Σχεδόν μία ετήσια άδεια ξοδεύουν σε χρόνο οι Αθηναίοι «αθροιστικά», προκειμένου να μετακινηθούν από και προς την εργασία τους. «Αν σας χάριζαν ακόμη μία άδεια, θα θέλατε να την περάσετε μέσα στο αυτοκίνητο;», αναρωτιέται η αντιδήμαρχος Βιέννης που χαρακτηρίζει τη μετακίνηση με το Ι.Χ. χαμένο χρόνο, τον οποίο θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε πολύ πιο ευχάριστα και δημιουργικά. Μιλώντας στην «Κ» η ελληνικής καταγωγής αντιδήμαρχος της αυστριακής πρωτεύουσας, Μαρία Βασιλάκου, υποστηρίζει ότι, εκτός από την πολύτιμη εμπειρία που έχει να προσφέρει η Βιέννη στην Αθήνα, και η Βιέννη μπορεί να διδαχθεί από την Αθήνα. Η ίδια γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα και διατηρεί έντονες μνήμες από την παιδική και εφηβική της ηλικία στην πόλη, στην οποία βρέθηκε με αφορμή το 20ό Ευρωπαϊκό Συνέδριο Mobility Management ECOMM.
«Θυμάμαι τις ατελείωτες ώρες που πέρναγα στο σχολικό για να πάω από και προς το σχολείο. Κάθε μέρα ζούσα δύο ώρες μέσα στο σχολικό. Το ίδιο και οι ενήλικοι, ζουν κατά μέσο όρο δύο ώρες την ημέρα μέσα στο αυτοκίνητο, προσπαθώντας να φτάσουν κάπου», λέει η κ. Βασιλάκου, η οποία εξηγεί ότι σήμερα χρειάζεται μόλις 15 λεπτά με το τραμ για να φτάσει από το σπίτι της στο δημαρχείο. «Μέχρι να φτάσω στο γραφείο μου διαβάζω, μελετάω, κάνω σχέδια. Είναι χρόνος ωφέλιμος, ο οποίος στο αυτοκίνητο θα ήταν χρόνος απλώς χαμένος».
Αν αθροίσει κανείς τις δύο ώρες που περνάει καθημερινά ο Αθηναίος πίσω από το τιμόνι, το σύνολο που προκύπτει σε ετήσια βάση ανέρχεται κατά περίπτωση σε πάνω από τρεις εβδομάδες. «Οσο μία ετήσια άδεια», επαναλαμβάνει, για να επισημάνει ότι ακόμη και τα Σαββατοκύριακα των Αθηναίων είναι μέσα σε ένα Ι.Χ. «Για να πας στη θάλασσα, να πας για φαγητό, να πας μια βόλτα, για όλα χρησιμοποιείς το Ι.Χ. στην Αθήνα».
Εν μέρει δικαιολογεί αυτή τη συνήθεια. «Οσο χτίζεις στον άνθρωπο δρόμους τόσο θα χρησιμοποιεί το Ι.Χ., ενώ όσο χτίζεις πεζοδρόμια θα πηγαίνει με τα πόδια», λέει, τονίζοντας ότι η συμπεριφορά μας αλλάζει ανάλογα με τις προϋποθέσεις που βρίσκουμε στον χώρο μας. «Η δόμηση των πόλεων, η ρυμοτομία τους αλλά και η αισθητική του αστικού περιβάλλοντος κάνουν τους χρήστες των πόλεων να θέλουν να είναι πιο κοντά τους».
Οσον αφορά την Αθήνα, υποστηρίζει ότι έχουν γίνει αρκετά, όμως η εξάρτηση από το Ι.Χ. παραμένει, ενώ η αιτία είναι πρακτική αλλά και ψυχολογική. «Εάν θέλεις να βγάλεις τους μετακινούμενους από το αυτοκίνητο, πρέπει να τους προσφέρεις εναλλακτικές. Ενα λεωφορείο που περνάει κάθε μία ώρα σίγουρα δεν είναι δελεαστικό».
Παράλληλα, «εάν στη διαδρομή μέχρι το μετρό συναντά κανείς εύχρηστα πεζοδρόμια, ασφαλείς διαβάσεις πεζών, πάρκα, δένδρα που προσφέρουν σκιά τους θερινούς μήνες, ένα παγκάκι, έναν πεζόδρομο, κάνεις τον πολίτη να αναζητά τη διαδρομή αυτή», εξηγεί αναφορικά με τον ψυχολογικό παράγοντα, που δεν έχει φέρει ακόμα κοντά τον Αθηναίο στις αστικές συγκοινωνίες.
Ακόμη και αν δεν υπάρχει η οικονομική δυνατότητα να πεζοδρομήσεις με πλάκες σημεία των πόλεων, λύσεις βρίσκονται, εξηγεί. «Στη Νέα Υόρκη διέκοψαν την κυκλοφορία σε ορισμένα τμήματα δρόμων και απλώς έβαψαν το οδόστρωμα σε διάφορα χρώματα, μετατρέποντάς τους, χωρίς ιδιαίτερο κόστος, σε πεζόδρομους. Αντίστοιχα, αν δεν υπάρχουν χρήματα για να επεκταθεί το μετρό, ενίσχυσε το τραμ – ταχύτερη ολοκλήρωση του έργου και χαμηλότερο κόστος». Η κ. Βασιλάκου συμπληρώνει ότι «εάν οι πόροι δεν επαρκούν ούτε για αυτό, αξιοποίησε τα λεωφορεία. Κλείσε δρόμους (όχι λωρίδες) στα Ι.Χ. και μετάτρεψέ τους σε αποκλειστικής κυκλοφορίας λεωφορείων, αυξάνοντας δραστικά την ταχύτητα κίνησής τους, άρα και εξυπηρέτησης του επιβατικού κοινού».
Την ίδια στιγμή, όμως, αιφνιδιάζει λέγοντας ότι η Βιέννη έχει να μάθει πράγματα από την Αθήνα. «Μαθαίνει σταδιακά η πόλη ότι δεν πρέπει να φοβάται το… χάος, είναι πηγή καινοτομίας, και η υπερβολική τάξη μπορεί να περιορίσει τη δημιουργικότητα».