης: Ντόρα Κομνηνού, Μουσείο Μπενάκη – Πειραιώς 138 και Ανδρονίκου.
Εγκαίνια: Δευτέρα 16 Μαϊου, ώρα 20.00
Διάρκεια έκθεσης:19-29/05/2016,
Δωρεάν είσοδος,
www.solidaritynow.org